جدول 1- سی آی اس تی

آی آر دى اس دبلیو جی - سرپرستی داده های پژوهشی در کانادا: تحلیل شکاف

تصویر

ص: 26

تصویر

ص: 27

تصویر

ص: 28

.

8. Copeland, Lynn and Martha Whitehead. Canadian National Collaborative Data Infrastructure Project: Final Report. Canadian Association of Research Libraries, January 2012. PDF Web doc- ument. April 23, 2012. < http://carl-abrc.ca/uploads/pdfs/carl_cncdi_final_report.pdf>.

9. Canada's Advanced Research and Innovation Network. CANARIE, 2009. Web site. April 23, 2012. .

10. CUCCIO-CDPIUC. Canadian University Council of Chief Information Offi- cers, October 20, 2011. Web site.April 23, 2012. .

11. Home. Compute/Calcul Canada, 2011. Web site. April 23. 2012. .

12. Canadian National Collaborative Data Infrastructure Project Preliminary Business Plan - Draft 3. Canadian Association of Research Libraries, September 16, 2011. PDF Web document. April 23, 2012. .

13. Shearer, Kathleen. Canadian National Collaborative Data Infrastructure Proj- ect: Report of Research Data Symposium: March 10 11, 2011. Canadian Association of Research Libraries, April 15, 2011. PDF Web document. April 23, 2012. .

14. Copeland, Lynn and Martha Whitehead. Canadian National Collaborative Data Infrastructure Project: Final Report (see above).

ص: 30

15. Board of Directors. CARL Research Data Management Initiatives: Next Steps. Canadian Association of Research Libraries, January 2012. PDF Web document. April 23, 2012. .

16. Research Data Strategy Working Group. The 2011 Canadian Research Sum- mit. Canada Institute for Scientific and Technical Information, January 30, 2012. Web site. April 23. 2012. .

17. Research Data Strategy Working Group. Successful Canadian Research Data Summit held September 14-15. Canada Institute for Scientific and Technical Information, September 20, 2011. Web site. April 23, 2012. .

18. Research Data Strategy Working Group. 2011 Canadian Research Data Sum- mit Final Report Released. Canada Institute for Scientific and Technical Information, January 30, 2012. Web site. April 23, 2012. .

19. Industry Canada. Government of Canada Launches National Consultations on a Digital Economy Strategy. Government of Canada, September 1, 2010. Web site. April 23, 2012. .

20. CANARIE et al. "Canada's Digital Environment for Research, Innovation and Education," July 8, 2010. The Digital Economy in Canada. Government of Canada, March 30, 2012. Web doc- ument. April 23, 2012. .

ص: 31

21. Unpublished correspondence.

22. "Groundbreaking research collaboration creates a new economic cornerstone for Canada," April 10, 2012. News. IBM (Canada), n. d. Web document. April 23, 2012. .

23. Bendzsa, Carrie. "BACKGROUNDER IBM Canada Research and Develop- ment Centre." Ideas from IBM, n. d. Microsoft Word document on Web. April 23, 2012. .

24. Unpublished CARL Data Management Subcommittee minutes.

25. Treasury Board of Canada Secretariat. "Minister Day Launches Open Data Portal," March 17, 2011. Media. Government of Canada, March 17, 2011. Web site. April 23, 2012. .11

26. Treasury Board of Canada Secretariat. "Minister Clement Releases Open Gov- ernment Action Plan," April 12, 2012. Media. Government of Canada, April 12, 2012. Web site. April 23, 2012. .

27. "Clement won't back down on census," July 22, 2010. CBC, 2012. Web site. April 23, 2012. .

28. Unpublished correspondence.

29. "Chapter 3.1: Supporting Entrepreneurs, Innovators and World-Class Re- search." Budget 2012. Government of Canada, March 29, 2012. Web site. April 23, 2012. .

30. "CANARIE's Response: Kathryn Anthonisen," April 9, 2012. Home. Canadi-

ص: 32

an Science Policy Centre, n. d.

Web site. April 23, 2012. .

ص: 33

در سال های اخیر فعالیت اصلی این موسسه به سمت زمینه رقومی سازی محتوای فرهنگی و تعریف استانداردهایی برای تجمیع و دستیابی به منابع میراث فرهنگی هدایت شده است. از طرفی وزارت میراث فرهنگی و فعالیت های آی سی سی یو طرح های عمده رقومی میراث فرهنگی را در مقیاس ملی هماهنگ می کنند. به عنوان مثال درگاه فرهنگ اینترنتی (1) (که در سال 2001 ایجاد شده)، دسترسی یکپارچه به منابع رقومی کتابخانه های ایتالیایی، آرشیوها، کتابخانه ها و سایر موسسات فرهنگی را توسعه داده است.

این درگاه یک موقعیت مجازی است برای جستجوی اطلاعات کتابشناختی و مجموعه های رقومی که از طریق مشارکت کتابخانه های رقومی در دسترس قرار گرفته اند.

از طریق درگاه فرهنگ اینترنتی، استفاده کنندگان می توانند در مجموعه های رقومی کاتولوگ ها و پایگاه های اطلاعاتی تخصصی مانند خدمات کتابخانه ملی آمار نسخه های خطی موجود در کتابخانه های ایتالیایی و آمار ملی کتاب های ایتالیایی قرن شانزدهم را مرور و جست و جو نمایند. آی سی سی یو همچنین مسئول فرهنگ ایتالیایی: درگاه ملی است که یوروپیانا را با محتوای ایتالیایی تامین می کند.

این موسسه در اروپا و در سطح بین المللی مسئول هماهنگ کردن طرح های زیادی در زمینه رقومی سازی محتوای فرهنگی مانند: مینروا، (2) میشایل، (3) آتنا (4) دی سی نت، (5)یوروپیانا، ایندیکیت، (6) میراث مرتبط، (7) کتابخانه رقومی جهانی (دبلیو دی ال) (8) است.

خدمات کتابخانه ملی اس بی ان، یک شبکه ملی کتابخانه های ایتالیایی هدفمند به سمت تاسیس فهرست واحد ایتالیایی و کنترل کتابشناختی بر اساس مقررات بین المللی کنترل کتابشناختی جهانی و دسترس جهانی به انتشارات است.

از سال 1992 تاکنون شبکه برخط شامل 4700 کتابخانه مرتبط شده توسط 78 شبکه محلی به سرور مرکزی است که فهرست نامیده می شود. این شبکه یک پایگاه اطلاع رسانی بالغ بر 11 میلیون توصیف کتابشناختی عناوین و بالغ بر 3 میلیون نویسنده برای 55 میلیون اطلاعات موجودی را میزبانی می کند.

ص: 36

یکی از اهداف اصلی توسعه نمایه اس بی ان ایجاد یک پایگاه منحصر چندرسانه ای از اجتماع پایگاه های اطلاع رسانی موجود کتاب های ،مدرن کتاب های قدیمی و موسیقی است. نمایه اس بی ان شامل یک پایگاه اطلاع رسانی از انتشارات جدید و قدیمی پیشینه های همه انواع مواد شامل ،کتاب ها ویدیوها پیایندها، مقالات، کتاب های ضبط شده و موسیقی ها، کتاب های الکترونیکی، صفحات موسیقی، عکس ها، پوسترها، نقاشی ها، طراحی ها، نقشه ها و غیره و درصورت دسترس پذیری پیوندی به تصاویر رقومی فایل های مستند نام نویسندگان و همچنین سرعنوان های معناشناختی (موضوعی و رده ای) محل های نشر استاندارد شده و تجهیزات چاپ است که در این نمایه جمع شده اند.

نظام مرکزی خدماتی را برای کتابخانه ها به منظور اشتراک فهرست ها فراهم کرده است.

قبل از فهرست نویسی، کتابخانه ها، کتابشناختی توصیفی انتشارات در فهرست مشترک را جست و جو می.کنند اگر پیشینه یافت شد، کتابخانه این پیشینه را برداشته و اطلاعات موجودی را اضافه می کند هر پیشینه (شامل عنوان، نویسنده، موضوع، و غیره) می تواند جست و جو و برداشت شود تا دوباره برای فهرست نویس جدید مورد استفاده قرار بگیرد. علاوه بر این اگر کسی این پیشینه را تغییر دهد، نظام مرکزی می تواند نسخه به روز شده آن را از کتابخانه هایی که این پیشینه را به امانت گرفته اند، در پایگاه اطلاعاتی خویش زمانی که به آن نیازمندند بفرستد.

عملکرد نمایه اس بیان شامل یک هسته اطلاعات و عملکردهای مشترک در تمام موارد گونه ها خطوط فهرست نویسی مختلف است که فهرست نویسی اصلی را با داده های خاصی با در نظر گرفتن انواع مختلف غنی می سازد.

یک برچسب حوزه ای با عنوان نوع ماده خط فهرست نویسی را برای این مواد انتخاب می کند:

امِ مواد مدرن: (1) تک نگاشت ها، ادواری هایی که تاریخ انتشار دارند، روز نشر بعد از 1830.

ایی مواد قدیمی: (2) تک نگاشت هایی از تاریخ روز نشر تا 1830

یو نسخه های موسیقی: (3) اسناد چاپی شامل موسیقی آزاد و منابعی که تاریخ بندی شده اند از قرن شانزدهم تا کنون که قرار گرفته اند در بالغ بر 500 موسسه عمومی و خصوصی.

جی مواد گرافیکی: (4) نقاشی ها، طراحی ها، پوسترها و عکس ها و تصاویر و غیره که تاریخ زده شده اند، از قرن شانزدهم تا کنون

ص: 37

سی مواد نقشه کشی: (1) نسخه های مواد نقشه کشی و اسناد چاپی که از قرن شانزدهم تاکنون تاریخ زده شده اند.

علاوه بر نوع ماده که اطلاعاتی را در مورد مجموعه داده های مخصوص فراهم شده می دهد زمینه بعدی: گونه ای از پیشینه (یونی مارک) (2) است که محتوای منابع را مشخص می سازد.

موادی مانند آثار ضبط شده صوتی، مواد صامت، مواد پروژکتوری ویدیویی، منابع الکترونیکی یا چند رسانه ای ها آثار سه بعدی هنری و آثار عتیقه در حال حاضر زمینه های خط فهرست نویسی مشخصی ندارند و به عنوان مواد مدرن توصیف می شوند، اما با حق تعیین نوع پیشینه برای مثال موسیقی انتشار یافته، گرافیک و غیره.

کتابخانه ها می توانند توصیف انواع مختلف اسناد فقط با "هسته" (3) اطلاعات را انتخاب کنند حتی اگر به آن ها پیشنهاد شود که آن را با تمام خصوصیاتشان برای ایجاد یک رکورد کتابشناختی با کیفیت بالا فهرست نویسی کنند این انتخاب می تواند به موقعیت های مختلفی بستگی داشته باشد. کتابخانه دارای موارد اندکی از مواد باشد و شاید کتابدار نمی تواند همه آن اطلاعات خاص مورد درخواست را فراهم سازد نظامی که در مدیریت کتابخانه استفاده می شود اجازه فهرست نویسی کامل انواع مواد را نمی دهد.

نمایه اس بی ان برای هر نظام مدیریت کتابخانه که تفاهم نامه کاربردی اس بی ان مارک را استفاده می کند باز .است این قالب جدیدی از مارک نیست، بلکه تفاهم نامه ای است که برای به اشتراک گذاشتن عملکرد فهرست در خدمات نظام مدیریت بین کتاب خانه ای ملی و نمایه هایی که از پیام های ایکس ام ال (4) و یک طرح بر اساس مفاهیم و نشان های مارک استفاده می شود. نظام های محلی وارد فعالیت می شوند تا خدماتی را تقاضا کنند که فهرست مشترک فراهم شده را قابل ملاحظه قرار می دهند.

خدمات برخط فراهم شده از:

- جست و جو (اسناد و مدخل های مرجع)

- بومی کردن با دو معنی متفاوت کتابخانه مالک سند و یا پیشینه های کتابشناختی است که در پایگاه اطلاع رسانی محلی در دسترس است دومین نوع بو می کردن برای کتابخانه هایی که می خواهند رکوردهای تغییر یافته توسط کتابخانه های دیگر دریافت کنند مناسب است.

ص: 38

- فهرست نویسی (اسناد و مدخل های مرجع)

- تصحیح (اسناد، مدخل های مرجع، پشنهادها و طرح های اصلاحی)

- الزامات داده هایی که مشخص شده اند (تا رکوردهای تغییر یافته توسط دیگر کتابخانه ها را دریافت کنند).

از سال 1992 تا 2004 نظام مرکزی می توانست پیام ها را تنها توسط برنامه های نرم افزاری تبادل کند که براساس تفاهم نامه اس بیان ،بودند بعد از آن برای این که تعداد کتابخانه هایی را که در اس بی آن شرکت می کنند افزایش دهد، نظام مرکزی تفاهم نامه جدید اس بیان مارک را برای تسهیل توسعه واحد فهرست مشترک توسط پشتیبان نرم افزار پذیرفت

امروزه نظام مرکزی بسیار منعطف تر است:

• سطوح مختلفی از همکاری را به وجود می آورد.

* بومی سازی و دریافت کتابشناختی بدون فهرست نویسی پیشینه های جدید

* دریافت کتابشناختی بومی سازی و فهرست نویسی پیشینه های جدید

* دسترسی کامل کتابخانه هایی که قادر به فهرست نویسی و به روز رسانی پیشینه ها هستند،

* همان طوری که پیشینه های تغییر داده شده توسط کتابخانه های دیگر را پذیرفته اند.

• اجازه می دهد که کتابخانه سطوح توصیفی را انتخاب کنند مشخص می کند:

* چه نوعی از موادی را که آن ها فهرست می کنند تمام داده های خاص را فراهم می کند.

* چه فایل های مستندی (نویسنده، موضوع، مکان نشر و ناشر) را می توانند مدیریت کنند (ایجاد پیشینه های جدید، تصحیح و ... ) یا این که فقط دریافت یا برداشت کنند.

همچنین انعطاف پذیری همکاری بین کتابخانه ها به نرم افزار اجازه می دهد که تکامل محصولات جدید را کم و بیش توسعه بدهد واحدهای فهرست نویسی مشترک برای ال ام اس (1) ها به منظور تبادل پیام های بین کتابخانه ها و نمایه توسعه یافته است که باید در گواهی موسسه ارائه شود. این گواهی هم برای سطح همکاری و انتخاب ویژگی های خاص مورد نیاز است.

باید تأکید شود که مدیریت شبکه برای کیفیت اطلاعات به خاطر تعداد فزاینده کتابخانه ها و مؤسسات در حال همکاری است. این مسئله با عواملی همانند نظارت ابزارهای فهرست نویسی و ثبت مشخصات کتابخانه ها به صورت متفاوت بر طبق مشارکت واقعی آن ها در ایجاد فهرست واحد سرو کار دارد.

در پایان نگاهی به پیشرفت آینده مدیریت مجموعه سازی در اس بی ان داریم. مشارکت قوی

ص: 39

دنیای کتابخانه در فرآیند داده های پیوندی و وب معنایی که به سمت نگرش جدیدی برای ساختار فهرست های مجموعه ای پیش می رود.

آى سی سی یو در حقیقت تلاش های خودش را به سمت بعضی از فعالیت ها هدایت کرده است. پیاده سازی ناحیه صفر (آی اس بی دی) (1) جدید در نظام اس بی آن که محتوای سند و نوع محمل مورد استفاده را بیان کند برای این که محتوای آن را منتقل کند این مسئله مهمی برای فراهم آوردن اطلاعات جامعی در بابت نوع و پیچیدگی منابعی که در حال افزایش هستند و به علاوه تسهیل دسترسی به اطلاعات از هر سطحی از استفاده کنندگان است.

فعالیت های دیگر به لحاظ توسعه به سمت داده های بین کتابخانه ای یک کارگروه ملی در حال بررسی توسعه استانداردهای کتابخانه ای است که با داده های بین کتابخانه ای برای تعریف و ترسیم عناصر اس بی آن در ثبت فراداده بر پایه اِس کِی اُ اف/ آر دی اف (2) است.

باید تاثیر عظیم گروه تولید داده های بین کتابخانه ای (3) را ملاحظه کنیم. گزارش پایانی در دنیای کتابخانه که به سمت رویکرد جدیدی راجع به رویههای جاری برای تولید و تحویل اطلاعات کتابخانه ها و گام جدیدی برای رسیدن به فهرست نویسی مبتنی بر ابر است.

ص: 40

ص: 41

کرده است. اصول مدیریت داده ها به عنوان یک کالای عمومی، منجر به پیش نیازهایی برای شفافیت بیشتر و توصیف تمامیت پژوهش شده است. با تغییر چشم انداز، بسیاری از مؤسسات آموزش عالی (1) در حال توسعه خط مشی ها و برنامه های اجرایی برای مدیریت داده های پژوهشی هستند چارچوب خط مشی داده های پژوهشی شورای پژوهشی علوم طبیعی و مهندسی (2)، که در ماه می سال 2011 عرضه شد انگیزه خوبی برای بسیاری از دانشگاه ها در این حوزه به وجود آورد این خط مشی زمان بندی روشنی برای پیاده سازی فراهم می کند یعنی شورای پژوهشی علوم طبیعی و مهندسی از سازمان های پژوهشی انتظار دارد تا برای توسعه نقشه راهی برای مدیریت داده های پژوهشی از اول می 2012 سرمایه گذاری ،نمایند و تا اول می 2015 به طور کامل این انتظارات را برآورده سازند.

پردازش رقومی دانشگاه نورث آمپتون است که در آن فعالیت های مدیریت داده های پژوهشی توسط کتابدار پشتیبان پژوهشی هدایت می شود.

فناوری اطلاعات هدایت می شود.

در واقع، اقدامات مدیریت داده در چندین دانشگاه بریتانیا از کتابخانه منشاء گرفته است. برای مثال، کتابخانه داده ها در مرکز ملی داده های علمی (ای دی آی ان ای) (1) در دانشگاه ادینبورگ در آغاز فعالیت و تداوم آن موثر بوده است. (رایس و هیووُد، 2011) (2) در ضمن، کتابخانه بودلیان در دانشگاه آکسفورد نقش مهمی در مدیریت بلندمدت، انتشار و استفاده دوباره از داده های پژوهشی از طریق واسپارگاه دیتا بانک (3) آن ایفا می کند و طرح های مدیریت داده های پژوهشی کمیته مشترک نظام های اطلاعاتی در دانشگاه نورث آمپتون نقش کتابداران موضوعی را در حمایت از مدیریت داده های پژوهشی مطرح کرده است. (جی آی اس سی، 2012 الف؛ 2012 ب) (4) این فعالیت ها در سایر کشورها به طور موازی حرکت می کند که در آن کتابداران به طور طبیعی مسئولیت حمایت از مدیریت داده های پژوهشی را برعهده دارند، برای مثال در آمریکای شمالی که در آن سنت مدارس اطلاعاتی (5) قوی وجود دارد. (اچ اس وی وهالت، 2010). (6)

در بریتانیا، کتابخانه های دانشگاهی نوعا میزبان و اسپارگاه موسسه ای برای دسترسی به انتشارات پژوهشی هستند بدین ترتیب آن ها اغلب دروازه بان هایی هستند که در هنگام مطرح شدن پرسش هایی درباره مدیریت داده ها وارد عمل می.شوند وجود مهارت های علم اطلاعات در کتابداران و آرشیویست ها عناصر تشکیل دهنده مهم برای مدیریت داده های پژوهشی است. گزارش 2012 آر ال یو کی (7) درباره مهارت یابی دوباره برای پژوهش (آکلند، 2012) به نقش و مهارت های مورد نیاز کارکنان و کتابداران برای حمایت و پیشبرد موثر نیازهای اطلاعاتی پژوهشگران نگاهی می اندارد. "این گزارش بیان می کند که پر واضح است که ماهیت پژوهش در مؤسسات مان تغییر می کند بنابراین نقش کتابخانه در حمایت از پژوهش مهم است" (دیوید پراسر (8) در آکلند، 2012، پیشگفتار)

داده ها به عنوان یک خروجی پژوهشی اهمیت دارند و به طور فزایندهای انتظار می رود تا منتشر و به اشتراک گذاشته شوند (بورگمن، 2011) (9) کتابداران اشتراک آزاد نشریات را هدایت کرده اند بنابراین

ص: 46

به خوبی می توانند در جایگاهی قرار گیرند که بتوانند توصیه هایی کنند در مورد این که چگونه می توان از ملزومات داده ای بهتر حمایت کرد وجود تجربه کتابداری در کارگروه های موسسه ای و گروه های رهبری که مصصم به طراحی راهبردهای موسسه ای و زیر ساختی هستند، ضروری است تا نیازهای عملیاتی و قانونی جدید را برآورند.

می تا جون 2010 اجرا شد.

هدف از طرح سه بعد داشت:

1. بررسی انواع داده های ذخیره شده در کل دانشگاه، فعالیت های مدیریت داده های موجود پژوهشگران و خطرات مرتبط با این فعالیت ها.

2. فراهم کردن شواهدی برای آگاهی از خط مشی احتمالی مدیریت داده های جدید و خدمات برای برآوردن نیازهای پژوهشگران و سرمایه گذاران.

3. افزایش آگاهی در میان پژوهشگران درباره فعالیت مدیریت خوب داده ها شامل ذخیره سازی و دسترسی کوتاه مدت و طولانی مدت داده ها.

به دنبال 4 مرحله روش شناسی داف نخستین بار گروه طرح سایر کاربردهای روش شناسی داف را بررسی و دامنه کلی و رئوس طرح را تعریف نمود با داشتن این اطلاعات، تصمیم گرفته شد که داده ها به سه شیوه گردآوری شود مصاحبه با مدیران پژوهشی در هر شش مدرسه؛ پیمایش برخط پژوهشگران؛ و مصاحبه های عمیق دنباله دار با پژوهشگرانی که داوطلب تکمیل پیمایش شدند.

مصاحبه با مدیران پژوهشی، درک وسیعی از فعالیت های مدیریت داده در رشته های مختلف به گروه طرح داد و فرصتی برای خرید از پژوهشگران اثر گذار در هر مدرسه به دست آمد پیمایش برخط که برای تمام پژوهشگران در موسسه باز بود و 80 پاسخ را دریافت کرد، موضوعاتی مانند انواع اندازه ها و قالب های داده های پژوهشی نگهداری شده، مالکیت آن، ابزارهای ذخیره شرایط ،امنیتی اشتراک و دسترسی در دوره کوتاه مدت و بلندمدت و شرایط سرمایه گذاران را در بر گرفت مصاحبه نهایی با 16 پژوهشگر، گروه طرح را قادر ساخت تا یافته های مهمی از پیمایش را دنبال و اطلاعات فنی دیگری درباره اشیای داده های تخصصی را گردآورد.

یافته های یافته های طرح در گزارش طرح توصیف می شود. (آلکسوژیانوپولوس (1) و دیگران، 2010). تعدادی شواهد پدیدار شد بر مبنای نیازها و رفتارهای مختلف و داده های پژوهشی سه نوع پژوهشگر عام از قبیل دانشجوی پژوهشی پژوهشگر مستقل و پژوهشگر گروهی همکار شناسایی شد.

برخی رفتارهای رایج شناسایی شد برای مثال پژوهشگران بسیار از نرم افزار مایکروسافت برای تولید مدارک و صفحه گسترده (2) استفاده می کنند. بنابراین به طور مداوم انواع فایل های داک (3) و ایکس

ص: 48

اِل اس (1) تولید می نمایند و به همین صورت جی پگ (2) قالب ترجیحی برای فایل های تصویری بود. در عوض، تغییر بسیار مهمتر در انواع فایل ها برای استفاده از فایل های پایگاه اطلاعاتی فایل های صوتی و تصویری وجود داشت.

این یافته ها کاربردهای مهمی برای پردازش داده ها دارد، رفتارها و نیازهای ذخیره سازی داده ها ظهور کرد که در کل چرخه پژوهش، با ابزارهای متفاوت ذخیره سازی که در مراحل گردآوری داده ها، تحلیل و تکمیل طرح مهم است تغییر می کند. برای این که داده ها به اشتراک گذاشته شود، امکان دسترسی به سرور اشتراکی ضروری بود اما در شرایطی که این امکان وجود نداشت پست الکترونیکی پر استفاده ترین بود تعدادی از پژوهشگران نورث آمپتون در آن زمان به سرمایه گذاری در مجموعه ای از داده های پژوهشی با دسترسی باز اجباری پاسخ دادند و تنها بیش از نیمی از آن ها در واسپارگاه دانشگاه برای داده علاقمند بودند (یا با دسترسی آزاد یا با دسترسی بسته).

گزارش طرح داف تعدادی پیشنهاد ارائه کرد که در میان آن ها، ایجاد خط مشی داده های پژوهشی دانشگاه به چشم می خورد. به محض وصول گزارش، کمیته پژوهشی دانشگاه کارگروه داده های پژوهشی را تشکیل داد کارگروه متشکل از نمایندگانی از جامعه پژوهشی مدیریت پیشینه ها و کتابخانه بود و متخصصان پشتیبانی پژوهشی کتابخانه آن را اداره می کردند.

کارگروه دامنه بالقوه خط مشی، درباره شرایط آن در چرخه پژوهشی و ارتباطش با سایر خط مشی های دانشگاه (برای مثال، خط مشی های اخلاق پژوهشی و سوء رهبری آموزشی) بحث کردند. همچنین کمیته پژوهشی روشن ساخت که خط مشی باید با یک رویه حمایتی مناسب همراه شود.

با توجه به بررسی انجام شده هر دو خط مشی داده پژوهشی سرمایه گذاران، از سوی شوراهای پژوهشی بریتانیا (3) اصول مشترک درباره خط مشی داده ها (آر سی یو کی، بی تا) (4) و اصول مشترک سایر مؤسسات (مانند دانشگاه ملبورن، 2010) تشکیل شد. کارگروه خط مشی را پیشنهاد کرد که در آن پژوهشگران انتظار داشتند تا پیشنهادهای مهم شوراهای پژوهشی بریتانیا برای نگهداری پیشینه ها امنیت داده و دسترسی آزاد دنبال شود. (آر سی یو کِی، 2009، ص 5) (5)

با تسهیل این مورد، پژوهشگران انتظار داشتند تا برنامه مدیریت داده ها در آغاز هر طرح تکمیل شود. نیز، از دانشگاه درخواست شد تا امکان ذخیره سازی اختصاصی برای هر داده پژوهشی فراهم شود، و

ص: 49

برای کارکنان کتابخانه و مدیریت پیشینه ها آموزش و پشتیبانی مناسب به دست آید.

تعدادی ابزار و سیاهه کنترل قابل دسترس برای برنامه ریزی مدیریت داده ها - برای مثال ابزار دی ام پی، (1) دی ام پی برخط (2) و سیاهه کنترل برنامه ریزی مدیریت داده خدمات ملی داده استرالیا (3) - وجود دارد. کارگروه دی ام پی برخط را به عنوان ابزار پیشنهادی اش انتخاب کرد مرکز پردازش رقومی دی ام پی برخط را گسترش داد تا به پژوهشگران کمک کند که به ملزومات مدیریت داده های سرمایه گذاران اصلی شوراهای پژوهشی بریتانیا در زمان ارائه پیشنهاد امتیاز، پاسخ دهند به هر حال در نورث آمپتون احساس شد که نیاز بیشتری به ابزار عمومی تر وجود دارد؛ ابزاری که عملکرد خوب حمایتی در مدیریت داده ها داشته باشد صرف نظر از کسانی که آن را سرمایه گذاری کردند یا حتی از این که آیا پژوهش از خارج در کل سرمایه گذاری شود یک بار دیگر کتابداران راه را که ارتباط با کارکنان مرکز پردازش رقومی بود، برای تولید پیش نویس جدیدی در دی ام پی برخط هدایت کردند.

نخستین پیشنهاد برای خط مشی داده های پژوهشی کارگروه در کمیته پژوهشی دانشگاه، در ژانویه 2011 ارائه شد اعضای کمیته برخی نگرانی ها را مطرح کردند احساس شد که خط مشی بسیار تجویزی بوده، و مرتبط یا قابل قبول برای تمام رشته ها نبود لذا در برخی موارد تکرار کار ضروری بود. خط مشی اصلاح شده، نه تنها همان انتظارات را نگاه داشت بلکه تشویق شد به جای این که ایجاد برنامه مدیریت داده ها را متعهد شود و فرایند کنترل کمتر رسمی را پیشنهاد کند از سوی کمیته پژوهشی دانشگاه در جون 2011 (دانشگاه نورث آمپتون، 2012) تصویب شد.

مسیر آموزشی برنامه جِ آی اس سی ام آر دی (1) ارائه شده است (جی آی اس سی 2012 ج) تا این کار را حمایت کند. در صورت موفقیت تعدادی گزارش های اضافی شامل تهیه مجموعه ای از مطالعات موردی نمونه ها تولید خواهد شد.

مهم است که گروه آزمایشی طیف وسیعی از سناریوهای پژوهشی را، با پوششی از رشته های مختلف و همکاری بین رشته ای ارائه کند. در حالت ایده آل، آن طیف، شامل اعضای تمام شش مدرسه دانشگاهی خواهد بود پژوهشگران شرکت کننده باید طیف متنوعی از انواع داده ها و قالب ها را ایجاد کنند تا امکان فرایندهای واسپاری برای پایگاه های داده ای باز و بسته برای آزمون شدن فراهم شود. استفاده از گروه آزمایشی دو هدف را در نظر دارد پژوهشگران شرکت کننده دیدگاه ها و نیازهای مدیریت داده های پژوهشی رشته های خود را مطرح خواهند کرد. (بنابراین کمک می کنند تا خلاءها در تهیه شناسایی شده و منابع آموزشی مرتبط توسعه یابد) و خروجی های حاصل شده، فواید بالقوه ای از فعالیت مدیریت خوب داده های پژوهشی را نشان می دهد همچنین تشریح می کند که چگونه این کار، می تواند از طریق سایر طرح های پژوهشی تحقق یابد برنامه های مدیریت داده ها از سوی اقتباس کنندگان اولیه ایجاد شد برای مثال به عنوان مدلی برای سایرین عمل خواهد کرد تا دوباره هدف گذاری شود.

تجربه عملیاتی بدست آمده از حمایت مدیریت داده های پژوهشی، از طریق گروه آزمایشی محتوایی برای دومین مجموعه منابع آموزشی فراهم خواهد شد که کتابداران دانشگاهی، مدیران و روسای پژوهشی، کارکنان فناوری اطلاعات و مدیران پیشینه ها که مدیریت داده پژوهشی را حمایت می کنند آن را هدف گذاری کرده اند. این منابع، منابع موجود مانند منابع دوره آموزشی دی سی سی دی سی 101 (2) (دی سی سی، 2008) و کتابداران 4 داده هوشمند (3) از طریق کنسرسیوم تری تی یو (4) در هلند را ترسیم خواهد کرد (تری تی یو. دیتا سِنتروم (5)، بی تا) شیوه، قالب و طول آموزش نیازهای مخاطبان متنوع را منعکس خواهد کرد اما احتمالا شامل کارگاه های آموزشی عملی، دوره های آموزشی آنلاین و گفت و گوهای کوتاه برای افزایش آگاهی است.

همچنین بازخورد از گروه آزمایشی معایب آن را نشان می دهد تا به اصلاح خدمات موجود کمک نماید. در چارچوب توسعه زیر ساخت وظیفه اصلی باقی مانده در نورث آمپتون، توسعه امکان ذخیره سازی

ص: 51

داده های مرکزی است. ماهیت این داده ها قرار است تعریف شود، اما از طریق طرح های کاری مانند ديتا فلو (1) در دانشگاه آکسفورد و ام ای دی ای ام (2) در دانشگاه منچستر (کتابخانه دانشگاه جان رایلندز (3)، بی تا) مطلع خواهند شد. این مورد به سرعت در حال اجراست و گزینه هایی برای ذخیره سازی محلی شبکه ای و ابری فراهم می کند که نیاز به توجه دارد

کارکنان دانشگاه دائمی است.

26.04.12].

Hitchcock, S. (2010b) KeepIt course: revision, conclusion and evaluation. 30 September 2010. Diary of a repository preservation project [online]. Available from: http://blogs.ecs.soton.ac.uk/keepit/2010/09/30/keepit-course-revision-con- clusionand- evaluation/ [accessed 26.04.12].

Hswe, P. and Holt, A. (2010) Guide for research libraries: the NSF data sharing policy [online]. Available from: http://www.arl.org/rtl/eresearch/escien/nsf/index. shtml [accessed 26.04.12].

JISC (2012a) DataPool [online]. Available from: http://www.jisc.ac.uk/whatwe- do/programmes/di_researchmanagement/managingres earchdata/infrastructure/ datapool.aspx [accessed 26.04.12].

JISC (20126) IDMB: Institutional data management blueprint [online]. Avail- able from: http://www.jisc.ac.uk/whatwe do/programmes/mrd/rdmi/idmb.aspx [accessed 26.04.12].

JISC (2012c) Managing research data programme 2011-13 [online]. Available from: http://www.jisc.ac.uk/whatwedo/programmes/di_researchmanagement/ managingres earchdata.aspx [accessed 26.04.12]. 10

The John Rylands University Library (n.d.) MaDAM [online]. Available from: http://www.library.manchester.ac.uk/aboutus/projects/madam/ [accessed 26.04.12]

Lombardi, J. V., (2000) Academic Libraries in a Digital Age. D-Lib Maga- zine [online]. 6 (10). Available from: http://www.dlib.org/dlib/october00/lom- bardi/10lombardi.html [accessed 26.04.12]

RCUK (n.d.) RCUK Common principles on data policy [online]. Avail- able from: http://www.rcuk.ac.uk/research/Pages/DataPolicy.aspx [accessed 26.04.12].

RCUK (2009) RCUK Policy and code of conduct on the governance of good research conduct [online]. Available from: http://www.rcuk.ac.uk/Publications/

ص: 55

researchers/Pages/grc.aspx [accessed 26.04.12].

Rice, R. and Haywood, J. (2011) Research data management initiatives at University of Edinburgh. The International Journal of Digital Curation [on- line]. 2 (6), 232-244. Available from: http://www.ijdc.net/index.php/ijdc/article/ view/194/259 [accessed 26.04.12].

University of Melbourne (2010) Policy on the management of research data and records [online]. Available from http://www.unimelb.edu.au/records/research. html [accessed 26.04.12].

University of Northampton (2012) Research data policy [online]. Available from https://www.northampton.ac.uk/info/20283/academic-research/1606/re- search-datapolicy [accessed 26.04.12].

ص: 56

ص: 57

شیوه های اجرای خط مشی فراهم می سازند نیز متفاوت است. مقررات، آن چه را که باید در جهت حمایت از یک خط مشی انجام شود توصیف می کنند.

خط مشی های کتابخانه ملی ممکن است بخشی از سیاست های گسترده تر مانند سیاست های اطلاعات ملی راهبردهای فناوری اطلاعات ملی، سیاست های آموزش ملی و سیاست های کتاب ملی را شکل دهند؛ توسعه و ارتباط درونی آن ها به قبل از پیدایش این راهبردهای گسترده تر نیازی ندارد آن ها همچنین می توانند به صورت همراه یا مستقل برای انواع خاص کتابخانه ها (مثل کتابخانه های عمومی یا دانشگاهی) یا نظام های کتابخان های فردی (مثل یک شهرستان خاص یا اختیارات محلی) توسعه یابند. "کتابخانه های ملی" (که در کشورهای بسیاری، مسئولیت انواع کتابخانه های عمومی و سایر انواع کتابخانه ها را بر عهده دارند) ممکن است خط مشی هایی را توسعه دهند که این حوزه ها را پوشش دهد؛ اما في نفسه، خط مشی های کتابخانه ملی نیستند.

جهانی (یوبی سی) (1) و دسترسی جهانی به انتشارات (یو ای پی) (2) مشارکت کرد در سال 1985، یونسکو کتابی تحت عنوان رهنمودهایی در رابطه با خط مشی اطلاعات ملی دامنه تدوین و پیاده سازی (3) تولید نمود. این راهنما یک رویکرد گام به گام را برای خط مشی اطلاعات ملی فراهم ساخت ولیکن در خصوص این که کاربران تصمیم می گیرند که کدام بخش ها از مفهوم، به موقعیت آن ها ارتباط دارد آن ها را راهنمایی نکرده و رهایشان کرده است.

دهه 1990 با توسعه فناوری های اطلاعاتی، در تسهیل دسترسی به اطلاعات و نیز رشد آگاهی نسبت به اهمیت اطلاعات برای توسعه و مفهوم جامعه اطلاعاتی مواجه شد.

ایفلا (نیگراد) (4) تأیید کرد که مقدار زیادی از اطلاعات را تولید و مصرف می کند که فناوری اطلاعاتی، تولید و دسترسی به این اطلاعات را ساده تر نموده است اقدامات تازه از همه انواع کتابخانه ها و نیز متولّیان به شیوه ای درخواست شد که کتابخانه ها را در برنامه ریزی ملی، در بر گیرند. نتیجه حاصل، این بود که خط مشی های اطلاعات ملی بیش از پیش مورد نیاز است؛ البته از نوعی که یونسکو در دهه های 1970 و 1980 ترویج کرد ولی به راهبردهای فناوری اطلاعات نیز شامل اینفورماتیک تلماتیک (5) پرداخته بود.

از 135 کشوری که ایفلا در سال 1997/1996 بررسی کرد. 55 پاسخ دریافت گردید 34 کشور خط مشی های اطلاعاتی ملی (ان آی پی) (6) یا راهبردهای فناوری اطلاعات ملی(ان آی تی اس داشتند، 10 کشور در حال بحث در این زمینه بودند و 11 کشور پاسخ منفی .دادند پاسخ های مثبت نشان داد

که کتابخانه ها به عنوان ابزارهای مهم به عنوان نقاط دسترسی عمومی به دانش و اطلاعات و به عنوان مراکز اطلاعاتی پیش رونده به سوی توسعه فناوری اطلاعاتی ملی مشاهده می شدند با این حال کشورهای بسیاری نشان دادند که سازگاری با یک خط مشی ساده تر از پیاده سازی آن است پژوهش به این نتیجه رسید که فناوری اطلاعات به اجبار در دستورکار قرار گرفته و هیچ کشوری را دست نخورده رها نکرده بود خط مشی های اطلاعاتی ملی و راهبردهای فناوری اطلاعات ملی قطعاً مثال های قابل توجه برای بخش کتابخانه به شمار می رفت و نشان داد که کتابخانه ها باید نقش فعالی ایفا کنند.

در طول این سال ها نیاز به بخش کتابخانه جهت مشارکت در سایر سیاست ها، به صورت قضیه ای مورد بحث در افریقا درآمده است برای دستیابی به اطمینان از این که زنجیره کتاب به عنوان یک قضیه

ص: 61

مهم ملی مورد تأیید، حمایت، پرورش و نگهداری قرار می گیرد، فراخوانی برای خط مشی های کتاب ملی اعلام شد. این قضیه از سال 1996 به بعد در بسیاری از اینداباها (1) (به عنوان مثال، مک کارتنی) (2) که در نمایشگاه های کتاب زیمباوه برگزار شد، مورد بحث قرار گرفت یونسکو از سال 1997، "خط مشی کتاب ملی: رهنمودی برای کاربران در زمینه " (3) منتشر کرد. این کتاب، عموماً تأیید می کرد که توسعه کتابخانه باید با توسعه خط مشی کتاب، تلفیق شود. با این حال، همزمان، برخی اظهار نظر کردند که توسعه یک خط مشی کتاب ملی، نیازمند متعهد بودن طیف گسترده ای از افراد است. نتیجه بسیار اندکی از این ابتکارات به دست آمد.

روند دهه 1990 بی نتیجه بود یا خیر برای توسعه خط مشی های کتابخانه ملی در بستر سیاست های گسترده تر همچون اطلاعات، فناوری، کتاب ها یا تعلیم و تربیت مولد بود یا این که آیا یک خط مشی کتابخانه ملی باید به تنهایی تهیه شود متعاقباً به طور یکپارچه با دیگر سیاست ها تلفیق شود.

دولت های افریقایی را به آغاز فرایند توسعه اطلاعات ملی و خط مشی ها و طرح های ارتباطات تشویق می کند، به رسمیت شناخته شد اهداف توسعه هزاره (ام دی جی) (1) و برنامه های عملی اجلاس جهانی در ارتباط با جامعه اطلاعاتی به دولت های آفریقایی در این مسیر انگیزه بیشتری می دهد آی اس تی آفریقا (خط مشی های فناوری اطلاعات و ارتباطات) یک ابتکار با ذینفعان متعدد، که بر کاهش شکاف رقومی در کشورهای جنوب صحرای آفریقا تمرکز داشت هم اینک یک سپردنگاه از خط مشی های فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی که در افریقا و اکثر کشورهایی که بین سال های 2000 تا 2010 این خط مشی ها را نوشته یا ویرایش نموده اند گرد می.آورد مشکل برای بخش کتابخانه این است که اکثر خط مشی های ملی فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی کشورهای افریقایی - اگر نگوییم همه آن ها برای کتابخانه ها در چارچوب فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی نقشی قائل نشده اند. بر فناوری بیش از حد تأکید شده و در موضوعات گنجانده شده و مورد بحث اشاره ای به کتابخانه ها نشده است.

وضعیت مشابهی در سایر بخش های دنیای در حال توسعه وجود دارد نشست شبکه اطلاعاتی آسیا اقیانوسیه (آیین) (2) که در سال 2007 برگزار شد، اظهار نگرانی شد از این که کتابخانه ها از خط مشی های اطلاعاتی ملی کشورهایشان کنار گذاشته شده اند و براین نکته توافق کردند که مؤلفه کتابخانه باید در تمام خط مشی های اطلاعاتی ملی مطرح گردد و توافق شد که مجموعه ای از استانداردها برای آن آی پی ها اعلام شود (سین جوآن یی). (3)

این امر، فقدان شناخت از نقشی است که کتابداران می توانند و باید در جامعه اطلاعاتی و بر پل زدن بر شکاف رقومیی ایفا کنند که به علاقه احیاء شده در ایجاد خط مشی های کتابخانه ملی منجر شده است.

در اروپا ابلیدا (دفتر اروپایی کتابخانه، اطلاعات و آرشیوهای سندپردازی) (4) و ناپل (متولیان ملی در کتابخانه های عمومی اروپا) (5) کنفرانس مشترکی را در سال 2009 به منظور بحث پیرامون اهمیت یک خط مشی کتابخانه های برای اروپا برگزار کردند این کنفرانس، رهنمودهایی را در خصوص قوانین کتابخانه و خط مشی در اروپا (ماریتزن) (6) تعیین کرده است که سنجه های خط مشی ملی باید تأیید کنند که کتابخانه ها پیکره های ضروری در حفظ و توسعه مردم سالاری .هستند شماری از کشورهای اروپایی، در فرایند شکل گیری خط مشی های کتابخانه ملی درگیر بوده یا هستند در فنلاند، وزارت

ص: 63

آموزش و پرورش، مسئولیت طرح ریزی خط مشی های کتابخانه ملی را بر عهده دارد و یک برنامه مداوم از اظهارات و راهبردهای سیاست، تمرکز بر کتابخانه های ایالتی و عمومی دارد؛ موضوع مقاله باربرو وايجل راینینن (1) که به آن اشاره می شود. لتونی و لیتوانی کشورهایی هستند که در حال حاضر در فرایند تدوین خط مشی ها مشارکت دارند لیتوانی قانونی در زمینهٔ کتابخانه ها با بسیاری از قواعد و یک برنامه بلندمدت برای نوسازی کتابخانه های عمومی دارد. تغییرات دولت در روش های برنامه ریزی راهبردی و رهنمودها برای خط مشی فرهنگی که در سال 2010 صادر شد منجر به این امر گردید که بخش کتابخانه، محتوای اسناد موجود را بررسی نماید و درباره توسعه یک خط مشی کتابخانه ملی بحث کند.

در افریقای جنوبی، کشورهای متعددی که در راستای تهیه خط مشی های کتابخانه ملی فعالیت می کنند با تأکید بر کتابخانه های عمومی در حال آغاز کار هستند. کلمبیا در سال 2010 قانونی را از تصویب گذراند که طی آن، شبکه ملی کتابخانه های عمومی سازماندهی می شوند (کلمبیا، وزارت فرهنگ). این قانون، تمام وسائل فنی مالی، و سازمانی و نیز برنامه ریزی ضروری و تناسب حوزه هایی که باید انجام شود تعریف می کند. این خط مشی، تنها برای کتابخانه هایی است که به وسیله دولت اداره می شوند. سایر کتابخانه های عمومی یا شبکه ها، جامعه، کتابخانه های آموزشگاهی یا دانشگاهی را پوشش نمی دهد اما انواع دیگر کتابخانه ها در یک کمیته فنی که توسط قانون، تصریح شده برای انجام رایزنی و ارائه مشاوره، در آن شامل می شوند. شیلی نیز تصویب قانونی مشابهی را مورد توجه قرار داده است.

در افریقا، نامیبیا (آن گونه که در سطور پایین تر مقاله هم ذکر شده)، یک خط مشی جامع کتابخانه ملی را ایجاد کرده است و کنیا و اوگاندا در فرایند اتمام تدوین خط مشی های کتابخانه عمومی هستند. در آوریل 2012 چند کشور دیگر (شامل غنا، افریقای جنوبی و تانزانیا) بحث هایی در خصوص توسعه خط مشی ها آغاز کرده اند.

و فرهنگ فنلاند، در نشست ان لیپ اس آی جی (1) نیز به ارائه کار پرداخته و بهترین مکان را برای ارائه خلاصه کارشان در نظر گرفته است. با این حال، برای علاقه مندان مطالعه موردی راجع به فنلاند در پژوهش شبکه اطلاعات و دسترسی رقومی (نیدا) (2)، توسط باربرو تهیه شده و از طریق نشانی زیر دسترس پذیر است: (3)

2007، نیدا را فراهم کرد؛ با این حال، به واسطه شماری از تغییرات قابل توجه در خدمات عمومی در نیوزلند، حداقل کتابخانه و آرشیوهای ملی نیوزلند با بخش امور داخلی در اول فوریه 2011 ادغام شدند. نسخه ای اصلی اما قدیمی از مطالعه موردی، از طریق وبسایت زیر قابل دسترس است. (1)

لیکن، مقالات ارائه شده توسط کارکنان کتابخانه ملی نیوزلند، آخرین اندیشه ها را از نیوزلند ارائه خواهد داد.

تصور شود همه آن ها در کمیته فنی ملی کتابخانه های عمومی، جایگاهی دارند.

ICT policies.IST Africa. Retrieved 26 February 2011 from

IFLA/UNESCO:

The public library service: IFLA/UNESCO guidelines for development. Mu- nich: Saur, 2001.

Statement on libraries and sustainable development, submitted to UN World Summit on Sustainable Development, 2002.

Multicultural library manifesto. UNESCO General Conference, 2009. (35C/51) MDR/NIDA.Consultancy Team. Supporting peoples' needs in Namibia's

knowledgebased economy: a renewed library and information policy framework for Vision 2030. 2010 Retrieved 24 April 2012 from

McCartney, M. ed. National book policies for Africa: the key to longterm de- velopment. Harare: Zimbabwe International Book Fair Trust, 1996.

McColvin, Lionel R. The Public Library System of Great Britain: a report on its present condition with proposals for Post war Reorganisation, the Library Association, 1942

Mauritzen, I. Council of Europe / EBLIDA guidelines on library legislation and policy in Europe: commentary on the provisions. Retrieved 24 April 2012 from

Namibia. Ministry of Basic Education and Culture.Legislation Committee. In- formation for selfreliance and development: a policy framework for libraries and allied information agencies for Namibia. 1997

National Library of New Zealand. New generation National Library: strategic directions to 2017. Corporate Publications, 2007.

NIDA, Supporting Societies' Needs: a Model Framework for Developing a Policy for Libraries:

ص: 71

Understanding Public Libraries in Colombia, 2011 Retrieved from

NIDA, Supporting Societies' Needs: a Model Framework for Developing a Policy for Libraries, 2011 Retrieved from

Niegaard, H. National information policies/national IT strategies: a survey. 1999. Retrieved 8 February 2011 from

Sin Joan Yee. [Report on] APIN meeting, 2007. Retrieved 24 April 2014 from

UNECA. The value of library services in development, 2003. (E/ECA/DISD/ CODI.3/16)

UNESCO. Guidelines on National Information Policy and Plan: scope, formu- lation and implementation: scope, formulation and implementation, UNESCO and UNISIST, 1983

ص: 72

ص: 73

کتابشناسی نظام مندی از ادبیات یونانی را تهیه کرد (دی، 2005 (1)؛ رایت، 2007) مورویل (2005) (2) می پندارد که تاریخچه فهرست نویسی حتی به زمان امپراطوری آشوریان بر می گردد که پادشاه آشوربانیپال (3) کتابخانه ای با 30000 لوح گلین در سال 650 میلادی ساخت. اگرچه تلاش ها در خصوص استانداردسازی فهرست نویسی، در قرن 19 میلادی آغاز گردید. (کویل (4) و هیلمن، 2007 (5)؛ دنتون، 2007؛ و اینبرگر، 2005، 2007 (6)؛ رایت، 2007) پیشگامان اصلی فهرست نویسی نوین سر آنتونی پانیستی (7)، چارلز کاتر (8)، ملویل دیویی (9)، پل اُتله (10)، اس. آر. رانگاناتان (11) و سیمور لوبتسکی هستند (دنتون، 2007؛ لوبتسکی، 1953؛ رایت 2007). کنسرسیوم های منطقه ای و بین المللی، آثار پیشگامان مذکور را مطرح نمودند، این کنسرسیوم ها طرح های معطوف شده به قوانین و اصول فهرست نویسی بسیار دقیق و مورد تایید را آغاز کردند که متعاقباً منجر به چنین انتشارات استانداردی به عنوان اصول پاریس، 1961؛ قواعد فهرست نویسی انگلوامریکن، 1967 (12)؛ فهرستنویسی ماشین خوان (مارک) (13)، در اواخر دهه 60 میلادی؛ استاندارد بین المللی توصیف کتابشناختی (آی اس بی دی) (14) برای انتشارات تک نگاشت، 1971؛ ملزومات کارکردی برای پیشینه های کتابشناختی (اف آر بی آر)، 1996 (15) و توصیف و دسترسی منبع (آر دی ای)، 2010 (16) شد (دنتون، 2007).

اما از آن جا که مجموعه ها در کتابخانه های رقومی به رشد خود ادامه می دهد، اصول و استانداردهای فراداده ای جاری تحت بررسی عمیقی قرار گرفته است (آلمیو، استیونز (17) و راس، 2012 (18)؛ كويل، 2010 (19)؛

ص: 76

کویل و هیلمن؛ 2007 لاگوز، 2010 (1)؛ متس، 2004 (2)؛ شرکی، 2005 (3)؛ ولتمن ، 2001 (4)؛ کنسرسیوم وب جهانی، 2011 (5)؛ و اینبرگر، 2005، 2007). منتقدان معتقدند که استانداردهای کتابخانه ای جاری همان محدودیت های اصلی نظام فهرست برگه سنتی را به همراه دارند از این رو این استانداردها در مسیر غلبه بر محدودیت ها و نیز برقراری ارتباط در چشم انداز اطلاعاتی امروزی شکست خورده اند. (کویل، 2010؛ کویل و هیلمن، 2007؛ و اینبرگر، 2005، 2007). اساساً فراداده ای که از طریق استفاده استانداردهای فراداده ای و قالب های فنی جاری تولید می شود با استفاده انسان هماهنگ شده است تا پردازش با ماشین. این مسأله از محدودیت های فنی و مفهومی استانداردها و فناوری های مورد استفاده در کتابخانه ها ناشی شده است. کویل (2010) بیان می کند که: "فهرست کتابخانه ای بافتار انحصاری برای داده های کتابخانه ای بوده است". از این رو در برقراری ارتباط با تهیه کنندگان اطلاعاتی بیرونی شکست می خورد.

چالش های اصول، استانداردها و پروتکل ها، از دو منظر می تواند نگریسته شود: مفهومی و فنی. زیربنای مفهومی استانداردهای فراداده ای جاری نظیر اف آر بی آر و آر دی ای، منجر به تولید رکوردهای فراداده ای هماهنگ با استفاده انسان به جای پردازش با ماشین شده است (کویل و هیلمن، 2007). به علاوه زمانی که چنین اصول فراداده ای با استفاده از قالب های فنی مثل مارک پیاده سازی شده اند رکوردهای حاصل مشکلات تکراری بودن فراداده ناهماهنگی فقدان ریزدانگی (6) و پیچیدگی داده ها را به نمایش می گذارند. (کویل، 2010 ، کویل و هیلمن، 2007 دی، 2000؛ گونتر (7) و مکالوم، 2003 (8)؛ تنانت، 2002). (9) اگرچه فراخوان پایان دادن به کاربرد مارک از مدت ها قبل داده شده است. (تنانت، 2002)، استاندارد مذکور در ساختار فراداده ای غالب که در کتابخانه ها تا به امروز استفاده می شود وجود دارد این مسأله مستقیماً می تواند از چند دلیل ناشی شود از جمله این حقیقت که مارک عمیقاً منشا کتابخانه ای دارد، بنابراین ایجاد هر تغییری حقیقتا بسیار دشوار و هزینه بر خواهد بود؛ یا این که مارک به قدر کافی مناسب برای کتابخانه هاست و در راستای اهداف کتابخانه ها خدمت می کند؛ دی گر

ص: 77

آن که قالب های جایگزین از جمله زبان نشانه گذاری گسترش پذیر، (1) توانایی ارائه عمل پذیری لازم برای تغییرات مورد نیاز را ندارند؛ با این وجود هنوز در مورد کفایت مارک شک های عمده ای وجود دارد این مساله توسط چندین متخصص فراداده ای فاش شده است که اعلام می کنند این استاندارد برای فراداده ی عمل پذیر (2) و پردازش پذیر (3) با ماشین مناسب نیست. (کویل، 2010) کویل و هیلمن، 2007؛ واليس، 2011 (4) ، الف، 2011 ب).

جایگزین های پیشنهادی، پذیرش "داده های پیوندی" هستند همان گونه که مبدع آن؛ برنرز لی (5) و دیگران (2001) بیان می کنند، وب اصلی از لحاظ مفهومی مدرک گرا بوده است که در آن پیوندها هیچ بار معنایی ندارند. و زمانی که با قالب های فنی مثل زبان نشانه گذاری فرامتنی (اچ تی ام ال) (6) پیاده سازی می شوند، صفحات وب حاصل بیشتر هماهنگ با استفاده انسان هستند تا پردازش با ماشین وب برای اشتراک مدارک و ایجاد امکانات همکاری فوق العاده کارآمد بوده است اما وقتی که مدرک در صفحه کامپیوتری کاربر ارائه و نمایش داده می شود به مداخله انسان برای درک معناشناختی اش نیاز دارد. به عبارت ساده، ماشین ها نمی توانند معنای چنین مدارکی را دریابند. برای کاهش این محدودیت، برنرز لی و دیگران (برنرز لی 1997 برنرز- لی، 1998؛ برنرز- لی و دیگران 2001) مفهوم "داده های پیوندی" را ابداع کردند. فناوری ها برای پیاده سازی "داده های پیوندی" شامل آر دی اف، (7) آر دی اف اس (8) و اسپارکیوال (9) و او دبلیو ال (10) هستند (آلمناگ (11) و هندلر 2008؛ برنرز لی، 1998؛ دکر (12) و دیگران، 2000؛ کنسرسیوم وب جهانی، 2004 الف، 2004 ب). مطابق نظر آلمناگ و هندلر (2008) هدف اصلی [داده های پیوندی] پشتیبانی از وب توزیع شده ای در سطح داده به جای سطح ارائه [مدارک] است. با استفاده از ارجاع جهانی که یو آر آی ها (13) نامیده می شوند به جای داشتن یک صفحه وبی که به صفحه دیگری اشاره می کند، یک فقره (14) داده می تواند به فقره داده دیگری اشاره کند. علیرغم

ص: 78

توجه فزاینده در "داده های پیوندی" هنوز مباحثه گسترده و مداومی وجود دارد بر سر این که آیا تغییرات زیادی در اصول مفهومی سنتی کتابخانه محور مثل آردی ای و اف آر بی آر وجود دارد همچنین این موضوع در مورد سوال دیگری نیز صدق می کند این که آیا تغییر در قالب های فنی از مارک به آر دی اف باید تکاملی و به صورت تدریجی باشد، یا آیا دلیل قانع کننده ای برای کنار گذاشتن همه یا تعدادی از قالب های سنتی مذکور و پذیرش این رویکردهای جدید وجود دارد. (کویل، 2010 کویل و هیلمن، 2007؛ مارکم، 2011 (1)؛ استایلز، 2009 (2)؛ استایلز آیرز (3) و شبیر، 2008 (4)؛ کنسرسیوم وب جهانی، 2011؛ واليس 2011 الف، 2011 ب).

چالش مهم دیگری که مراکز معتبر استانداردها و کتابخانه ها در مورد مفهومی سازی مجدد (5) فراداده ای جاری باید در نظر بگیرند، مفهوم رویکردهای وب 2 در تولید و استفاده از فراداده ها در کتابخانه های رقومی است. با وجود این که نقش وب 2 برای کتابخانه ها به صورت گسترده تایید شده است، همان طور که اونز (2009) (6) خاطر نشان می کند، "پیامدهای ضمنی آن هنوز کاملاً مشخص نشده است به ویژه برای کتابداری". به همین سبب به نظر لاگوزا (2010) ناسازگاری مفهومی بین مدل های کتابخانه سنتی و رویکردهای نوپای وب 2 وجود دارد رویکردهای فرادادهای اجتماع گرا (وب 2) به دلیل مسطح و یک بعدی بودن و همچنین دردسرهای ناسازگاریش مورد نقد قرار گرفته اند(گروبر، 2007، 2008) (7)؛ در حالی که از سوی دیگر رویکردهای فراداده ای استانداردگرا برای سلسله مراتبی سفت و سخت شان، عدم موفقیت در ارائه واژگان کاربران مورد انتقاد واقع هستند. (شرکی، 2005؛ ولتمن، 2001 واینبرگ، 2007)

برعکس، گروبر (2007) و مورویل (2005) بیان می کنند که فراداده های تولید شده توسط کاربر و مهار شده توسط متخصص به عنوان رویکردهای متضاد نباید در نظر گرفته شود اینان معتقدند که این دو نه تنها بایستی با یکدیگر همزیستی داشته باشند، بلکه متقابلا به یکدیگر شکل دهند. از منظر استفاده بهینه از قابلیت های "داده های پیوندی" (وب 3) رویکرد فراداده ای ترکیبی بسیار حیاتی است. این رویکرد نه تنها شامل توصیف فیزیکی اشیای اطلاعاتی است (مانند نویسنده، عنوان، شابک، موضوع، قالب و غیره)، بلکه عناصر توصیف کننده ی چهریزه های فرهنگی- اجتماعی اش را نیز ثبت

ص: 79

می کند (برچسب های کاربر یادداشت ها، مرورها، پیوندها، رتبه بندی ها، توصیه ها).

به عبارت دیگر، ارائه فضای اجتماعی فراداده (وب 2) باید همان قدر مهم در نظر گرفته شود که ثبت عناصر فراداده ای واقع گرا و استاندارد شده (وب 1) که تاکنون برای توصیف ویژگی های فیزیکی اشیای اطلاعاتی مورد استفاده بوده است. به ویژه به منظور غنی سازی فراداده ای، فراداده های تولید شده توسط کاربر (اجتماع گرا) همراه با فراداده هایی که کتابدار بر پایه استاندارد تولید می کند مهار می شوند. این مقاله بر روی چالش های اصول و استانداردهای فرادادهای جاری بحث می کند، و مزایا و دلایل ایجاد انتقال مفهومی از رویکردهای فراداده ای مدرک گرا به داده گرا را بیان می دارد دو دسته گسترده اصلی یعنی اصول فراداده ای (مثل آر دی ای و اف آر بی آر) از یک سو و قالب های رکوردی فنی (مثل مارک) از سوی دیگر معرفی می شوند، پیشنهاد می شود که این دسته ها باید اصلاح، تعدیل یا حفظ شوند به طوری که با اصول "داده های پیوندی" انطباق یابند.

فرد در قالب نام ها برای نامیدن چیزهایی مثل اشیای اطلاعاتی، افراد مکان ها و رخدادها آغاز می شود (برنرز- لی، 2009). اصول اساسی دیگر عبارتند از: توانایی دسترسی به یو آر آی معین با استفاده از پروتکل اچ تی تی پی (1) به منظور بازیابی اطلاعات مرتبط نظیر آن چه به این یو آر آی معین ارجاع می دهد؛ استفاده از قالب های داده ای نظیر آردی اف/ ایکس ام ال، استفاده از زبان های تعریف واژگانی مثل آردی اف اس و او دبلیوال و استفاده از زبان پرس و جو (2) نظیر اسپارکیو ال و نهایتا اتصال درون سو و برون سوی پیوندها در خارج از مجموعه داده ای است بدین طریق داده ها غنی سازی شده بایستگی بافتاری برقرار می شود.

زمانی نتیجه گیری کنیم".

در محتوای کتابخانه رقومی، فرض نظام های باز برای آزمون پذیری مشارکت های فراداده ای جدید از نقطه نظرهای متنوع مناسب است و به موجب آن مزایای بسیار از اثرات شبکه ای با به کارگیری یو آر آی ها حاصل می شود. هستی شناسی ها یعنی ویژگی های واضح مفاهیم در حوزه معین با استفاده از واژگان و روابط بین آن ها می توانند ترکیب تطبیق و یکی شوند (گروبر 1993).

موضوعی کتابخانه کنگره (1)، لکسوو (2) (لیست نویسه ها واژه ها و اصطلاح های مهارشده ارجاعی یو آر أى) (3)، پایگاه اطلاعاتی، جغرافیایی (4) کدهای زبان و کشور در قالب مارک، پایگاه اطلاعاتی دیویی (5) (گروه های سطح بالای پایگاه اطلاعاتی دیویی)، مش- آپ کتابی آردی اف (6) (اطلاعات درباره کتاب ها و نویسندگانشان) (کتابخانه بریتانیا، 2011).

هستند تأکید می کند اما این مساله نشان می دهد که اگر ما برای گنجاندن داده های پیوندی فراوان ولی ناقص و ایجاد آن به صورت گسترده با قابلیت دسترسی در شکل استاندارد شده درست حرکت کنیم، شبکه به طور چشمگیری به فراساختار ارتقا یافته دانش تبدیل می شود.

با توجه به تلاش و سرمایه گذاری قابل توجهی که قبلا توسط سازمان هایی مثل ایفلا کتابخانه کنگره، (1) او سی ال سی (2) و کتابخانه های ملی دیگر در ایجاد و نگهداری قالب رکوردی مارک هزینه شده است، انتقال به "داده های پیوندی" مسأله مهمی است. این که کتابخانه ها مقادیر مهمی رکوردهای فراداده ای با ارزش در قالب مارک دارند، حقیقت مسلمی است. برای مثال، کتابخانه بریتانیا رکوردهای کتابشناختی ملی را برای افراد ،بیرونی از طریق دسترسی برپایه حق اشتراک از دهه 50 میلادی آغاز نمود. در ابتدا استفاده از قالب های چاپی و سپس به دنبال آن پیاده سازی اتوماسیون کتابخانه ای را با استفاده از استاندارد مارک ایجاد نمود (کتابخانه بریتانیا، 2011؛ ویلسون، 2010).

به گفته والیس (2011 ب) هم اکنون تعدادی کتابخانه های ملی و موسسات میراث فرهنگی منطقه ای (مثل اجلاس کتابخانه های ملی اروپایی (3) و یوروپیانا) که تعهداتشان را برای پیوستن به جریان "داده های پیوندی" باز اعلام کرده اند چالش های اساسی در استفاده مجدد از داده هایشان .دارند او ادعا می کند در حالی که تبدیل رکوردهای کتابخانه ای قدیمی به آردی اف بسیار حیاتی است مجموعه های داده ای حاصل، هنوز در قالب اصطلاحات و زبان های ویژه کتابخانه ای حفظ می شوند که این قالب "برای هر کسی غیر از کتابدار که این داده ها را جست و جو کند، غیر قابل فهم است".

خواهد داشت. اگرچه محدودیت های استاندارد مارک آشکار شده است، از سال های نخست دهه 2000، کتابخانه ها به استفاده از آن تاکنون ادامه داده اند (تاننت، 2002). موضوع حاضر این نیست که کتابخانه ها و موسسات استانداردها از محدودیت های مارک ناآگاه هستند اما حقیقت این است که قالب های جایگزین مثل ایکس ام ال، مناسب تر از مارک نبوده است.

چالش دوم که توسط "گروه تکوین داده های پیوندی کتابخانه ای کنسرسیوم وب جهانی" بیان شده عدم توافقی است که بین اصلاح استانداردهای کتابخان های و استانداردهای وب پایه وجود دارد در این زمینه، استایلز (2009) به تضادهایی استناد می کند که می تواند از استفاده مدل اف از بی آر پدید آید. استایلز (2009) ادعا می کند که: "هیچ کس درباره آثار بیان و نمودهایی که ساختارهای هسته مدل اف آر بی آر هستند صحبت نمی کند، بنابراین چرا داده های ما را به این طریق توصیف می کنند؟"

به همین سیاق، والیس (2011 الف) مدل ساده انگاری را ارائه می دهد که روی شیئ (فقره ای) مثل کتابی خاص تمرکز می کند تا انتزاع های آن نظیر اثر بیان و نمود. هر دو نویسنده موافقند که چنین انتزاع هایی مورد استفاده روزانه توسط ناشران فهرست نویسان و کاربران کتابخانه ای نیست. به ویژه والیس توصیه می کند که کتابخانه و جامعه ی داده های پیوندی باید در خصوص هماهنگ شدن این تفاوت ها کار کنند تا قابلیت استفاده مجدد و گسترش پذیری داده های کتابخانه ای به وسیله افراد بیرونی حوزه آن تسهیل شود.

واليس استدلال می کند که نوآوری های جدید در ایجاد استانداردهای کتابخانه ای مثل آردی ای و اف آر بی آر باید به سمت سادگی پیش روند و در عین حال از فراداده های غنی که از طریق استفاده "داده های پیوندی" امکان پذیر خواهد بود بهره گیرند.

سومین چالش، مواجهه پذیرندگان بالقوه با پیچیدگی فناوری های "داده های پیوندی" مثل آردی اف/ ایکس ام ال، آر دی اف اس، او دبلیو ال، و اسپارکیوال است. فقدان آشکار ابزارها و نرم افزارهای تولید "داده های پیوندی" در کتابخانه ها وجود دارد برنرز لی خاطرنشان نموده است که: "به سبب آن که نوشتن صفحه وبی و ایجاد پیوند با صفحات دیگر آسان است، وب [فعلی] رشد نموده است. "برنرز- لی، 2007)

با توجه به این مسأله، قطعا بایستی یادگیری و استفاده از فناوری های مذکور مشابه سادگی ایجاد صفحات اچ تی ام ال در طی روزهای اولیه وب .باشد این فناوری ها عموما برای افرادی خارج از جامعه ی "داده های پیوندی" خیلی پیچیده اند. برای جذب وسیع تر ،مشارکت هر کسی با مهارت های پایه طراحی وبسایت باید بتواند صفحه ای براساس فناوری های "داده های پیوندی" ایجاد کند.

آخرین اما مهمترین مسأله این که تلاش های فعلی برای پذیرش اصول "داده های پیوندی" و انتشار

ص: 85

داده های کتابشناختی بر فراداده های قدیمی استاندارد گرا تمرکز دارد و گرایشی به رویکردهای فراداده ای (کاربر مدار) (1) اجتماع گرا وجود ندارد.

موزه ها، ناشران و سازمان های استاندارد که همبسته می شوند، بسیار حیاتی است.

می شود. (برنرز- لی و دیگران، 2001) طبق نظر هوریج و دیگران (2004) هستی شناسی ها برای اخذ

دانش در حوزه خاص مورد استفاده قرار می گیرند اگر چه بیشترین تعریف استفاده شده هستی شناسی توسط گروبر 1993) به عنوان "ویژگی شفاف مفهوم سازی" داده شده است (گروبر، 1993).

طبق نظر نوی و مک گینس (2000) ایجاد هستی شناسی شامل فرآیند تعریف گروه ها، گروه های ،فرعی خواص و نمونه ها (ارزش ها) است توصیه می شود که در ایجاد هستی شناسی های فراداده های کتابخانه ای باید از ساختارهایی مثل ساختارهای فناوری های وب معنایی استفاده کرد. به علاوه گفته می شود که در ایجاد هستی شناسی ها باید متمرکز عمل شود و ترجیحا بر عهده موسساتی بنیادی نظیر ایفلا، کمیته اجرایی گسترش و توسعه (1) آر دی ای، کتابخانه بریتانیا، کتابخانه کنگره و او سیال سی گذاشته شود، اگر چه نمی توان مانع مشارکت های غیر متمرکز و نوآوری های ارائه شده توسط افراد و جوامع شد.

ایکس ام ال تبدیل کنند تا خروج از مارک و مشتقات آن به آرامی روی دهد. از سوی دیگر، نیاز به ایجاد انتقال مفهومی از قالب های داده ای رکوردگرا به قالب های داده ای آر دی اف گرا وجود دارد.

- اشتراک و دسترس پذیری فراداده ها

- تسهیل جستجوی تفالی منابع اطلاعاتی

- شناسایی فراداده های نوپا و نوآورانه

- جستجو بر پایه چهریزه

- فراداده های غنی از پیوند

رقابت شرکت ها بر اساس حفاظت بیشتر منابع مورد نظرشان در صندوقچه های بسته است."

الكساندر (2006) بیان می کند که جریان چند جهتی اطلاعات بین تولید کنندگان و مصرف کنندگان و حوزه های متقابل سرورها و ماشین ها، لزوم باز بودن انباره های اطلاعاتی و پروراندن سرویس های اشتراکی را نشان می کند. نویسنده خاطر نشان می کند که حتی سایتهای تجاری نظیر آمازون، به کاربرانشان اجازه می دهند تا "شماره های شابک را از لیست فهرست هایشان هاروست کنند." او اشاره می کند که: "باز بودن به عنوان یک ویژگی در این حرکت نوپا باقی می ماند هم از لحاظ ایدئولوژیکی و هم از نظر فناورانه."

میلر (2005) این مسأله را در بافتار کتابخانه ها قرار می دهد او می گوید که اصول وب 2 با اندیشه ی داده های آزاد پیش بینی شده است که در آن، داده ها به راه های گوناگون "در معرض ارائه، بازیابی و مدیریت قرار می گیرند." بنابراین احتمال غیر قابل تصور در خصوص تغییر قالب و استفاده مجدد داده ها به منصه ظهور می رسد.

در ضمن "داده های پیوندی" بدون این که الزاماً باز باشند می توانند مورد استفاده قرار گیرند (کابدن، (1) بلک، (2) گیبینز، (3) کار (4) و شاد بولت، 2011 شادبولت، 2010؛ کنسرسیوم وب، 2011). همان گونه که برنرز- لی (2010) تأکید می کند باز بودن داده ها چهار مزیت بزرگ را برای جامعه به ارمغان می آورد. برنرز لی (2010) در سخنرانی آنلاین خود، مجددا مأموریتش در خصوص پیوند داده ای را با استناد به شماری از نوآوری ها و طرح های بین المللی، منطقه ای و جامعه گرا تکرار می کند که اصول "داده های پیوندی" پذیرفته شده هستند و بنابراین داده ها با استفاده از فناوری های یو آر آی ها و آر دی اف به طور باز قابل دسترس خواهند بود.

همان گونه که نویسنده خاطرنشان می کند داده های باز می تواند به راه های غیرقابل تصوری دوباره مورد استفاده قرار گیرند برای نمونه، داده های باز دولتی این امکان را فراهم می کند که پرداخت کنندگان مالیات کنترل کنند که چگونه، کجا و برای چه اهدافی پولشان توسط نمایندگان منتخب آن ها صرف شده است. برنرز لی (2010) تأکید می کند که حرکت باز بودن داده ها "به تازگی آغاز شده است".

مفهوم داده های "پیوندی باز، پیامدهای گسترده ای را فراهم می کند برای روشی که فراداده ها در کتابخانه ها، تولید، قابل دسترس، اشتراک گذاری و ترکیب مجدد شوند. فراداده های کتابخانه ای

ص: 92

پیوندی می توانند "به صورت رایگان قابل استفاده، قابل استفاده مجدد و قابل توزیع مجدد [...] با استفاده از شناسگرهای منحصربه فرد جهانی باشند، تا آثار، اماکن، افراد، رخدادها، موضوع ها و سایر اشیاء یا مفاهیم مورد نظر طراحی شوند کتابخانه ها این امکان را فراهم می نمایند که منابع در گستره وسیعی از داده ها مورد استناد قرار گیرند و بنابراین توصیف های فرادادهای آن ها به طور غنی تری قابل دسترس خواهد بود."

پذیرش اصول "داده های پیوندی" و ایجاد فراداده های کتابخانه ای قابل دسترس برای استفاده مجدد داده های تکراری غیر ضروری را که قبلا در جای دیگری قابل دسترس بوده است از طریق منابع معتبر حذف می.کند این مساله سبب می شود چندین کتابخانه بتوانند پیوند متقابلی بین منابع شان ایجاد نمایند، بنابراین همکاری تسهیل می گردد.

سر انجام "داده های پیوندی" باز چشم انداز قابلیت مشاهده فراداده های کتابخانه ای را از طریق پیوندها می گشایند در حالی که به طور همزمان امکان برقراری پیوند به منبع اطلاعاتی غیر کتابخانه ای نظیر گوگل ویکی پدیا، لایبرری تینگ، (1) سایت یولایک (2) و آمازون فراهم می شود.

2004). در یکی از 46 نامه اش به دوست خود نوشت:

"من سعی می کنم برای تو توضیح دهم: تو با اقتباس بهتر از تعریف متوجه خواهی شد. زمانی افسانه ی کودکانه ای را به نام "سه شاهزاده در سرنتیپ" خواندم: آن ها بر بلندی ها سفر می کردند و اغلب در حال جستجوی تصادفی و هوشمندانه بودند چیزهایی که آن ها در جستجویش نبودند برای مثال یکی از آن ها دریافت قاطری که نابینایی از چشم راست همان جاده را به تازگی پیموده است، زیرا تنها علف های سمت چپ خورده شده بودند. " (مرتن و باربر، 2004).

هم چنین جستجوی تفالی اطلاعات به عنوان موضوعی در پژوهش های کتابداری و اطلاع رسانی مطرح است اگر چه پژوهش درباره این موضوع خیلی کم است (فاستر (1) و فورد، 2003). (2)

فاستر و فورد (2003) بیان می کنند که مدل های فعلی رفتار اطلاع یابی کاربر (مثل اینگورسن، 1996 (3)؛ ویلسون و والش، 1996 (4)؛ ویلسون، 1997؛ کولتاو، 1993 (5)؛ ساراسویک، 1996 و اسپینک، 1997) (6) توجهی به مساله "تفالی" ندارند. فاستر و فورد (2003) گزارش دادند که نزدیک ترین ارجاع به این مفهوم، همان است که ویلسون و والش، 1996 و ویلسون، 1997، این پدیده را "توجه غیر فعال" (7) و "جستجوى غیر فعال" (8) نامیدند.

فاستر و فورد (2003) این موضوع را با جزئیات بیشتری بررسی کردند، این که دسترسی تقالی به اطلاعات به پژوهشگر کمک می کند تا مرزهای جدیدی را در جست و جو برای بازیابی ترسیم کند. در حالی که فاستر و فورد (2003) ربط آن را برای درک کامل رفتار اطلاع یابی کاربران خاطر نشان نمودند، می گویند: بخشی از ماهیت مساله ساز مطالعه تفالی می تواند به مشکلات کنترل نظام مند و نیز پیش بینی این که چگونه مساله تقالی می تواند تجربه های کاربر را ارتقا دهد نسبت داده می شود از آن جا که خدمات کتابخانه ای به سوی آنلاین شدن است کاربران به جست و جو در پایگاه های اطلاعاتی برای دستیابی به منابع اطلاعاتی از پیش تعیین شده تکیه می کنند کاربران فرصت جستجوی تفالی منبع اطلاعاتی را که می تواند از طریق مرور قفسه فیزیکی کتابخانه ای به دست آید از دست می دهند. (فاستر و فورد، 2003؛ میسیس، 2001). (9)

ص: 94

خاطر نشان می شود که در پایگاه های اطلاعاتی کتابخانه ای با رابط کاربری جستجوی فقره ای از پیش تعیین شده احتمال نتایج جستجوی مناسب به صورت تقالی وجود ندارد.

روند دسترسی آزاد به قفسه های فیزیکی کتابخانه، بازیابی تغالی را به کتاب یا مجله ای امکان پذیر می کند، آن کتابخانه هایی که مخازن کتاب بسته ،دارند چنین بازیابی های تصادفی را در قفسه های کتاب برای مراجعان فراهم نمی کنند. طراحی ایک ها برای پاسخگویی به جست و جوهایی است که فقره های از پیش تعیین شده را بازیابی می کنند. (برای مثال با استفاده از نام نویسنده یا عنوان). ایک ها شبیه دسترسی بسته به کتاب های موجود در قفسه های فیزیکی کتابخانه هستند، چرا که هر دو متکی به تطبیق پاسخ با پرس و جوی های مشخص کاربران هستند.

به بیانی ساده، عنصر بازیابی دل پذیر تفالی که به وسیله قفسه های باز کتابخانه ای تحقق می یابد در صورتی که کتابخانه های رقومی منحصرا روی تطبیق پرس و جوهای کاربر متمرکز هستند این نوع بازیابی دلپذیر می تواند کاملا از بین برود سپس این مسأله یا این سوال را مطرح می کند که: "چگونه چنین بازیابی تفالی می تواند در طراحی کتابخانه های رقومی قرارگیرد؟"

از آن جا که دسترسی به اشیای اطلاعاتی در کتابخانه های رقومی به استفاده از فراداده بستگی دارد بخشی از راه حل در انتخاب رویکردهای فراداده ای قرار می گیرد بنابراین این مساله حائز اهمیت است که چگونه رویکردهای فرادادهای اجتماع گرا می تواند در کنار فراداده های کتابخانه ای قدیمی برای ارتقای تجربه های کاربران از طریق بازیابی تفالی استفاده شود و مورد بررسی قرار گیرد؟ به بیان دیگر، نقش "داده های پیوندی" در پرورش نیازهای تفالی باید مورد پژوهش قرار گیرد

اطلاعاتی است، فراداده ها باید با توجه به میزان ربط آن ها در مواجهه با هدف مذکور به جای طریقی که شیء اطلاعاتی در روش هستی شناسانه و عینی رسم شود مورد قضاوت قرار گیرند از این رو، فراداده های اطلاعاتی باید از تغییرات اصطلاحات در طی زمان آگاه شوند و چنین تغییراتی را منعکس کنند. کتابخانه ها در زمان فهرست چاپی می کوشیدند فهرست برگه هایشان را به بهترین نحو روزآمد و رواج آن را حفظ کنند. پیامدهای روزآمدی رکوردهای منبع به این معنا بود که حتی اگر لغات و اصطلاحات جدید ارائه و موجب توجه کتابداران شده بود، این روزآمدی الزامی، تأخیر زمانی بسیاری به همراه داشت این مسأله منحصر به کتابداران نبود و در روزآمدی شکل های مختلف داده ای در مدخل دایره المعارفی چاپی نیز صدق می کرد.

نظام کتابخانه رقومی که با رویکردهای فراداده های ترکیبی پیریزی شده (فراداده اجتماع گرا و استانداردگرا) و به وسیله قابلیت های فناورانه و معناشناختی داده های پیوندی تکمیل شده است (یو آر آی آر دی اف، او دبلیو ال، اسپارکیوال)، موقعیت بهتری برای ارائه توصیف فراداده ای کامل ترو غنی تری برای اشیای اطلاعاتی دارد همچنین دقت بیشتری در انعکاس اصطلاحات و تعابیر مختلف به کار گرفته شده توسط کاربران خواهد داشت.

افزون بر این "داده های پیوندی" امکان تحلیل الگوهای استفاده منبع- مانند تعداد کلیک ها مجموع دانلودها، بسامد برچسب های مورد استفاده (کلادهای برچسبی)، میانگین رتبه بندی ها، و منابع توصیه شده مورد تایید - را تسهیل می نمایند. برای مثال اخیراً لایبرری تینگ دات کام (1) خصیصه هایی نظیر "زیت گیست" (2) یعنی "روح زمان" و تحلیلی از محبوبترین کتاب ها به وسیله روش میانگین رتبه بندی ابرهای برچسبی و کتاب های پربازدید را ارائه می دهد.

"داده های پیوندی" به عنوان مدل داده ای و مجموعه ای از چارچوب های فناورانه توسط خود داده ها پابرجا نمی ماند و بدون داده های پایه هیچ هدفی را زیر پوشش نمی گیرد از این رو ممزوج نمودن فراداده های کتابخان های قدیمی که توسط کتابداران و فراداده اجتماع گرا که توسط کاربر تولید شده است و هر دو به یک میزان اهمیت دارند حیاتی است ترکیب اخیر، به ویژه از منظر نیاز به شناسایی الگوها و نوآوری های استفاده مناسب است. مرزهای فناورانه و مدلسازی که توسط "داده های پیوندی" ارائه شده است به طور قابل ملاحظه ای سبب موفقیت فعالیت های معطوف به شناسایی الگوهای استفاده منبع واژگان جدید و نوآورانه که توسط کاربران به کار گرفته می شود خواهد شد. این ها به کتابخانه ها کمک خواهد کرد که از نظر ،راهبردی زمانی که منابع تهیه می شوند تصمیم گیری

ص: 96

صحیحی نمایند (خرید کتاب ها، اشتراک نشریات)، که همه این ها بازگشت سرمایه را توجیه خواهند کرد.

متفاوت اشاره می کند. مایدا (2006) (1) در کتابش با عنوان "قوانین ساده سازی" (2) بیان می کند که "ساده سازی عبارت است از حذف بدیهیات و افزودن نتایج ارزشمند".

در اصل کتابخانه های رقومی از محدودیت هایی که ناشی از قفسه فیزیکی در کتابخانه های سنتی است، رها هستند. از این رو کتابخانه های رقومی کاربران را برای پالایش اطلاعات در بسیاری از روش ها با استفاده از کلیدواژه ها و مقوله ها در قالب چهریزه ها در بازیابی اشیای اطلاعاتی توان می بخشند. به واسطه قدرت ساختار پیوند در داده های پیوندی و غنای فراداده ای که از طریق استفاده از دو رویکرد فراداده های اجتماع گرا و استاندارد گرا تولید خواهد شد گروهی از چهریزه ها برای پالایش محتوایی که به کاربر ارائه شده است مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

همچنین غنای فراداده ای می تواند در پروفایل های کاربر مورد استفاده قرار گیرد تا نظام های کتابخانه های رقومی بتوانند نتایج جستجو را شخصی سازی و بافتاری سازی (3) نمایند. اخیرا لست دات اف ام (4)، لایبرری تینگ و آمازون دات کام (5) مصادیقی هستند که در آن ها از جست و جوی چهریزه ای و پالایش فراداده ای استفاده می شود.

نظیر سنّ فرد باشد که در این جا نیازی نیست به صفحه دیگری پیوند داده شود.

فراداده های غنی شده با پیوندهای مفهومی و مرتبط برای کاربران این امکان را فراهم می کنند که به صورت یکپارچه بین پایگاه های اطلاعاتی ناهمخوان و تهیه کنندگان بیرونی اطلاعات نظیر سایر کتابخانه ها و موتورهای کاوش جستجو کنند داده های پیوندی با موجودیت های شناسایی جهانی و منحصر به فرد (مانند آثار، افراد، اماکن و رخدادها)، عناصر فراداده ای یا مشخصات نویسنده، عنوان، موضوع، روابط و ارزش های متناظر موارد شماری از راه های غنی کردن اشیای اطلاعاتی با فراداده را که بازیابی اطلاعات را تسهیل و تجربه کاربر را در کتابخانه های رقومی ارتقا خواهد بخشید ارائه می نماید.

نوپا و واژگان کاربر ایجاد کنند.

wide. from http://www.ted.com/talks/tim_berners_lee_the_year_open_data went worldwide.html

Berners-Lee, T., Hendler, J., Lassila, O. (2001). The Semantic Web: A New form of Web Content that is Meaningful to Computers will Unleash a Revolution of New Possibilities. The Scientific American, 284(5), 34-43

Brand, S. (1994). How Buildings Learn: What Happens after They're Built. London: Viking.

Brand, S. (1999). The Clock of the Long Now: Time and Responsibility (1st ed.). New York: Basic Books.

Campa, R. (2008). Making Science by Serendipity. A review of Robert K. Merton and Elinor Barber's the Travels and Adventures of Serendipity. Journal of Evolution and Technology 17(1), 75-83.

Campbell, D. G., Fast, K. V. (2006). From Pace Layering to Resilience Theory: The Complex Implications of Tagging for Information Architecture. Pa- per presented at the The 7th Information Architecture Summit, Vancouver, British Columbia, Canada.

Cobden, M., Black, J., Gibbins, N., Carr, L., Shadbolt, N. (2011). A Re- search Agenda for Linked Closed Data. Paper presented at the Second Internation- al Workshop on Consuming Linked Data. Retrieved from http://eprints.ecs.soton. ac.uk/22711/3/position.pdf

Coyle, K. (2010). Library Data in a Modern Context. Library Technology Re- ports 46(1), 5-13.

Coyle, K., Hillmann, D. (2007). Resource Description and Access (RDA): Cataloging Rules for the 20th Century. D-Lib Magazine, 13(1/2).

Day, M. (2000). Resource Discovery, Interoperability and Digital Preserva- tion: Some Aspects of Current Metadata Research and Development. VINE, 36(117), 35-48.

ص: 101

Day, M. (2003a). Integrating Metadata Schema Registries with Digital Pres- ervation Systems to Support Interoperability: A Proposal. Paper presented at the International Conference on Dublin Core and Metadata Applications, Seatle.

Day, M. (2003b). Preservation Metadata Initiatives: Practicality, Sustainabil- ity, and Interoperability. Paper presented at the ERPANET Training Seminar on Metadata in Digital

Preservation. Retrieved from http://www.ukoln.ac.uk/preservation/publica- tions/erpanetmarburg/ day-paper.pdf

Decker, S., Melnik, S., Van Harmelen, F., Fensel, D., Klein, M., Broekstra, J., et al. (2000). The Semantic Web: The Roles of XML and RDF. IEEE Internet Computing, 15(3), 63-74.

Denton, W. (2007). FRBR and the History of Cataloging. In A. G. Taylor (Ed.), Understanding FRBR: What it is and How it Will affect Our Retrieval (pp. 35-57). Westport, Connecticut: 16 Libraries Unlimited.

Doerr, M., Gradmann, S., Hennicke, S., Isaac, A., Meghini, C., Van de Som- pel, H. (2012). The

Europeana Data Model (EDM). Paper presented at the World Library and In- formation Congress: 76th IFLA General Conference and Assembly, Gothenburg, Sweden.

Dunsire, G. (2009). UNIMARC, RDA and the Semantic Web Paper presented at the World Library and Information Congress: 75th IFLA General Conference and Council Re-

trieved from http://www.ifla.org/files/hq/papers/ifla75/135-dunsire-en.pdf Evans, W. (2009). Building Library 3.0: Issues in Creating A Culture Of Par- ticipation. Oxford: Chandos.

Foster, A., Ford, N. (2003). Serendipity and Information Seeking: an Empir-

ص: 102

ical Study. Journal of Documentation, 59(3), 321-340.

Gruber, T. (1993). Toward Principles for the Design of Ontologies Used for Knowledge Sharing. International Journal Human-Computer Studies, 43, 907- 928.

Gruber, T. (2007). Ontology of Folsonomy: A Mash-up of Apples and Oranges. International Journal on Semantic Web Information Systems, 3(2).

Gruber, T. (2008). Collective Knowledge Systems: Where the Social Web Meets the Semantic Web. Journal of Web Semantics: Science, Services and Agents on the World Wide Web, 6(1), 4-13.

Guenther, R., McCallum, S. (2003). New metadata standards for digital resources: MODS and METS. Bulletin of the American Society for Information Science and Technology, 29(2). Haslhofer, B., Isaac, A. (2011). data.europeana.eu - The Europeana Linked Open Data Pilot. Paper presented at the DC-2012 International Conference on Dublin Core and Metadata Applications, The Hague, The Netherlands.

Helen, W. (2010). Linked Data and Libraries. Catalogue Index(160), 2-5.

Horridge, M., Knublauch, H., Rector, A., Stevens, R., Wroe, C. (2004). A Practical Guide to Building OWL Ontologies Using the Prot'eg'e-OWL Plugin and CO-ODE Tools Edition 1.0

Available from http://www.co-ode.org/resources/tutorials/ProtegeOWLTutori- al.pdf IFLA. (2009). Functional Requirements for Bibliographic Records: Final Report: International Federation of Library Associations and Institutions.

Lagoze, C. (2010). Lost Identity: the Assimilation of Digital Libraries into the Web. Cornell

University, School of Information Science. Library of Congress. (2011). A Bibliographic Framework for the Digital Age.

ص: 103

Washington, D.C.:

Library of Congress.

Lubetzky, S. (1953). Development of Cataloging Rules Library Trends 2(2), 179-186.

Marcum, D. (2011). A Bibliographic Framework for the Digital Age. Washing- ton, D.C.: Library of Congress.

Massis, B. E. (2011). "Serendipitous" browsing versus library space. New Li- brary World, 112(3/4), 178-182.

Mathes, A. (2004). Folksonomies - Cooperative Classification and Commu- nication Through Shared Metadata Retrieved from http://www.adammathes.com/ academic/computer-mediatedcommunication/ folksonomies.html

Merton, R. K., Barber, E. (2004). The Travels and Adventures of Serendip- ity: A Study in Sociological Semantics and the Sociology of Science. Princeton: Princeton University Press.

Miller, P. (2005). Web 2.0: Building the New Library Ariadne, 45.

Morville, P. (2005). Ambient findability. Sebastopol, CA: O'Reilly.

Nilsson, M. (2010). From Interoperability to Harmonization in Metadata

Standardization: Designing an Evolvable Framework for Metadata Harmoniza- tion. Unpublished PhD, School of Computer Science and Communication, KTH, Stockholm.

Noy, N. F., McGuinness, D. L. (2000). Ontology Development 101: A Guide to Creating Your First Ontology. Retrieved from http://protege.stanford.edu/publications/ontology_development/ontolo- gy101-noymcguinness.

html O'Reilly, T. (2005). What is Web 2.0: Design Patterns and Business Mod- els for the Next Generation of Software. Retrieved from http://oreilly.com/web2/ archive/what-is-web-20.html Rothenberg, J. (2008). Interoperability as a Semantic Cross-cutting Concern Interoperabiliteit. Eerlijk zullen we alles delen. Den Haag.

ص: 104

Shadbolt, N. (2010). data.gov.uk - The Linked Data Revolution. Paper present- ed at the Innovating Through Information Lecture Series. Retrieved from http:// eprints.ecs.soton.ac.uk/18787/17 Shirky, C. (2005). Ontology is Overrated: Cate- gories, Links, and Tags. Clay Shirky's Writings About

the Internet. Retrieved from http://www.shirky.com/writings/ontology_over- rated.html Smith, G. (2008). Tagging People-Powered Metadata for the Social Web. Berkeley, CA: New Riders.

Stoskopf, M. K. (2005). Observation and cogitation: how serendipity provides the building blocks of scientific discovery. Institute for Laboratory Animal Re- search, 46(4), 332-337.

Styles, R. (2009). Bringing FRBR Down to Earth. http://dynamicorange. com/2009/11/11/bringingfrbr- down-to-earth/

Styles, R., Ayers, D., Shabir, N. (2008). Semantic MARC, MARC21 and the Semantic Web. Paper presented at the Linked Data on the Web (LDOW2008). Retrieved from pdf http://events.linkeddata.org/ldow2008/papers/02-styles-ayers-semantic-marc.

Tapscott, D., Williams, A. D. (2010). Wikinomics: How Mass Collaboration Changes Everything (Expanded ed.). London: Penguin Books.

Tennant, R. (2002). MARC must die. Library Journal. Retrieved from http://www.libraryjournal.com/article/CA250046.html

The British Library. (2011). Free Data Services. Retrieved December 14, 2011, from http://www.bl.uk/bibliographic/datafree.html

Udell, J. (2004). Collaborative Knowledge Gardening with Flickr and del.icio. us, Social Networking

goes Beyond Sharing Contacts and Connections. InfoWorld. Retrieved from http://www.infoworld.com/d/developer-world/collaborative-knowledge-gar- dening-020

Veltman, K. H. (2001). Syntactic and Semantic Interoperability: New Ap-

ص: 105

proaches to Knowledge and the Semantic Web. New Review of Information Net- working, 7(1), 159-183.

W3C. (2004a). OWL Web Ontology Language Overview. from http://www.

w3.org/TR/owl-features/ W3C. (2004b). RDF Primer. W3C Recommendation. Re- trieved from http://www.w3.org/TR/2004/REC-rdf-primer-20040210/basicconcepts

W3C. (2011). Library Linked Data Incubator Group Final Report: W3C.

Wallis, R. (2011a). Library of Congress to Boldly Voyage to Linked Data Worlds. http://consulting.talis.com/2011/11/library-of-congress-to-boldly-voyage-to- linked-dataworlds/ Wallis, R. (2011b). Will Europe's National Libraries Open Data In An Open Way? Retrieved from http://dataliberate.com/2011/09/will-europes-national-libraries-open-data-in- an-open-way/Weinberger, D. (2005). Tagging and Why it Matters. Retrieved from http://cyber.law.harvard.edu/sites/cyber.law.harvard.edu/files/07-Why Tag- gingMatters.pdf

Weinberger, D. (2007). Everything is Miscellaneous. New York: Times books.

Weinberger, D. (2012). Too Big to Know: Rethinking Knowledge Now That the Facts Aren't the Facts, Experts Are Everywhere, and the Smartest Person in the Room Is the Room. New

York: Basic Books Wilson, N. (2010). Linked Data Prototyping at the British Library. Paper presented at the Talis Linked Data and Libraries event. Retrieved from http://blogs.talis.com/nodali- ties/neilwilson- lightning-talk-%E2%80%93-linked-data-and-libraries-2010

Wright, A. (2007). Glut: Mastering Information Through the Ages. Ithaca: Corenell University Press.

Zuckerman, E. (2010). Desperately Seeking Serendipity. Retrieved from http://www.chi2011.org/program/plenaries.html

ص: 106

About the authors

Getaneh Alemu is a PhD student in the School of Creative Technologies, and Dr Brett Stevens (Principal Lecturer, School of Creative Technologies), Dr Penny Ross (Senior Lecturer, School of Computing) and Jane Chandler (Principal Lec- turer, Faculty of Creative and Cultural Industries), all at the University of Ports- mouth, Portsmouth, UK. Getaneh Alemu is the corresponding author and can be contacted at: Getaneh. Alemu@port.ac.uk

ص: 107

ما محسوب می شود و مسئولیت های ما را در نشریات، آماده سازی دسترسی (فراهم کردن دسترسی) و حفاظت از منابع مستمر (متوالی) که به سرعت در حال تکامل هستند، توسعه می دهد در حال حاضر محیط محرک ،ما تغییر و چالش را ادامه می دهد این مقاله برخی از موضوعات نقش ها و پیایندهای جدید را برای دست اندرکاران نشریات ارائه می کند. هر چند بسیاری از موضوعات نشریات و نقش های چندگانه را خلاصه کردیم اما کتابخانه ها و کتابداران با چالش های در خور خود مواجه شده اند.

عنوان بدنه اصلی مقاله یا کل مجله در قالب ویدئو ارائه می شود (انتشارات خیابان الکساندر؛ جُو) (1) اما اغلب ویدئوها دارای محتوای اضافی نیز هستند هم در مقاله هم انتهای سایر قسمت های محتوا قرار گرفته اند و با کلیک کردن بر روی یک پیوند قابل دسترسی است که یا به عنوان محتوای اضافی جدا از مقاله و یا در یک موقعیت متفاوت در وب قرار گرفته است. همچنین قرار گرفتن انیمیشن ها در مقالات به عنوان تصاویر خلاصه ای هستند که به سرعت توجه کاربران را جلب می کنند یا به صورت دیگری محتوا را افزایش می دهند نقشه های تعاملی ،گوگل ویژگی های سه بعدی نمودارهای گوناگون شکل ها چارت ها فرمول ریاضی جداول لوحه ها و مطالعات موردی از انواع مختلف اغلب به عنوان ویژگی های ماوس بر (2) که اکنون در نشریات پیوسته هستند تا محتوا را افزایش داده و منابع را برای کاربران آشکار سازند اسلایدها و خلاصه بخش ها، ارائه به صورت پاورپوینت و آزمون های تعاملی از ویژگی های متداولی هستند که به بسیاری از نشریات اضافه شده است (الزویر، 2012، اشپرینگر، 2010). (3)

از ویژگی ها به عنوان اضافاتی به منابع بیرونی پیوند داده می شود. ویژگی ها تنها به وسیله تصور نویسنده یا ناشر محدود می شود پیوندها به پایگاه اطلاعاتی مخزن داده صفحات گسترده و دیگر مجموعه داده ها که براساس آن منابع ارائه شده در مقاله است و اکنون در بسیاری از نشریات به منظور ارائه متن کامل مقاله هستند. اغلب پیوندها به منابع بیرونی، به عنوان فراپیوند به منابع ارائه می شوند اما کدهای سوالات پژوهش به عنوان پیوندهایی به منابع پیوست یا پایگاه های اطلاعاتی نشان داده می شوند (الزویر 2012 اشپرینگر 2010، د شوتر، 2010). (1)

به ترتیب برای منابع مرتبط، اسناد یا گفتگوها ارتباط یافته تا یک مقاله در مسیر معناداری قابل دسترس و پیوند باشد. بسیاری از استانداردهای جدید توصیفاتی برای مقاله انواع رسانه و اسناد بوجود آمده و درک و استفاده از پروتکل توصیف آرشیوی باز برای گردآوری فراداده (1)، و دابلین کور (2) اهمیت فزاینده ای یافته است. تدوین فراداده استنادی و کتابشناختی بنیادی به قدر کافی طولانی نیست.

محیط پیوسته دارای مطلوبیت و امکان پذیری خواهد بود صفحات تقسیم بندی شده (1) جعبه محاوره ای (2) برنامه گشودنی، (3) بخش های پیمایش (4) و درشت نماها (5) از ویژگی های قالب جدید هستند که به وجود آمدند پی دی اف، اچ تی ام ال قالب های شناخته شده تری برای ارائه اسناد و منابع الکترونیکی بر روی وب هستند، اما آن ها ضرورتاً برای برخی از ویژگی های مقاله ها و پیایندهای جدید یا در مورد دسترس پذیری پی دی اف مناسب نیستند (الزویر، 2012؛ اشپرینگر، 2010).

طلایی و سبز با استفاده رایگان و در ازای پول و امکان استفاده دوباره از آن هاست به علاوه نشریاتی که یک ترکیبی از هزینه و دسترسی باز هستند. الگوی سبز دسترسی باز، خودآرشیوی یا واسپاری تولیدات آثار علمی را دربر می گیرد و برخی اوقات داده بر آن اساس است در سازمان با دیگر مخازن که منابع می تواند به طور رایگان قابل دسترس و استفاده باشد. بارگذاری مقاله یک واسپاری است که اغلب نسخه قبل از چاپ یک مقاله است اما برخی اوقات آن نسخه نهایی مقاله بارگذاری شده بعد از یک دوره توقف است (کرافورد 2011). (1)

با الگوی طلایی دسترسی باز، مقالات بر روی وب سایت نشریات برای استفاده رایگان قابل دسترس هستند اما اغلب نویسندگان هزینه نشر را می پردازند یک الگوی دسترسی باز نشریات تولیدات پژوهشی و داده، اکنون بودجه در اختیار دولت است و بودجه ها و کمک های مالی پژوهش بارها برای نویسندگان پرداخت و مطالبه می شود. بسیاری از مؤسسات بودجه های مجلات دسترسی باز را ایجاد کرده اند تا پژوهشگران آن ها مطالبات مربوط به نشریات دسترسی باز را پوشش دهند تغییر استفاده سطح مقاله برای استفاده دستور مشتری و مخازن سازمانی تغییر بالقوه ای برای ماهیت یک پیایند به عنوان یک واحد دارد، زیرا آن خرید را به سطح مقاله کاهش می دهد.

کتابداران و افراد بسیاری توافق دارند بر این که نظام ارتباط علمی نمی تواند حمایت طولانی از نظام نشریات داشته باشد که تولیدات آثار علمی اغلب خارج از دسترس و قیمت و حق اشتراک آن ها خود مانعی برای دسترسی محسوب می شود. سایر موانع در مخازن است که تولید آثار علمی غیر قابل دسترس و موجود برای استفاده و استفاده دوباره بسیاری از افراد .است کتابداران در آموزش کاربران راجع به اهمیت موضوعات وابسته به ارتباط علمی نقش حیاتی دارند آن ها متخصصانی در موضوعات مفصل پیرامون الگوهای نشریات حق مؤلّف، حقوق نویسنده مجله میزبان، حفاظت، بازاریابی و ازدیاد دیگر موارد مربوط به مرغوبیت دسترسی و نشریات دسترسی باز دارند. کتابخانه ها شکلی از شرکا و همکارانی هستند که با اعضای هیات علمی ویراستاران مجله نویسندگان و دیگر نگهدارندگان ارتباط دارند تا راه حل های جدید و الگوهای نشریات را بیابند و موانع دسترسی را برطرف کنند، که این امر برای کتابخانه ها بسیار جدی است (کرافورد، 2011).

شامل آماده کردن خدمات مشاوره ای برای نشر یا آماده سازی خدمات مخزن سازمانی است (جوت كنت، 2010 (1)، مون پری (2) و همکاران، 2011). برخی برنامه های نشر تلزم مشارکت ملی مانند برنامه همیاری کانادایی (3) است (دوکاس (4) و تاکاه، 2007). (5) حمایت مالی و الگوهای شغلی از یک مؤسسه به مؤسسه دیگری متفاوت است کتابخانه از برنامه های نشر و مجله میزبان که پیچیدگی کمتری دارد حمایت می کند و ممکن است در گذشته از نرم افزار منبع باز (اُ جِی اس) (6)، نظام نشر رقومی کتابخانه دانشگاه کرنل (7) و سایر نرم افزارها از فعالیت های نشر حمایت کند که بر آن اساس دسترس پذیر شده اند (طرح دانش عمومی (8) کتابخانه دانشگاه کرنل، 2008) (9)

را در فراهم آوردن متخصصان و خدمات بر مبنای فناوری ها و منابع جدید ضروری کرده است. کتابداران نقش هایی را به عنوان متخصصان حق مؤلف، استفاده از چندرسانه ای ویژگی های وب 2، دابلین کور، تفاهم نامه های ابتکار آرشیو باز برای گردآوری فراداده و طرح های فراداده ای ایفا می کنند به علاوه نقش هایی در حمایت و روزآمد سازی نرم افزار استفاده شده برای نشر مجله، مدیریت مخزن و سایر وظایف کتابخانه نیز بر عهده دارند (کالهون، 2007) (1) پیشرفت های مستمر ،نشریات نرم افزار آرشیوی و مخزن به علاوه انتقال پایدار داده، که درست به دست آمده است و تولید نشریاتی که با پیشرفت هایی در متن، محتوا، شبکه اجتماعی و سایر ویژگی های پیایندهای جدید خوب حفظ شده .است فراهم کردن ابزارها و حمایت از کشف خدماتی مثل سامن، (2) خدمات كشف ابسكو (3)، مرکز پریمو (4) یا (وُردکَت لوکال)، (5) به علاوه یک میزبان از سایر ابزارها مثل ابزارهای بلاگینگ که از پیایندهای جدید و ارتباط علمی پژوهشی که نقش های کنونی برای کتابداران هستند، حمایت می کند (اندرسن و درِسِلهاوس، (6) 2011، دی شاتُن، 2012)

دولتی، و آموزش و ارتباط با حامیان و مشوقان حق مؤلّف و سایر موضوعات اطلاعاتی است. همچنین موضوعات شامل: حمایت از تولید پیایندهای جدید که حاصل نرم افزار پیشرفته تر که هم اکنون در بسیاری از عملیات استفاده می شود، نگهداری و پشتیبانی از نرم افزار ملزومات ذخیره سازی بزرگ برای تولید نگهداری و آرشیو انواع جدید از نشریات می باشد. نگرانی ها برای کتابخانه ها و کتابداران اهمیت دارد و مستلزم یافتن روش هایی است که پژوهشگران را تشویق نموده تا الگوهای نشرشان را تغییر دهند، فراهم کردن شواهدی برای ارزش تطبیقی نشریاتی که با الگوهای گوناگون نشریات تولید می شوند و کمک به پژوهشگران تا روش های جدید ارتباط علمی، پژوهشی، الگوهای دسترسی باز و پیشرفت و رشد مخزن را کسب کنند بسیاری البته یک موضوع در حال پیشرفت برای کتابخانه ها ناشران، تولیدکنندگان دانش و کاربران است. برای کتابخانه ها یافتن الگوهای بودجه برای حمایت و پشتیبانی از فعالیت های ارتباط علمی پژوهشی مثل خدمات نشر و نگهداری مخزن، یافتن بودجه برای محتوا دسترسی به اطلاعات از طریق ابزارهای سنتی یافتن بودجه برای خلق فراداده، برای خلق و پیاده سازی استاندارد برای کشف ابزارها، فراهم کردن انتقال ابزارهای چندرسانه ای و توسعه زیرساخت ها مناسب، از موضوعات جاری و درحال پیشرفت هستند یافتن بودجه برای کارکنان که خدمات را فراهم می کند و اجرای همه وظایف برای حمایت از فعالیت های آتی و جاری کتابخانه لازم بوده و یک نگرانی اصلی برای بیشتر کتابخانه ها است. بسیاری از خدمات با مشکلاتی روبرو هستند که به عنوان نتیجه عمومی شدن ،آن ها که در سطوح خدمات نگهداری می شوند. برای کتابخانه ها همچون ناشران همچنین موضوعات شامل نیاز به حمایت از اطلاعات و محتوای نشریات در قالب ها، زبان ها و ویژگی های مختلف است. ایجاد همکاران جدید افزایش یافته و همکاری ها با اعضای هیات علمی و سایر کاربران کتابخانه ها مراکز پژوهشی موزه ها مدارس دارای رتبه و درجه (دارای اعتبار) بخش های آی تی ناشران، انتشارات دانشگاهی به طور فزایندهای اهمیت یافته است. برای کتابخانه ها بررسی پیشرفت های مهم در نشریات ادواری ضروری است و راه حل هایی برای موضوعاتی که در بالا مطرح شد ارائه می کند.

و کتابداران وجود دارد دست اندرکاران نشریات دانش و تخصص خود را برای نشان دادن بیشتر در موضوعاتی که در قرن 21 توسعه یافته ارتقا داده اند. تمرکز موضوعات پیرامون حفاظت سازماندهی، آموزش، همکاری، ارتباط، کشف، دسترسی، آرشیو، نرم افزار بودجه بندی توسعه ،مجموعه حق مؤلّف و توسعه یا استفاده از طرح های مختلف فراداده است این موضوعات و چالش هایی است که کتابداران و کتابخانه ها را آماده می کند تا تخصص قابل توجهی در مقابله با آن به دست آورند دانش و مهارت های به دست آمده نشان می دهد که موضوعات در مجموعه کتابداران است بنابراین کتابداران نیاز دارند که نقش کاری فعالی را از طریق چالش ها و موضوعاتی که روی ،داده به عهده بگیرند. موضوعات بسیار آشناست، اما زمینه تکامل یافته .است کتابداران و کتابخانه ها خود را برای روبرو شدن با آینده آماده می.کنند این رویارویی شامل پیایندها و نقش های جدیدی است اما موضوعات آشناست دست اندرکاران نشریات نیاز دارند در جلو در خط (مقدم باشند و به عنوان دنیای جدید پیایندها آشکار شوند.

tives in the evolving digital environment." IFLA Journal 36 (1) (April 26): 7-15. doi:10.1177/0340035209359559. http://ifl.sagepub.com/cgi/doi/10.1177/0340035209359559 (accessed May 14, 2012). Cornell University Library. 2008. DPubs: Digital Publishing System. Cornell University Library. http://dpubs.org (accessed May 14, 2012).

Crawford, Walt. 2011. Open Access: What You Need to Know Now. Chicago: American Library Association. DOAJ. DOAJ: Directory of Open Access Journals. http://www.doaj.org/doaj?func-byCountryuiLanguage=en (accessed May 14, 2012). De Schutter, Erik. 2010. Data publishing and scientific journals: the future of the scientific paper in a world of shared data. Neuroinformatics. Humana Press Inc. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20835853 (accessed May 14, 2012).

Devakos, Rea, and Karen Turko. 2007. "New Options for University Publish- ing. Synergies Building National Infrastructure for Canadian Scholarly Publish- ing." ARL 252/253: 16-19. http://www.arl.org/bm-doc/arl-br-252-253-synergies. pdf (accessed May 14, 2012).

Dublin Core Metadata Initiative. Dublin Core Metadata Initiative. http://dub- lincore.org/(accessed May 14, 2012).

Elsevier. 2012. Article of the Future. Elsevier B.V. www.articleofthefuture. com (accessed May 14, 2012).

Hahn, Karla L. 2008. Research Library Publishing Services New Options for niversity Publishing. Library. Association of Research Libraries. http://www.arl.org/bm-doc/research-library-publishing-services.pdf cessed May 14, 2012). (ac- Initiative, Open Archives. Open Archives Initiative Protocol for Metadata Har- vesting. http://www.openarchives.org/pmh/ (accessed May 14, 2012).

ص: 122

JoVE. JOVE. www.Jove.com (accessed May 14, 2012). Jottkandt, Sigi. 2010. Libraries as Publishers: New Roles for Libraries. http:// eprints.rclis.org/18415/ (accessed May 14, 2012). Maughan Perry, Anali, Carol Ann Borchert, Timothy S. Deliyannides, Andrea Kosavic, Rebecca Kennison and Sharon Dyas-Correia. 2011. "Libraries as Jour- nal 11 Publishers." Serials Review 37 (3) (September): 196-204. doi:10.1016/j.serrev.2011.06.006. http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0098791311001018 May 14, 2012). (accessed

Miller, Eric, and Micheline Westfall. 2011. “Linked Data and Libraries." The Serials Librarian 60 (1-4) (April11):17-22. Doi:10.1080/0361526X.2011.556427. http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/0361526X.2011.556427 cessed May 14, 2012). (ac- Nature. Nature Linked Data. www.data.nature.com (accessed May 14, 2012).

Public Knowledge Project. PKP: Public Knowledge Project. http://pkp.sfu.ca (accessed May 14, 2012). Public Library of Science. PLos Public Library of Science. Public Library of Science. www.plos.org (accessed May 14, 2012). Shotton, David. 2009. "Semantic publishing: the coming revolution in scientific journal publishing." Learned Publishing 22 (2) (April 1): 85-94. doi:10.1087/2009202. http://openurl.ingenta.com/content/xref?genre=articleissn=0953- 1513

volume=22issue=2 page=85 (accessed May 14, 2012). Shotton, David (University of Oxford). 2012. "Five stars of online journal ar- ticles." D-Lib Magazine 18 (1/2): 1-17. Http://www.dlib.org/dlib/january12/shot- ton/01shotton.html (accessed May 14, 2012). Springer. 2010. Springer Healthcare Communications. Springer Healthcare Ltd. www.springerhealtcare.com (accessed May 14, 2012).

ص: 123

World Wide Web Consortium. W3C Standards. World Wide Web Consortium. http://www.w3.org/standards/semanticweb/data (accessed May 14, 2012).

ص: 124

ص: 125

این شکاف طی سال ها باعث رشد دانش، تخصص و پیدایش حرفهٔ جداگانه در میان متخصصان حفاظت، کارشناسان (1) آی تی سایر متخصصین حفظ مواد سنتی و رقومی شده است. دانش کارشناسی حاصل شده بسیار ارزشمند و پیشرفت آن قابل درک است؛ اما به موازات آن که راه های بیشتری برای فکر کردن به حفاظت رقومی و مدیریت آن یافته ایم، چنین تفکیکی پایدار نخواهد ماند.

مجموعه های هیبریدی به روش های جدید برای اندیشیدن به حفاظت نیاز دارند امروزه حفاظت نیز مانند مسائل دیگر کتابخانه به تدریج دچار تغییرات اساسی می شود. مواد رقومی هم آن هایی که از ابتدا رقومی بوده اند و هم آنان که رقومی شده اند به جمع کثیر مواد فیزیکی اضافه شده اند که به حفاظت نیاز دارند.

پل کانوی (2007) (2) به پاره ای از این تغییرات اشاره می کند که در پاسخ متخصصان حفاظت به مسئله مجموعه های هیبرید امروزی، اهمیت بسیار دارد؛ وی به ویژه به تغییر در برخی مفاهیم بنیادین حفظ و نگهداری اشاره می کند. یکپارچگی (3) یکی از آن ها است.

دست اندر کاران حفاظت در شیوۀ عمل سنتی، یکپارچگی مادی شیئ را با پرهیز از تغییر آن حفظ می کردند. آن ها یکپارچگی معنایی را نیز با مستند کردن زنجیره تصدی و اقداماتی که برای حفاظت شیء صورت گرفته است حفظ می کردند.

این روش برای مواد رقومی بکار نمی آید اساسا به این دلیل که در فرایندهای حفاظت مواد رقومی باید فایل های رقومی تغییر داده شوند حفظ یکپارچگی فیزیکی مواد رقومی تقریبا غیر ممکن (یا بسیار دشوار) است، اما می توان به دقت (وسواس) تغییرات لازم و زنجیره مالکیت را مستند کرد همان طور که کانوی (2007) بیان می کند: «نهایتا دنیای رقومی اصول حفاظت سنتی را از ضمانت یکپارچگی فیزیکی شیء به مشخص کردن ایجاد شیء تبدیل می کند که یکپارچگی معنایی مشخصۀ اولیه آن است».

اکنون به رویکردی جامع برای ترکیب عرصه های پراکنده حفاظت رقومی و فیزیکی نیاز داریم در حال حاضر تقریبا مجموعه های همۀ کتابخانه ها هم رسانه های آنالوگ دارند و هم رقومی پس شناخت شیوه مدیریت حفاظت مواد رقومی و آنالوگ ضرورتی برای حرفه است. ایده آل این است که برای مدیریت حفاظت و نگهداری رویکردی جامع اتخاذ شود رویکردی که هر دو روش را گرد هم آورد و عقلانی سازد با این حال اکنون نمی دانیم که چنین رویکرد جامعی چگونه است باید سیاست ها

ص: 128

و اقدامات جدیدی در پیش گیریم و از روش های جدیدی برای اندیشیدن به حفاظت استفاده کنیم که بتواند همه مواد را در بر گیرد برای آگاهی از اولویت بندی منابع اطلاعاتی نیاز به حفظ و نگهداری یاری رساندن به شکل دهی روند کاری جامع و امکان به اشتراک گذاشتن راهبردها بین قالب های رقومی و فیزیکی، چنین رویکرد جامعی لازم است.

دو بخش زیر به درک و مدیریت کلیت حفاظت می پردازد مرحله نخست می گوید چگونه می توان با تکیه بر اصول رایج ،فعلی دیدگاه جامع و یکپارچه ایجاد کرد؛ و در گام بعد بررسی می شود که چگونه این اصول می توانند عملا در شکل دهی به راهبردهای مدیریت حفاظت مجموعه های فیزیکی و رقومی در کتابخانه های قرن بیست و یکم بکار گرفته شوند.

یک اصل که مدیریت حفاظت سنتی و رقومی را به هم مرتبط می کند مدیریت ریسک است. مدیریت ریسک به ابزاری جا افتاده ای در کاهش سیستماتیک خطر و شکل دهی به اولویت ها و جهت های برنامه حفاظت فیزیکی سنتی برای کاهش خسارات در حال حاضر و آینده تبدیل شده است (اشلی (1)- اسمیت 1999، (2) و 2001؛ ایک رام (3) و سی سی آی، 2012). (4) چارچوب ریسک نیز در حفاظت رقومی، به ویژه در بستر برنامه های حفاظت، به خوبی برقرار شده است (کنی (5) و دیگران، 2002؛ هاروی 2010ب، ص83- 64، 135) و چارچوب های مدیریت حفاظت کلیدی نظیر مدل مرجع سیستم اطلاعات آرشیوی باز (اُ ای آی اس) (6) (سی سی اِس دی اس 2012) (7) و الگوی چرخه زندگی مرکز گزینش رقومی (دی سی سی 2008) (8) را تایید می کند. همچنین با سیستم های بازرسی کلیدی نظیر سازمان جهانی استانداردسازی (ایزو) (9) بازرسی و صدور گواهی تایید برای مخازن نگهداری منابع رقومی مرتبط است. فهرست اولیه ای از اصول رایج در جدول 1 آمده است.

جدول 1. اصول رایج حفاظت

تصویر

ص: 131

تصویر

این اصول، وجوه مشترک مدیریت حفاظت را در قرن 21 به دست می دهند و می توانند درست مانند ساختار استخوان بندی فیل، همه اجزای حفاظت را اعم از قالب های رقومی و غیر رقومی به هم ارتباط دهند یا قطع کنند درک این ارتباطات داخلی اصول رایج خطر راه اندازی برنامه نگهداری را

ص: 132

کاهش می دهد که صرفا به بخشی از حقیقت می پردازد مثل نگریستن صرف به خرطوم فیل و از سایر مواد و قالب ها غافل می ماند.

به چه تعداد؛ بازرسی/ موجودی نسخه های پشتیبان؛ سنجش اعتبار نسخه های پشتیبان تکمیل شده؛ برنامه ها، سیاست ها و مستندسازی بازیابی در شرایط بلایای طبیعی؛ تمرین فرار از آتش؛ بررسی نسخه های پشتیبان؛ قراردادهای پشتیبانی برای نرم افزار و سخت افزارهای مربوط به مکانیزم تهیه نسخه پشتیبان» (ایزو 2011، بخش 2.1.1.5).

راهبردی بلایای طبیعی که صرفا بر مواد فیزیکی یا رقومی تمرکز کند مانند این است که تنها به گوش یا دم فیل نگریسته شده است به عنوان مثال، «برنامه ها، سیاست ها و مستندسازی بازیابی در شرایط بلایای طبیعی تمرین فرار از آتش و بررسی نسخه های پشتیبان» را که در سند ایزو/ دی آی اس 16363 عنوان شده است می توان برای مواد فیزیکی نیز بکار برد.

علاوه بر آن، راهبردی که مدیریت ریسک یکپارچه و هماهنگی برای مواد فیزیکی و نیز رقومی اعمال کند، برای مدیران حفاظت این امکان را فراهم می کند که تصمیمات آگاهانه تر و متناسب تر بگیرند و اقداماتشان را اولویت بندی کنند یک مثال خاص از تصمیم هایی که در پاسخ به بلایا در خصوص مجموعه های رقومی می توان گرفت، مورد مجموعه هایی است که نسخه پشتیبان آن ها در خارج از محل نگهداری می شود. این گونه تصمیمات را می توان با تصمیم هایی در مورد مجموعه های آنالوگ همسو کرد که نسخه ای از آن ها در خارج از محل نگهداری می شود.

اما زمانی که اصول و راهبردها در سطح اقدامات ویژه بکار گرفته می شوند تمایز آشکاری میان رقومی و فیزیکی پدید می آید. باز چالش در دیدن همۀ فیل و تشخیص ارتباط میان اجزای آن است. همان طور که برای مواجهه با بلایا در مورد مواد کاغذی یا فیلم ها اقدامات زیادی باید انجام شود، اقدامات فنی متفاوتی نیز لازم است تا داده های موجود در اشیاء رقومی ثبت و نگهداری شوند چنین اقدامات حفاظت تخصصی و مشخص کاملا ضرورت .دارند مدیریت حفاظت موثر از مجموعه های هیبرید قرن بیست و یکمی به فهم اصول کلی حفاظت و نیز توانایی بیشینه سازی امکانات هماهنگ سازی و به کارگیری راهبردهای بلایای رایج نیاز دارد.

می توانند تخریب فیزیکی و شیمیایی را سرعت بخشند کنترل و پایش محیط مجموعه های فیزیکی به مدیران حفاظت کمک می کند تا شرایط را کنترل کنند و در نتیجه بتوانند بر ماهیت و سرعت فرسایش مقدر در مجموعه اثر گذارند به موازات آن، کنترل و پایش محیط و راهبرد حفاظت برای مناطقی که رسانه های ذخیره اطلاعات رقومی در آن نگهداری می شوند بسیار اهمیت دارد.

پارامترهای مهم محیطی برای «محیط فیزیکی» (1) و مراکز به شدت حفاظت شده ذخیره سازی کامپیوتری برای ذخایر رقومی اهمیت حیاتی دارد (اُسی ال سی (2) و آر ال جی (3) ص 13).

مشابهت های آشکاری بین راهبردهای کنترل و پایش محیطی مواد فیزیکی و رقومی وجود دارد. ابزارها و چارچوب های کاری سنجش و پایش، به ویژه سنجش و پایش دما، رطوبت نسبی و کیفیت هوا شباهت دارند.

به نظر می رسد که نقاط اصلی تفاوت در سطوح مشخصی از ابزارها یافت می شود به عنوان مثال درجۀ بهینه دما، رطوبت نسبی نور و اشعه فرابنفش و کیفیت هوا در مورد انواع مختلف مواد مجموعه فیزیکی تفاوت دارد (بی اس آی، 2012 (4)؛ استاندارهای ملی نیروی کار 2011 (5)؛ آی پی آی، 2013). (6) به همین ترتیب در مجموعه های رقومی شرایط پیشنهادی ویژه ای برای اتاق کامپیوتر از نظر دما رطوبت نسبی جریان و کیفیت هوا وجود دارد (ای اس اچ آر ای ایی، 2008). (7)؛ ایزو 1999، طبقه 8) این خصوصیات، تا زمانی مهم هستند که وجوه مشترک راهبردی کلی را نپوشانند پتانسیل برای سازگاری بیشتر کنترل و پایش محیطی مجموعه های کتابخانه های رقومی و فیزیکی؛ و بنابراین ایجاد ارتباطات درونی مدیریت حفاظت جامع («کلیت فیل») افزایش یافته است.

محکمی از اقدامات ارزیابی فراهم می سازد و برای تغییر پیشنهادهایی ارائه می کند که برای ارتقای استانداردهای مراقبت ضرورت دارند» (پیچ (1) و فاستر 2013 ص 3). (2) این ممیزی سیستماتیک یا «گرفتن نبض» (3) در مجموعه های سنتی، در محیط رقومی با عملکرد «برنامه ریزی حفظ و نگهداری» (4) در چارچوب کاری اُ ای آی اس (سی سی اس دی اس 1- 20124 ص) (5) ما به ازایی دارد. همچنین در اصول مدیریت ریسک جا افتاده است که شامل پایش و «فراهم سازی گزارش های دوره ای تحلیل ریسک» است. با این که در هر مورد در سطح جزئی اعمال مشخص و تخصصی هستند، لیکن راهبرد کلی پایش و ممیزی می تواند در کل فیل بکار گرفته شود.

روش های رقومی کردن یا در برخی موارد ایجاد میکروفیلم به منظور حفظ محتویات (در مقابل حفظ نسخه اصلی- حامل اطلاعاتی) نسخه رقومی شده از یک نسخه اصلی آنالوگ، با اشیایی که در اصل رقومی تولید شده اند در دنیای رقومی به هم می پیوندند.

در بخش بعد در این مورد بحث می شود که چگونه دو راهبرد نسخه برداری را که به هم مرتبط اند (تضمین کیفیت و مدیریت ارتباط بین نسخه بدل و اصلی) می توان در شیوه های یکسانی برای قالب های رقومی و سنتی بکار گرفت این دو راهبرد را نیز، اصول مدیریت ریسک و یکپارچگی حمایت می کنند.

یکپارچگی و وثوق نسخه های بدل است و این راهبرد باید بکار گرفته شود، صرف نظر از این که در کجای کلیت حفاظت قرار گرفته باشد.

فرصتی فراهم می کند برای افزایش مزایای بالقوه ای نظیر تصمیم گیری آگاهانه تر اولویت بندی منابع برای رسیدگی به ریسک ها و به اشتراک گذاشتن راهبردهای رایج مورد استفاده در میان مواد رقومی و فیزیکی.

در هر صورت، این تنها در صورتی ممکن می شود که از دیدن دم و خرطوم فیل فراتر برویم و به كل فیل حفاظت بنگریم.

Bastian. J. Cloonan M Harvey R 2011. From teacher to learner to user: developing digital stewardship pedagogy'. Library Trends: vol. 59, no. 4 pp. 607- 622.

British Standards Institution (BSI) 2012 PAS 198:2012: Specification for managing

environmental conditions for cultural collections London viewed 13 May 2013. .

Brown H 2011. 'Painted lines: preservation connections' IFLA Journal vol. 37 no. 3 pp. 189-194.

Brown H 2003. Training in Preservation Microfilming National Library of Australia Canberra 13 volumes: .

Cloonan M 2001 W(h)ither preservation? Library Quarterly, vol. 71 no. 2. pp. 231-242.

Consultative Committee for Space Data Systems (CCSDS) 2012 Reference model for an Open Archival Information System: recommended practice viewed 27 April 2013. .

Conway. P 2007: The Relevance of Preservation in a Digital World Northeast Document Conservation Center Andover MA accessed 6 June 2013: . Conway: P 2010. 'Preservation in the age of Google: digitization digital preservation and dilemmas' Library Quar- terly, vol. 80 no. 1 pp. 61-79. 13

ص: 140

Digital Curation Centre (DCC) 2008 DCC curation lifecycle model DCC Edinburgh viewed 25 April 2013 .

Digital Preservation Coalition (DPC) 2008 Preservation management of dig- ital materials: the handbook N Beagrie M Jones (eds). York viewed 14 May 2013 .

Federal Agencies Digitisation n Initiative (FADGI) Still Image Working Group 2009 Technical Guidelines for Digitising Cultural Heritage Materials: Creation of Raster Image Master Files: FADGI Washington DC viewed 31 May 2013. .

Harvey R 2010a Curation in the curriculum: equipping the profession to en- sure the preservation of information' in iConference 2010 University of Illinois Urbana-Champaign viewed 25 April 2013

Harvey R 2010b. Digital Curation: a how-to-do-it manual. Neal-Schuman New York. Harvey. R 2012 Preserving digital materials 2nd ed. Berlin De Gruyter Saur.

Harvey. R Mahard M 2013. 'Mapping the preservation landscape of the twenty first century' Preservation. Digital Technology and Culture, vol. 42 no. 1. pp. 5-16.

Image Permanence Institute (IPI) 2013 Overview statement. Rochester NY. viewed 13 May 2013 https://www.imagepermanenceinstitute.org/environmental/ overview

International Centre for the Study for the Preservation and Conservation of

ص: 141

Cultural Property (ICCROM) and Canadian Conservation Institute (CCI) 2012. Reducing Risks to Heritage: International Meeting 28-30 November Amersfoort The Netherlands viewed 27 April 2013.

df> International Organization for Standardization (ISO) 2011 ISO/DIS 16363 Space data and information transfer systems - Audit and certification of trust- worthy digital repositories: Geneva viewed 27 April 2013. .

International Organization for Standardization (ISO) 1999. ISO 14644-1:1999: Cleanrooms and associated controlled environments Part 1: Classification of air cleanliness Geneva viewed 29 May 2013.

Kenney. AR. McGovern N. Botticelli P. Entlich R. Lagozes C Payette S 2002. 'Preservation risk management for web resources' D-Lib Magazine. vol. 8 no. 1 viewed 27 April 2013 . 14

National Standards Taskforce 2011 National Standards for Australian Muse- ums and Galleries version 1.2 viewed 27 April 2013

Online Computer Library Center (OCLC) and Research Libraries Group (RLG) 2002 Trusted Digital repositories: Attributes and Responsibilities. RLG. Mountain View, CA viewed 27 April 2013

Peach C Foster J 2013 Knowing the Need: Optimising preservation for library and archive collections British Library Preservation Advisory Centre London viewed 31 May 2013. .

Saxe. JG 1964. The blind men and the elephant World's Work Kingswood

ص: 142

UK.

Webb. C 2004. The malleability of fire: preserving digital information' in J Feather (ed). Managing preservation for libraries and archives: current practice and future developments

ص: 143

دبیز شکاران، (1) یعنی "دبیزش چیست؟" (2) از آن نقل کرد (1). بریه از اثر پریه در چند مورد استفاده می کند تا از مبحث "وحدت انسانی" (3) خود حمایت کند که از طریق کار اطلاعاتی "دبیز شکاران" و دیگر متخصصان اطلاع رسانی پشتیبانی و ایجاد می شود (2). البته به نظر می رسد مفهوم بشریت جهانی (4) به شبکه اطلاعاتی جهان گستر پیوند داشته و تحت تأثیر آن قرار گرفته و تغییر کرده است و درباره مفاهیم اخیر جهانی شدن و اطلاعات یا جامعه شبکه ای (5) سخن می گوید.

در تاریخ کتابداری بین المللی وقایع و شخصیت های مهمی هم عصر نوشته پریه بودند این زمان بود که ایفلا از مجموعه ای از گردهمایی ها که در پراگ فیلادلفیا و ادینبرگ در اواخر دهه 1920 برگزار شد، تأسیس گردید درست پس از چند سال انجمن کتابداری امریکا راه اندازی کتابخانه آمریکایی (6) را در پاریس و مدرسه موقتی کتابداری پاریس را که به طور غیر مستقیم در تأسیس ایفلا نقش داشت آغاز کرد. به طور قطع، پل اوتله (7) نیز همکار بنیانگذار اتحادیه بین المللی مراکز اطلاع رسانی (فید) (8) و اتحادیه انجمن های بین المللی، (9) طراح طرح رده بندی ده دهی جهانی (10) پیشگام جنبش دبیز شکاران و فعال صلح در نزدیکی شمال بروکسل بود. قالب های جدید کتابداری بین المللی به حرفه کتابداری جهان گستر و تأسیس شبکه ای انجامید که تا حمایت توسعه کتابداری در سراسر جهان ادامه یافت. تمام این رخدادها در میانه دو جنگ هولناک جهانی رخ داد.

چرا تمام این فعالیت های بین المللی در چنین ناآرامی اجتماعی و اقتصادی رخ می دادند و چطور ادامه می یافتند؟

قبل از رسیدن به پاسخ های این پرسش ها نیاز داریم نخست بافت وسیع تر اجتماعی و نظری توسعه شبکه ها و سازمان های بین المللی را در دهه 20 مورد توجه قرار دهیم.

سال 1954 لئون کارنووسکی (11) از دانشگاه شیکاگو، کنفرانسی برپا کرد که بر بعضی از این موضوعات متمرکز بود وی کوشید مشکلات تسهیم ،اطلاعات تأثیر فرهنگ و جامعه را در توسعه کتابخانه در مناطق مختلف جهان بشناسد و نقش سازمان های بین المللی بزرگ همچون یونسکو و

ص: 146

سازمان های ملی همچون انجمن کتابداری امریکا را در توسعه بیشتر کتابخانه ها و دسترسی به دانش شناسایی کند. این کنفرانس در نظر داشت راه های جدیدی را گسترش دهد که گرایش های بین المللی در کتابداری را مد نظر قرار می داد و چشم اندازهای جدیدی را در مورد چگونگی توسعه و سازماندهی برنامه های آتی شکل می داد. موریس ویشر (1) در طول کنفرانس، بر رشد انفجاری دانش و اهمیت فزاینده زبان های غیر اروپایی در انتشارات، پژوهش و کشف به عنوان چند عامل تمرکز کرد که کتابداران را متحیر می کرد و بر آن ها اثر می گذاشت با این وصف ويشر تأکید داشت مشکل ترین مسأله این حقیقت بود که ما در یک دنیای"ملی فعال " (2) زندگی می کنیم (3). به عبارت دیگر ویشر نگران راه هایی بود که قدرت دولت را بر مبادله بین المللی اطلاعات و همکاری کتابخانه ای کاهش دهد مسائلی که ویشر توصیف می کند امروز نیز با ما همراه هستند و به نظر می رسد که غلبه بر آن ها مشکل باشد.

از کنفرانس کارنووسکی و تلاش های دیگر که تأثیر فعالیت های بین المللی کتابداری را توصیف و ارزیابی می کند، وجوه جدید تحلیل تاریخی و اجتماعی پدیدار شده است که برظهور جهانی نگری (3) فرهنگی و تأثیرات جهانی شدن بر توزیع دانش و تغییرات فرهنگی تمرکز دارد در تلاشی جهت قرار دادن این پرسش ها در بافتی جدید، این مقاله موقعیت کتابداری بین المللی را در پیدایش تاریخی جهانی نگری فرهنگی و پیوندهای بعدی به دیگر نظریه های جهانی شدن ترسیم می کند که بر نقش شبکه ها و جریان اطلاعات در اشاعه دانش و توسعه قالب های جدید فرهنگی و سازمانی تمرکز دارد. این امر، کتابداری بین المللی را در بافت پیشرفت های وسیع تر اجتماعی و فناورانه جای می دهد که در پدیده ترسیمی اقتصادی و فرهنگی به عنوان جهانی شدن مشارکت داشته اند و پایه نظری جدیدی برای بررسی تأثیر و جریان توسعه کتابداری بین المللی و شبکه های کتابداری بین المللی فراهم می کنند.

کتابداری از دید این نظریه های جهانی شدن، ابزاری فراهم می آورد که کتابداری را به عنوان یک شریک یا نماینده تاریخی نگاه می کند در آن چه ممکن است «طرح جهانی شدن» (1) نامیده شود.

به علاوه، استقرار کتابداری بین المللی به عنوان بازیگر پیشرفت های وسیع تر اجتماعی - که ما اکنون آن را جهانی شدن می نامیم - به ما توان می دهد که این نظریه ها را استفاده کنیم این کار برای نظریه پردازی و پژوهش در مورد روشی است که از آن طریق کتابداری بین المللی و طرح های توسعه بین المللی را پیش برد؛ طرح هایی که کتابخانه ها زیرساخت اطلاعاتی و دسترسی به اطلاعات را گسترش داد، واسطه جریان قدرت قرار داد قالب های سازمانی جدید را ارتقا داد و بر فرهنگ هایی که در آن فعالیت ها و نظریه های جدید وارد می شوند اثر گذاشت.

این مقاله، با تمرکز بر پیشرفت های کتابداری بین المللی در دوره بین دو جنگ جهانی راه هایی پیشنهاد می دهد در این راه ها سه نظریه برجسته جهانی شدن به کار می آید تا خبر از پژوهش در مورد کتابداری بین المللی دهد بعلاوه دید جدیدی به وجود آورد که در مورد مسأله جریان های بین المللی اطلاعات و رشد حرفه - که البته جدید نیستند - پژوهش می کند.

زمزمه واژه جهانی شدن در دهه 1980 آغاز شد و از آن زمان، پندار بسیاری از مردم سراسر جهان را به خود جلب کرده است جهانی شدن این مفهوم بسیار بحث برانگیز دیدگاه های استواری جذب می کند که مخالف وابستگی به ادراکات و ارزش های فرد است جهانی شدن - چه خوب، چه بد، چه جدید، یا چیزی که سراسر تاریخ اتفاق افتاده است - به طور عادی مانع نمایش وابستگی فزاینده متقابل مردم، فرهنگ ها و جوامع می شود. افزون بر این با تشدید روابط اجتماعی میان زمان جهان و فضا جهان از طریق تسهیم فزاینده اطلاعات، ارتباطات و قدرت تحرک نمایش داده می شود. گاه همان گونه که گیدنز (2) توصیف می کند می تواند به عنوان تشدید روابط اجتماعی [و اقتصادی] جهان گستری وصف شود که نواحی دور دست را پیوند می دهد به طریقی که اتفاقات محلی با حوادثی شکل می گیرند که به فاصله ای بسیار دور است و برعکس (4). گرایش به این پدیده ها تعدادی نظریه های اجتماعی را پدید آورده است که با توسعه کتابداری بین المللی مرتبط هستند. این نظریه ها بر جهانی نگری فرهنگی تمرکز دارند که از سازمان های غیر انتفاعی بین المللی پروزش یافته است (5)؛ ارتقای آن چه جامعه شبکه ای نامیده می شود (6)؛ و توسعه آن چه به اقتصاد فرهنگی جهانی اشاره دارد (7). با مشاهده تحول کتابداری به عنوان شبکه جهانی حرفه از نگاه این نظریه ها، واضح است که کتابداران به طور فعال در فرایند جهانی شدن مشارکت داشته اند به علاوه، دیدگاه جدیدی فراهم می آید که از طریق آن می توان موفقیت و شکست طرح های توسعه کتابداری بین المللی را دید.

ص: 148

زنان دانشگاهی (1)، انجمن جهانی آموزش بزرگسالان (2) شورای بین المللی پژوهش (3) و شورای بین المللی اتحادیه های علمی (4) را شامل می شد ایفلا پیشتر تأسیس شده بود و شامل این فهرست می شد به علاوه، سازمان های خدمات سنجش پذیر، از جمله شورای بین المللی زنان، (5) اتحادیه بین المللی نجات کودکان، (6) و خدمات بین المللی شهری (7) ریشه کردند. تا پایان دهه 1920 - زمانی که ملی گرایی دوباره اوج گرفت - این سازمان های غیر انتفاعی «آگاهی جهان» (8) را نمایش دادند و ابزار هسته ای برای شبکه کردن افراد و ایده ها شدند که اساس برخی نظریه های جهانی شدن گردید (12).

کاستلز و جامعه شبکه ای

*کاستلز و جامعه شبکه ای (9)

کاستلز ساختار اجتماعی شبکه ای شده را به عنوان "تعامل بین انقلاب در فناوری اطلاعات فرایند جهانی شدن و پیدایش شبکه به عنوان قالب اجتماعی حاکم بر سازمان" توصیف می کند (13).

در تصور کاستلز از جامعه جهانی زندگی فرهنگی، خط مشی سازی استانداردهای فنی و مبادله اقتصادی به طور فزاینده ای در ساختار شبکه، سازمان می یابند. کاستلز بیان می کند جامعه در درون این شبکه گرداگرد جریان ها بیان فرایندهای حاکم بر اقتصاد زندگی سیاسی و نمادین ما ساخته می شود (14) این جریان ها با فناوری؛ گره های اصلی جغرافیایی شبیه دانشگاه ها، شهرهای جهانی و مراکز یا دانشگاه های مالی؛ و گروه های اجتماعی متحرک بسط می یابند.

جامعه شبکه ای کاستلز شامل شبکه ای باز است که می تواند به مدت نامحدودی گسترش یابد همان گونه که شبکه رشد می کند اهمیت تعلق به شبکه افزایش می یابد همزمان مجازات بیرون بودن از شبکه بزرگ تر می شود. شبکه اطراف تولید دانش که کاستلز توصیف می کند به ویژه با توسعه کتابداری بین المللی مرتبط است. (15) کاستلز تأکید می کند که دانش: اولا در دانشگاه ها و نظام پژوهشی عمومی جای می گیرد ثانیا این نظام جهانی است ثالثا به ارتباط مداوم به شکل انتشارات کنفرانس ها، نشریات، سمینارها، انجمن های آموزشی و نیز ارتباط اینترنتی بستگی دارد (16). با وجود جهانی بودن ،دانش کاستلز اذعان می دارد تولید آن به سمت اولویت های کشورهای پیشرفته گرایش

ص: 150

می یابد و مسائلی همچون درمان مالاریا یا معالجه .اچ.آی.وی (1) بیشتر اوقات نادیده گرفته می شود. وی خاطرنشان می کند جریان قدرت در این شبکه تولید دانش نامتقارن است هر چند به دلیل مشترک ارتباطات و گسترش عضویت شبکه ای قدرت هنوز در هر دو جهت جریان دارد به عبارت دیگر جریان ایده ها، قالب های فرهنگی، و فناوری هرگز در یک جهت نیست؛ این مذاکرات بر تمامی اعضای شبکه تا درجات متغیر تأثیر می گذارد.

از طریق این مبادله است که آمیختگی فرهنگی فراملیتی آپادورای (2) دیده می شود.

را زمانی که تحت سلطه بخش های فرانسوی قرار گرفتند اداره کنند. (22) کارسون برای کمک در اداره این آموزش، به انجمن کتابداری آمریکا و کتابخانه آمریکایی در پاریس متوسل شد. خانم کارسون پایان سال 1922 و آغاز 1923 کوشید حمایت انجمن کتابداری آمریکا را جلب کند تا هزینه های جنگ را برای تأسیس مدرسه کتابداری پاریس تخصیص دهد برنامه آموزش تابستانی با این هدف آغاز شد که تعداد محدودی زنان فرانسوی را مجهز به مهارت هایی کند که برای مدیریت کتابخانه های عمومی ساخته شده به شیوه آمریکایی توسط کمیته آمریکایی در فرانسه مورد نیاز بود؛ برنامه موفقیتی سریع به دنبال داشت در نخستین تابستان آموزش "کتابداری نوین" (1) به 29 دانشجو.

درخواست اولیه برنامه کارسون و رهبران انجمن کتابداری آمریکا (2) که کوشیده بودند از جنگ در فرانسه حمایت کنند، با پیگیری یک مدرسه کتابداری آمریکایی دائمی در پاریس دنبال شد. انجمن ایجاد چنین مدرسه ای را به عنوان فرصتی برای ارتقای ایده آل های آمریکایی در کتابداری که نگرش فنی حرفه ای عالی را نسبت به کتابخانه های عمومی فراهم می آورد به چالش کشید. زمانی که کمیته اجرایی انجمن طرح را تصویب کرد، در محتوای پیشرفت های وسیع تر کتابخانه در منطقه و نیاز به معرفی کتابداری آمریکایی جای گرفت چارلز میلام، (3) رئیس انجمن کتابداری آمریکا اشاره کرد که مدرسه مصادف گردید با تأسیس کتابخانه آمریکایی در پاریس شش کتابخانه کمیته ای سی دی اف کتابخانه تازه تأسیس جامعه ملل در ژنو (4) و دیگر کتابخانه های بلژیک و فرانسه که با حمایت بنیاد کارنگی در "طرح آمریکایی" (5) ساخته می شد همچنین وی خاطر نشان کرد انجمن کتابداری آمریکا که ذاتاً علاقه مند است آموزش کتابداری ای بسازد که آمریکا را بشناساند باید بهترین اقدامات کتابداری آمریکا را ارائه کند. همچنین میلام ثابت می کند رابطه پیشنهادی با مدرسه کتابداری به ارتباطات شخصی ای منجر می شود که چه بسا به کتابداران آمریکایی کمک کند تا از تجربیات دیگر همکاران اروپایی شان سود ببرند. (23)

انجمن کتابداری آمریکا از این طریق انگیزه روشنی پدید آورد که انجمن را زمان توسعه مفهوم یادگیری متقابل و مبادله کار با همکاران خارج، در مرکز ارتقای الگوی آمریکایی کتابداری جهان قرار داد. این اهداف در هسته مدرسه باقی ماند تا زمانی که خود را به عنوان هدف «توسعه فن کتابداری در اروپا» (6) بسط داد و بیان کرد و همکاری بین المللی در حرفه را با هدف ایجاد صلح و آگاهی توسعه داد.

ص: 153

این امر، توسعه را در دامنه جهانی نگری فرهنگی جای می دهد که ایریه (1) وصف کرده و در حال رشد است. همچنین اظهار می دارد که شبکه جهانی در حال رشد کتابداران توسعه می یافت و نیاز دسترسی به فواید عضویت را به وجود می آورد و انجمن کتابداری آمریکا فراموش نمی شد.

اگر چه خرده گیران فرانسوی برچسب مدرسه" شارتیست غرب دور" (24) (2) را به مدرسه کتابداری پاریس زدند اما مدرسه گروهی از همکاران فرانسوی را گرد هم آورد که برای پرکردن نیاز کارکنان آموزش دیده کتابداری در کتابخانه های سراسر کشور اشتیاق داشتند. کتابدارانی همچون اوژن مورل (3) از کتابخانه ملی فرانسه (4) و رئیس سابق انجمن کتابداران فرانسه (5) و ارنست کوایِک (6) رئیس و بازرس کتابخانه های شهر پاریس و استانداری شهر سن (7) حمایت اصلی و مشاوره را در مورد تأسیس موفقیت آمیز مدرسه فراهم کردند به عنوان مثال مورل (8) به پارسونز، (9) مدیر محلی مدرسه، هشدار مخالفان مدرسه شارتر را داد، "زیرا مدرسه حق انحصاری در جای دادن فارغ التحصیلانش در پست های کتابداری دولتی را داشته است". وی پیشنهاد داد که اگر مدرسه کتابداری پاریس، برنامه درسی اش را بر آموزش فنی برای پست های زیر دست در کتابخانه ها متمرکز کند، مخالفت از بین خواهد رفت.(25)

شبیه خواسته های دوجانبه انجمن کتابداری آمریکا برای مدرسه - که به ارتقای ایده آل کتابخانه عمومی آمریکایی کمک می داد و مبادله میان فرهنگی را تشویق می کرد- شرکای فرانسوی دو نگاه به مدرسه داشتند. نخست کوایک مدرسه را در وهله اول برای دانشجویان فرانسوی می دید.

گابریل هانریو (10) - که مدیر کتابخانه فورنی (11) بود و بعد به اعضای هیأت علمی مدرسه کتابداری پیوست - اهداف وسیع تری برای مدرسه در نظر داشت؛ او به دنبال فرصتی بود تا مدرسه بین المللی شود و در پیوند با علاقه اش به مؤسسه بین المللی کتابشناختی پل اوتله در بروکسل (12) کار کند. مری پارسونز، (13) مدیر محلی مدرسه خاطر نشان کرد که هرگز با کسی از هر ملیتی که بینشی بیش از آقای هانریو نشان دهد سخن نگفته بود ... بینشی نسبت به کارش در کتابخانه خودش و عقاید

ص: 154

بین المللی اش در مورد کتابداری. (26) هانریو به زودی به عضویت هیأت علمی مدرسه کتابداری پاریس درآمد و رئیس انجمن کتابداران فرانسه شد، در حالی که از این پست ها استفاده می کرد تا اهدافش را برای کتابداری بین المللی پیش ببرد

باوجود این، پولن (1) اشاره می کند مدرسه ابتدا به وضوح با روش های کتابداری آمریکا که عالی ارائه شده بود اداره می.شد زمانی که مدرسه کتابداری پاریس سال 1924 باز شد مدت زیادی نبود که طرح آمریکایی ویرایش خود را از حرفه کتابداری به بیرون ،فرستاد و پیوندی دوجانبه برای هر دو گروه نیازهای آمریکایی و فرانسوی شد .(27) کوایک مدیر مشاور ،بود برای بیش از 10 کتابدار ممتاز فرانسوی سخنرانی می کرد و درس هایی را در موضوعاتی از کتابداری تا کار مرجع هدایت می کرد به علاوه تغییرات بیشتری در برنامه درسی انجام شد تا در خدمت نیازهای فرانسوی باشد.

عامل دیگری که از این شکل پیوند دوجانبه توسعه یافت شهرت طبیعت بین المللی مدرسه بود. این عامل بود که تمام وقت بر بحث اهمیت مدرسه و مشارکت ها در حرفه حاکم بود. تا سال 1924 انجمن کتابداری آمریکا مدیر مدرسه را تعیین می کرد، بوگل (2) مدعی بود که: "مسأله ای وجود ندارد جز آنکه مدرسه در حال حاضر عامل هدایتگر توسعه بین المللی کتابداری است". (28) مشخصه بین المللی با 25 ملت معرفی شده در میان دانش آموختگان تا زمان تعطیلی مدرسه سالانه افزایش می یافت (29) افزایش دانشجویان بین المللی و طبیعت بین المللی مدرسه اعتبار بالایی داشت تا آن جا که هیأت علمی فرانسوی، همچون هانریو درخواست کردند محدودیت سهمیه اصلی تعداد دانشجویان غیر فرانسوی و غیر آمریکایی برداشته شود (30) در طول این توسعه و از طریق همکاری ضروری با کتابداران فرانسوی که موفقیت را برای مدرسه به دنبال داشت، نیروهای همگون کتابداری آمریکایی به وطن بازگردانده شدند و مدرسه به شیوه توصیفی آپادورای تغییر شکل داد.

به زودی مدرسه خدمت به عنوان یک مرکز اطلاعات، فنون کتابداری را با دریافت درخواست هایی برای سازماندهی کتابخانه ها آغاز کرد به خصوص کتابخانه های تخصصی که سراسر اروپا در خدمت صنعت .بودند آن چه از پاریس و مدرسه شکل ،گرفت در زبان کاستلز به عنوان مرکزی در شبکه در حال رشد کتابداری بین المللی توصیف می شود. همان گونه که کاستلز نظریه پردازی کرد همزمان با گسترش شبکه، درخواست ها و منافع عضویت نیز فزونی یافت زمانی که این اتفاق افتاد جنبه های بین المللی برنامه در ارتباطات و ارتقای ،برنامه مورد تأکید قرار گرفت.

این اینترناسیولیسمِ در حال رشد به شکل های چندگانه درآمد و با گذشت زمان به جهت دهی

ص: 155

جهانی نگری فرهنگی شکل داد آقای وارن (1) سخنرانی ای برای دانشجویان ارائه کرد وی - که دانش آموخته ای مدیر یک کتابخانه صنعتی در ائسلو بود (2) - اشاره داشت به این که دستیابی به یک دیپلم حرف های اتفاق خوبی بوده است اما احساس همبستگی بین کتابداران در بخش های مختلف دنیا را نیز ایجاد می کند ... سال بعد من بلافاصله برای اورشلیم و دیگر همکلاسی ها در دیگر کشورها نامه می نویسم (31)

تا زمان پایان برنامه، جنبه های بین المللی مدرسه یا قدرت شبکه بر بحث های مرتبط با این که آیا و چطور برنامه پایدار بماند حاکم بود در بحث های انجمن کتابداری آمریکا، ارتقای فنون و ارزش های کتابداری آمریکا، دیگر در گفتگوها طنین انداز نبود. فواید فراهم آمده از مبادله بین المللی حاصل از مدرسه بر گفتگو حاکم بود همان گونه که رئیس دانشکده معلمی دانشگاه کلمبیا (3) خاطر نشان کرد:

اگر هدف اصلی مدرسه کتابداری پاریس این است که به فرانسه یا نروژ یا هر کشور دیگری چیزی ارائه کند که ما آمریکایی ها می دانیم در طولانی مدت با شکست مواجه می شود. در عین حال من فکر می کنم تا آن جا که به روابط بین المللی مربوط می شود. اگر در درجه اول مؤسسه ای باشد که چیزی آمریکایی ارائه کند که اروپایی ها دارند، با شکست مطلق روبرو می شود (32)

در همین کنفرانس رئیس جلسه رئیس انجمن کتابداری آمریکا، کارل رودن، (4) مفهوم موقعیت گروه را در مدرسه خلاصه کرد:

اگر من جایگاه کنفرانس را به درستی بیان کنم ما به نقطه ای رسیده ایم که علاقه کمتری به عملکرد کنونی آن مدرسه کتابداری در حال حاضر و در گذشته داریم، بلکه به فعالیت ها و امکانات بدیهی اش به عنوان وسیله ای در سطح بین المللی یا برای ارتقای فرهنگ بین المللی و شاید روابط بین الملل علاقه مند هستیم. (33)

با این وجود، مدرسه کتابداری پاریس دیگر وجود ندارد امروز شبکه بین المللی پرورش یافته آن سراسر کتابداری بین المللی در حال جریان است جهانی نگری فرهنگی در حال رشد مدرسه، شبکه بین المللی در حال گسترش آن، و قالب جدید سازمانی که عودت داده شد به فرانسه، اساس تأسیس ایفلا بودند در گزارش های کنگره پراگ بینش هانریو بود که این گروه بین المللی را با تأسیس یک سازمان غیرانتفاعی بین المللی دائمی به حرکت درآورد تا مراقب روابط بین المللی در میان کتابخانه ها باشد و شرایط لازم را برای همکاری بین المللی متقابل کتابداران ایجاد کند .(34) پیشنهاد و هدایت بحث ها توسط هانریو بود که به تأسیس سازمان دائمی ایفلا منجر شد.

ص: 156

Appadurai, Arjun. Modernity at Large: Cultural Dimensions of Globaliza- tion. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press, 1996.

Hopkins, A. G., ed. Global History : Interactions Between the Universal and the Local: Palgrave Macmillan, 2006.

9 Iriye, Akira. Cultural Internationalism and World Order. Baltimore, Md._: Johns Hopkins University Press, 1997, p. 3.

Iriye, Akira. Global Community: the Role of International Organizations in the Making of the Contemporary World. Berkeley: University of California Press, 2002, p. 19. Ibid. p. 25. Ibid.

Castells, Manuel. The Rise of the Network Society. Malden Mass.: Blackwell Publishers, 2009, p. 548. Ibid. p. 442.

Castells, Manuel. The Rise of the Network Society. Malden Mass.: Blackwell Publishers, 2009, p. 124.

Witt, Mary. Shifting Tides in Global Higher Education: Agency, Autonomy, and Governance in the Global Network. New York: P. Lang, 2011, p. 20.

Appadurai, Arjun. Modernity at Large Cultural Dimensions of Globaliza- tion. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press, 1996., p. 42.

Ibid. p. 33.

Ibid. p. 37.

For further description of the founding of these organizations and their impact see the work of W. Boyd Rayward: "The Evolution of an International Library and Bibliographic Community." The Journal of Library History (1974- 1987) 16, no. 2 (April 1, 1981): 449-462; and Rayward, W. Boyd (Translator and Adapter). "Mundaneum: Archives De La Connaissance", April 2010. http://hdl.

ص: 158

handle.net/2142/15431.

See Kesselman, Martin Alan, and Irwin Weintraub. Global Librarianship. CRC Press, 2004. Krzys, Richard, Gaston Litton, and Ann Hewitt. World Librar- ianship: a Comparative Study. M. Dekker, 1983. Wiegand, Wayne A. An Active Instrument for Propaganda: The American Public Library During World War I. Greenwood Press, 1989.

See Maack's American Bookwomen in Paris for a full description of the achievements of librarians such as Maack and Bogle during this period.

Letter from Milam to ALA Executive Committee. ALA Archives, University of Illinois Library, Urbana, IL.

Poulain, Martine. "Philanthropy, Benefaction, and Libraries in France, 1916- 1929." Libraries Culture 31, no. 2 (April 1, 1996): 447–465.

Mary Parsons to Sarah Bogle, December 21, 1923, ALA Archives, University of Illinois Library, Urbana, IL.

Parsons, Mary, May 8th 1924. ALA Archives, University of Illinois Library, Urbana, IL.

Poulain, Martine. "Philanthropy, Benefaction, and Libraries in France, 1916- 1929." Libraries Culture 31, no. 2 (April 1, 1996): 447–465.

From Sarah Bogle to Carl Milam, October 17th, 1924. ALA Archives, Uni- versity of Illinois Library, Urbana, IL.

29. Henriot, Gabriel. Des Livres Pour Tous. Paris Durassié, 1943. General Correspondence, 1927, Paris Library School Files. ALA Archives, University of Illinois Library, Urbana, IL.

General Coorespondence, 1925, Paris Library School Files, ALA Archives, University of Illinois Library, Urbana, IL.

Conference on the Paris Library School, December 3rd 1927. ALA Archives. University of Illinois Library. Urbana, IL, p. 23.

Conference on the Paris Library School. ALA Archives, University of Illi-

ص: 159

nois, Library. Urbana, IL, p. 48.

Malek, Rudollf. "On the Orgin of the International Organization of Librari- ans (IFLA): The Congress of Librarians in Prague 1926." Libri 20, no. 3 (1970): 222-224.

ص: 160

ص: 161

سه کتاب خوان الکترونیکی یاد شده که به شکل تبلت و شبیه به آی پد هستند در اواخر سال 2011 و اوایل 2012 بازار مصرف کننده را با فروش و عرضه بالاتری بیش از حد انتظار روبه رو کردند. (یا بازار مصرف کننده را به فروش و عرضه بالاتری بیش از حد انتظار رساند).

مشابه با دستگاه های قبلی، تبلت ها مقرون به صرفه و قابل حمل هستند و برنامه های کاربردی متعددی را برای محاسبه و شبکه های اجتماعی عرضه می کنند. همراه با برنامه های کاربردی برای کتاب خوان های الکترونیکی تبلت ها به کاربر اجازه می دهند که فیلم تماشا کند به صدا گوش بدهد و بازی .کند مرکز پژوهش های پیو (1) گزارش می دهد که مالکان تبلت در عرض فصل تعطیلات زمستان 2011 تقریبا دو برابر شده اند و 29 درصد از بزرگسالان آمریکایی حداقل یک دستگاه کتاب خوان الکترونیکی دارند. (2)

کتابخانه های عمومی و دانشگاهی و سیستم آموزش ابتدایی و متوسطه در ایالات متحده از این فناوری جدید، از ابتدای سال 2009 و 2010 برای دسترسی کامل به کتاب ها و دیگر منابع و پاسخگویی به خواسته های موکلین خود بسیار استقبال کردند خیلی از سازمان ها هم این تصور را داشتند که کتاب های الکترونیکی راه حلی کم هزینه است در برابر هزینه های فزاینده کتاب های کتابخانه، کتاب های درسی و مجلات، به ویژه در مورد متونی که به سرعت کهنه می شوند و نیز در مقابله با افزایش مشکل کمبود فضای قفسه که ساختمان فیزیکی کتابخانه دچار آن می شود. کتابخانه های مختلف و سیستم های مدارس از جمله دانشگاه کالرونیای شرقی، (3) مدرسه منطقه ای پاسو هرناندو (4) دانشگاه کیس وسترن رزرو (5) یک برنامه آزمایشی را برای آزمون زیست پذیری استفاده از کتاب خوان های الکترونیکی و ایپدها برای فعالیت های کلاسی به کار بستند.

با این حال بسیاری از سازمان ها از جمله فدراسیون ملی نابینایان (6) و شورای نابینایان آمریکا (7) به نمایندگی از طرف افرادی که توانایی مطالعه آثار مکتوب را ندارند، اظهار کردند که کتاب خوان های الکترونیکی که از جمله دستگاه های نسل سوم هستند، الزامات مورد نیاز برای دسترسی به معلولان

ص: 164

آمریکایی براساس قانون 1990 را بر نمی آورد و دسترسی عادلانه به منابع رقومی را انکار می کنند. (1) وزارت دادگستری ایالت متحده (2) به نمایندگی از آن اف بی و ای سی بی، از چهار موسسه دانشگاهی به خاطر استفاده از کیندل دی اکس (3) به عنوان بخشی از آزمون آزمایشی کتاب های درسی الکترونیکی شکایت کرد آنان به این نتیجه رسیدند که موسسات دانشگاهی تا زمانی که دسترسی و قابلیت این کتاب خوان ها ارتقا یابد نیازی به کتاب خوان های الکترونیکی برای دانش آموزان با اختلالات بینایی ندارند. (4) آن اف بی به تازگی در می 2012 به مراجعان کتابخانه های عمومی در فیلادلفیا کمک کرد تا شکایتی در برابر کتابخانه آزاد فیلادلفیا ارائه بدهند و اظهار کنند که کتاب خوان های الکترونیکی لمسی ساده نوک نوبلز و بارون برای کاربران نابینا غیر قابل دسترس است و منکر دسترسی عادلانه به منابع برای این نوع کاربران کتابخانه است. (5) هر یک از این دعاوی ادعا می کنند که تصمیم مؤسسات عمومی برای خرید کتاب خوان های الکترونیکی غیر قابل دسترس نقض بند 504 از قانون احیای سال 1973 و قانون دوم آمریکایی های دارای معلولیت است.

به خاطر توسعه و به کارگیری سریع کتاب خوان های الکترونیکی مطالعات محدودی بر روی فواید و قابلیت این دستگاه ها برای افرادی که توانایی مطالعه آثار مکتوب را ندارند (یعنی کم بینایان، نابینایان، نارساخوانان و غیره) خصوصا در کتابخانه ها و محیط های آموزشی صورت گرفته است. مرحله

نخست این مطالعه، عملکرد و ویژگی های این سه دستگاه کتاب خوان الکترونیکی معروف را برای دو هدف بررسی می کند: تعیین سطح دسترسی افرادی که توانایی مطالعه آثار مکتوب را ندارند و نیز زیست پذیری استفاده از آن ها در تنظیمات دانشگاهی و کتابخانه ها.

مقایسه محصولات بین دستگاه های رقیب ارزیابی و اولویت های کاربران از جمله رفتارها و نگرش های کاربران و طراحی کتاب خوان های الکترونیکی و کتاب های الکترونیکی مطالعه مقایسه ای محصولات ویژگی های خاصی از هر کدام از این دستگاه ها را بررسی می کند. رالف اسکات (2010) (1)، آی پد (اپل)، کیندل (آمازون. کام) و نوک (بارنزو نوبل) (2) را به عنوان بخشی از برنامه گردش بالقوه کتاب خوان های الکترونیکی در برنامه دانشگاهی کالیفرنیای شرقی بررسی کرد اسکات، از میان ویژگی های دیگر موارد مربوط به دسترسی وای فای (3) دسترسی به پورت یو اس بی، (4) قیمت و دسترس پذیری را سنجید اظهارات وی نشان داد که آی پد با این که قیمتی بسیار بالاتر نسبت به دیگر دستگاه ها دارد به مراتب برتر از دیگر محصولات از منظر دسترس پذیری تصاویر، صوت و تصویر است هر واحد 500 دلار در مقایسه با قیمت 199 دلاری کیندل و نوک). (5)

مطالعات متعدد، تجارب کاربران و قابلیت دستگاه های کتاب خوان های الکترونیکی را بررسی می کنند. به طور مثال گیبسن و گیب (2011) (6) دریافتند زمانی که بسیاری از مسائل مربوط به نسل اول کتاب خوان های الکترونیکی مورد خطاب قرار گرفت کاربران چالش های بیشتری بیان کردند که شامل قابلیت تبدیل صفحات الکترونیکی و بزرگنمایی متن برای سهولت خواندن آن است کاربران همچنین گزارش کرده اند که یادگیری کتاب خوان ها الکترونیکی، بصری (شهودی) نیست و شامل یک منحنی یادگیری شیب دار است. (7) شلبرن (2009) (8) و نلسون (2008) (9) هر دو کشف کردند که کاربرد کتاب های الکترونیکی در کتابخانه های دانشگاهی رو به افزایش است اما عملکرد (قابلیت) کتاب خوان های الکترونیکی بدون مشکل نیست کاربران انعطاف پذیری بیشتری را در جست و جوی متون کتاب های الکترونیکی می خواهند و به کیفیت پایین صفحه نمایش متن اشاره کرده اند به هر حال هر دو پژوهش نشان دادند که تقاضا برای کتاب های الکترونیکی و کتاب خوان های الکترونیکی در میان کاربران کتابخانه های دانشگاهی در حال افزایش است. (10)

ص: 166

بسیاری از پژوهش ها که بر اساس استفاده مشتریانی که توانایی مطالعه آثار مکتوب را ندارند برروی دستگاه های کتاب خوان های الکترونیکی انجام شده به مقوله مقایسه این فرآورده ها پرداخته است. ایمی میسن (2012) (1) به طور مثال، چندین کتاب خوان الکترونیکی را از دیدگاه قابلیت دسترسی برای افرادی که معلولیت (اختلالات) بینایی دارند مقایسه کرده است. (2) وی چندین کتاب خوان الکترونیکی را که در حال حاضر قابل دسترس هستند، بررسی کرد و علل زیر را دلایلی برای عدم دسترسی بر شمرد:

1) طبیعت بسیار بصری اکثر واسطه ای کتاب خوان های الکترونیکی

2) محدودیت های مدیریت حقوق رقومی که از خوانده شدن متن با صدای بلند جلوگیری می کند.

به طور مشابه، پتری (2012) (3) و برتون (2011) (4) هر کدام معیارهای عملکردی را برای دسترس پذیری کتاب های الکترونیکی و کتاب خوان های الکترونیکی آزمودند و توصیه هایی برای طراحی بهتر برای نیاز افرادی که بیناییشان را از دست داده اند ارائه کرده اند. (5) پتری و برتون بسیاری از همان نوع چالش هایی را که میسون آورده بود شناسایی کردند هر کدام از این ارزیابی ها به ویژگی های خاصی اشاره می کند که بر اساس دستورالعمل وزارت آموزش و پرورش ایالات متحده، غیر قابل دسترس هستند. (6)

1- کتاب خوان های الکترونیکی اختصاصی مثل کتاب خوان های الکترونیکی راکت (نوا مدیا) (1) و نرم افزار کتاب (نرم افزار کتاب و نشریات)

2- پی دی ای ها (2) و رایانه های شخصی جیبی با نرم افزارهایی برای دانلود و خواندن کتاب

3- دستگاه های ترکیبی مثل ایی بوک من (3) (فرانکلین) که ترکیبی از قابلیت های پی دی ای ها و رایانه های شخصی جیبی با قابلیت کتاب خوان های الکترونیکی اختصاصی است. (4)

با راه اندازی آمازون کیندل (5) و محصولات مشابه آن مثل دستگاه کتاب خوان سونی و گسترش مداوم سخت افزارها و نرم افزارها کتاب های الکترونیکی و کتاب خوان های الکترونیکی در حال حاضر به راحتی و در یک محدوده وسیع تر، شامل محصولاتی مثل رایانه های شخصی رومیزی و لبتاپ و تلفن های هوشمند و آیفون همچنین دستگاه های اختصاصی و ترکیبی در دسترس هستند بیشتر پیچیدگی این موضوع به خاطر برنامه های کاربردی متعددی است که می توانند بر روی دستگاه ها بارگیری شوند و به کاربر اجازه دهند که از میان دستگاه های متعدد به کتاب ها دسترسی داشته باشد (این به معنی توانایی انتخاب و خواندن یک کتاب بر روی کیندل ،فایر برنامه کاربردی ای پد کیندل و برنامه کاربردی آندورد ،کیندل به خوبی خواندن یک کتاب از طریق لبتاپ یا رایانه رومیزی است).

این نسخه کمتر به این موضوع می پردازد که: "یک کتاب خوان الکترونیکی چیست"، بلکه بیشتر به این مقوله می پردازد که دسترسی یک کتابخوان الکترونیکی برای فردی که نابینا است یا بینایی کمی دارد یا دیگر ناتوانی در مطالعه آثار مکتوب دارد، چگونه تعریف می شود به عبارت دیگر یک کاربر با اختلال بینایی باید توانایی ناوبری (حرکت یا پیمایش) و تعامل با مواد و منابع را داشته باشد و به همان اطلاعاتی که برای افراد بینا قابل دسترس است دسترسی داشته باشد. دفتر حقوقی وزارت آموزش و پرورش ایالات متحده آمریکا یک تعریف کاربردی از دسترسی را به کار می برد و اظهار می دارد:

باید به دانش آموزان که نابینا یا کم بینا هستند فرصت یکسانی ارائه شود تا برای کسب اطلاعات مشابه، درگیر تعاملات مشابه شوند و از خدماتی مشابه با آن چه به دانش آموزان بینا ارائه می شود لذت ببرند. (6)

ص: 168

این تعریف شامل کتاب خوان های الکترونیکی و فناوری های در حال ظهور و همچنین مواد چاپی سنتی و کتاب های درسی است. در ایالات متحده آمریکا، انجمن کتابداری آمریکا (1) و مؤسسه خدمات موزه و کتابخانه (2) از دستورالعمل های مشابه برای دسترسی به اطلاعات پیروی می کنند

با استفاده از یک تعریف عمومی برای این مطالعه دسترسی به معنی توانایی فرد ناتوان در خواندن در استفاده و ناوبری دستگاه های کتاب خوان های الکترونیکی از طریق فناوری دسترسی جهانی موجود است. اگر دستگاه شامل فناوری دسترسی تعبیه شده قوی نباشد، کاربر باید بتواند توانایی دسترسی برابر به اطلاعات را از طریق اصلاح (تعدیل یا پیرایش) یا تطابق از طریق فناوری های تطبیقی مثل تبدیل متن به گفتار بر روی صفحه نمایش کتاب خوان های الکترونیکی یا مترجمان خط بریل داشته باشد. کاربر باید توانایی روشن کردن اداره کردن قراردادن و درک بارگیری مواد خواندنی را داشته باشد.

مكتوب ندارند، بررسی می کند، که شامل ارزیابی ویژگی های دسترس پذیری تعبیه شده است، مثل بزرگ نمایی متن و صدای بلند هدف فراگیر تجزیه و تحلیل قابلیت ،استفاده درک کاملی از نحوه کار این دستگاه ها و شناسایی محدودیت احتمالی در قابلیت مربوط به دسترس پذیری است.

تجزیه و تحلیل قابلیت استفاده در دو مرحله انجام شد مرحله نخست مبنایی برای درک چگونگی کار دستگاه کتابخوان الکترونیکی و شناخت نوع ویژگی های دسترس پذیری تعبیه شده را برای کاربر فراهم می کند. مرحله دوم که اکنون در جریان است بررسی دسترس پذیری این دستگاه ها در ارتباط با اتصال و استفاده از فناوری های انطباقی به وسیله کاربرانی است که توانایی مطالعه آثار مکتوب را ندارند.

روبین و کیسنل (2008) (1) حداقل چهار تا پنج شرکت کننده در هر آزمون قابلیت استفاده را پیشنهاد کردند تا حداکثر مسائل مربوط به قابلیت استفاده را نشان دهند اما حداقل هشت مورد برای عدم چشم پوشی مشکلات اضافی قابلیت استفاده مورد آزمون قرار گرفتند. (2) شرکت کنندگان در مرحله نخست این مطالعه از دو گروه گرفته شدند:

1) دانش آموزان عمومی که در مدارس علوم کتابداری و اطلاع رسانی ثبت نام کرده اند (تعداد =4)

2) گروهی از دانش آموزان از همان مدرسه علوم کتابداری و اطلاع رسانی که در آی ام ال اس برنامه اعطای کمک تحصیلی ثبت نام کردند تا یاد بگیرند که با فناوری و ارتقاء فلسفه جامع و دسترسی های جهانی چگونه کار کنند (3) (تعداد =4). دانش آموزان برای شرکت در آزمون کارایی و ارائه بازخورد بر روی طراحی و قابلیت عملکرد دستگاه ها دعوت شده بودند.

این مطالعه عمدا برای رسیدن به درک کاملی از این که هر دستگاه کتابخوان الکترونیکی چگونه کار می کند با دانشجویان بینا شروع گردید هر شرکت کننده به بررسی قابلیت دستگاه ها - از جمله اصول تأمین انرژی خوانندگان (کتاب های الکترونیکی) و ناوبری از طریق صفحه نمایش های متعدد محل تنظیمات برای سفارشی سازی تجربه خواندن و پیدا کردن و دسترسی - به مواد خواندنی می پردازد شناسایی نقاط قوت و ضعف بالقوه تجهیزات و چالش های ،ممکن برای افرادی که توانایی

ص: 170

مطالعه آثار مکتوب را ندارند بسیار حیاتی بود مساله اصلی که پیش آمد، تعیین این مطلب بود که آیا یک فرد با دیدکم یا نابینا قادر خواهد بود غیر مسلح از این کتاب خوان های الکترونیکی استفاده کند یا خیر.

هر کتاب خوان الکترونیکی، از پیش با منابع خواندنی یکسانی بارگذاری شد که شامل یک رمان ،مشهور گلچینی از داستان های ژول ورن و دو روزنامه بود این نوع بارگذاری، منابع مشابه را در هر سه سیستم عامل ارائه داد و شرکت کنندگان را برای آزمودن منابع مشابه قادر ساخت کتاب ها و روزنامه ها از طریق فروشگاه های کتاب خوان های الکترونیکی شخصی تهیه شد تا اطمینان حاصل شود که آن ها بدون مشکل دریافت می شوند و با دستگاه های در نظر گرفته شده سازگار هستند

تجزیه و تحلیل قابلیت ،استفاده شامل یک سلسله وظایف (کارها) برای بررسی دستگاه های کتاب خوان های الکترونیکی است هر دانش آموز پرسشنامه اولیه ای را برای جمع آوری اطلاعات جمعیت شناسی و نشان دادن تجارب قبلی خود با کتاب خوان های الکترونیکی و به طور کلی با فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) تکمیل کرد همان طور که شرکت کننده ها وظایفشان را انجام می دادند با استفاده از مقیاس لیکرت، جنبه های قابلیت و ویژگی های مختلف هر کدام از کتاب خوان های الکترونیکی را امتیاز دادند و رتبه بندی کردند (1- کاملا مخالفم، 2- مخالفم، 3- نه مخالفم و نه موافق 4- موافقم 5- کاملا موافقم و آن ها این فرصت را داشتند تا به پرسش های هدایت شده پاسخ های باز(آزاد) بدهند.

بخش کارایی با یک مصاحبه که بر روی مزایا/ معایب استفاده از کتاب خوان های الکترونیکی بود خاتمه یافت.

ندارند. یک دانش آموز به وضوح اعلام کرد: "من منابع چاپی را به تمامی کتاب خوان های الکترونیکی ترجیح می دهم" و تنها یک شرکت کننده اظهار کرد که خواندن رقومی یا متنهای الکترونیکی را بر منابع چاپی ترجیح می دهد.

تحلیل کتاب خوان های الکترونیکی به سه حوزه مجزا تقسیم شد:

1) فیزیک کتاب خوان های الکترونیکی

2) قابلیت های کلی کتاب خوان های الکترونیکی

3) قابلیت دسترس پذیری یا ویژگی های دسترسی جهانی

ویژگی ها و عملکردها در یک مقیاس لیکرت، از گزینه کاملا مخالفم (1) تا کاملا موافقم (5) دسته بندی شد.

فیزیک کتاب خوان های الکترونیکی ویژگی های اساسی نه تنها برای کاربران بینا بلکه نیاز به نگه داشتن راحت و دستکاری غیر مسلح توسط افراد دارای معلولیت به منظور تهیه دسترسی برابر، بسیار حیاتی است شرکت کنندگان احساس کردند که اندازه کتاب خوان های الکترونیکی به میزان کافی برای هدف در نظر گرفته شده ،خواندن مناسب هستند و بزرگتر از ابعاد یک کتاب جلد کاغذی یا جلد گالینگوری استاندارد نیستند آن ها دریافتند که تصاویر بصری و صفحه نمایش واضح و خوانا است. اگرچه وزن کتاب خوان های الکترونیکی برای راحت نگه داشتن بیش از حد سنگین ثبت شده است، خصوصا کیندل فایر توسط سه نفر از دانش آموزان سنگین و ناراحت کننده شناسایی شده است. یکی از شرکت کنندگان نشان داد که وزن کیندل فایر شش و 14 صدم اونس یا 413 گرم است که از یک کتاب گالینگور سنتی سنگین تر به نظر می رسد و می تواند به عنوان یک مشکل برای نگه داشتن ممتد در یک دوره زمانی خواندن باشد. این می تواند برای افراد با تحرک محدود و یا افرادی که نیازمند نگه داشتن منابع نزدیک به حوزه دید خود هستند نگران کننده باشد.

یکی دیگر از نگرانی هایی که شرکت کنندگان بیان کردند محل دکمه پاور برای روشن و خاموش کردن دستگاه بود که نمره کلی آن به طور متوسط سه و 75 صدم در مقیاس لیکرت بود ای پد در میان سه دستگاه به طور کلی با متوسط سه و 25 صدم برای سهولت محل قرار گرفتن دکمه و تجهیزات خاموش ،کردن کمترین رتبه را داشته است. دکمه روی ایپد به سرعت قابل مشاهده نیست و در کنار لبه دستگاه تعبيه شده است و مولفه لمسی قوی ندارد. تبلت نوک برای محل و استفاده سویچ پاور بسیار مناسب رتبه بندی شده است ندیدن یا احساس نکردن دکمه پاور یکی از توانایی های فرد را برای انجام عمل بسیار اساسی در دستگاه مهار می کند (مانع می شود).

از مقایسه شرکت کنندگان این چنین دریافت شد که قابلیت حمل و نقل کتاب خوان های الکترونیکی

ص: 172

و توانایی ذخیره حجم زیاد از منابع را از ویژگی های مثبت کتاب خوان های الکترونیکی می دانند هر دو ویژگی قابلیت حمل و نقل و توانایی ذخیره میانگین امتیاز چهار و 38 صدم را به خود اختصاص داده است. یکی از شرکت کنندگان اظهار داشت که به طور کلی: " می توانید کتاب های زیادی را ذخیره کنید و می توانید همراه با خود به هر جایی مثل تعطیلات ببرید." دسترسی به " بسیاری از انواع مختلف مطالب خواندنی و موزیک" نیز یکی از ویژگی های مثبت است.

قابلیت های کلی کتاب خوان های الکترونیکی راحتی ناوبری در دستگاه می تواند به عنوان قابلیت های کلی کتاب خوان های الکترونیکی در نظر گرفته شده است ای پد کیندل فایر و تبلت نوک، از فناوری صفحه نمایش لمسی برای دسترسی به نرم افزارها تعامل با صفحه کلید و دستکاری کتاب های الکترونیکی استفاده می کنند. همچنین برای تغییر و سفارشی کردن تنظیمات، از فناوری لمسی استفاده می شود. شرکت کنندگان بالاترین امتیاز را به استفاده از صفحه نمایش لمسی در میان کتاب خوان های الکترونیکی با بالاترین نرخ متوسط چهار و 29 صدم دادند. آن ها به راحتی قادر به ضربه زدن سریدن و لمس کردن صفحه نمایش برای (ورق زدن) صفحات مطالب خواندنی و حرکت در میان برنامه های کاربردی مختلف هستند. هم چنین آن ها به ماهیت بصری بالای صفحه نمایش با رنگ ها و تصاویر اشاره کردند.

قابلیت تغییر تنظیمات و سفارشی کردن ویژگی های کتاب خوان های الکترونیکی در تمامی دست گاه ها با نرخ متوسط دو و 33 صدم پایین رتبه بندی شده ،است خصوصا زمانی که این تنظیمات برای عملکردهای دسترسی جهانی فعال سازی می شوند مثل صدای بلند یا بزرگنمایی متن چندین شرکت کننده پیشنهاد دادند که پیوند تنظیمات به راحتی قابل شناسایی نیست و به راحتی تعبیه نشده است و باید به طور واضح تر بزرگتر و در مرکز در ورودی صفحه نمایش قرار بگیرد تا افرادی که به این عملکردها نیاز دارند آن ها را به سهولت و سرعت پیدا کنند تبلت نوک، پایین ترین نرخ را برای توانایی قرار دادن تنظیمات دریافت کرده است (1.75 در مقایسه با 1.89 برای کیندل فایر و 3.38 برای ای پد) عدم توانایی در قراردادن سریع و آسان این پیوندها در تنظیمات عمومی جایی که عملکردهای دسترسی جهانی مطرح می،شود برای موفقیت و رضایت بخشی افرادی که توانایی مطالعه آثار مکتوب را ندارند، در هر سه کتابخوان الکترونیکی یک چالش مهم است.

دسترس بودن دسترسی های جهانی یا ویژگی های دسترس پذیری به عنوان بخشی از وظایف تجزیه و تحلیل قابلیت استفاده شرکت کنندگان آموزش دیدند تا ویژگی های دسترسی تعبیه شده هر کدام از کتاب خوان های الکترونیکی را که به طور خاص برای افرادی با معلولیت بینایی و دیگر افرادی که توانایی مطالعه آثار مکتوب را ندارند بررسی .کنند آن ها کار خود را با بررسی ویژگی های

ص: 173

مربوط به متن و ،چاپ از جمله توانایی تغییر اندازه متن و نوع سبک برای سهولت در خواندن آغاز کردند. پیدا کردن عملکردها برای کار با متن بر روی صفحه نمایش به نظر برای شرکت کنندگان آسان است. آن ها با هم به این توافق رسیدند که هر کدام از کتاب خوان های الکترونیکی گزینه هایی را ارائه می دهند

1) افزایش اندازه قلم ها (فونت ها) 2) تغییر قلم ها بین سریف و قلم اسکن سریف 3) تغییر رنگ قلم 4) تغییر کنتراست صفحه (به این معنی که متن سفید در زمینه تیره متن تیره در زمینه روشن) 5) تغییر روشنایی صفحه نمایش برای سهولت در خواندن ای پد کیندل فایر و تبلت نوک نرخ برابری را برای آزمون عملکردهای دسترسی دریافت کردند و هیچ کدام از آن ها استثناء .نبودند.

هر سه دستگاه کتاب خوان الکترونیکی استفاده شده در این مطالعه رسانه دیداری بالایی دارند مملو از رنگ و تصویر هستند و برای افرادی که توانایی مطالعه آثار مکتوب را ندارند یک محیط مشکل ایجاد می.کنند موضوع شامل ویژگی صدای بلند که در ای پد تعبیه شده صفحه را بلند می خواند و به افرادی که توانایی مطالعه آثار مکتوب را ندارند کمک می کند که در میان ایکون های برنامه های ،کاربردی کلیدها و صفحات ناوبری (پیمایش) .کنند هیچ کدام از کیندل فایر و تبلت نوک ویژگی خواندن بلند را ندارند و کتاب خوان های الکترونیکی را برای افرادی که نابینا و کم بینا هستند غیر قابل دسترس می.کنند هر یک از دانش آموزان این را نقطه ضعفی برای استفاده افراد با اختلالات بینایی دانست یک گزارش نا امید کننده نشان داد که تمام این فناوری ها برای افرادی که دارای معلولیت بینایی هستند اندک است

فائق آمدن بر موانع دسترسی دارند، اما با تکرار شرایط جاری این دستگاه ها فاقد دسترسی جهانی هستند.

شناخت نقاط قوت و ضعف این سه کتاب خوان الکترونیکی یک دانش پایه برای نزدیک شدن به دومین مرحله این مطالعه را تهیه می کند. گام بعدی این است که افراد با ناتوانایی مطالعه آثار مکتوب تحت فرایندی مشابه از تجزیه و تحلیل قابلیت استفاده قرار گیرند تا تعیین شود که آیا نقاط ضعف شناخته شده دانش آموزان بینا را می توان از طریق استفاده از فناوری تطبیقی مشخص کرد و از میان برداشت یا نه هر سه تا کتاب خوان های الکترونیکی قابلیت اتصال پورت (یو اس بی) (1) را که مترجمان بریل و خوانندگان صفحه نمایش برای اتصال به رایانه و دیگر دستگاه های قابل حمل استفاده می کنند .دارند کتاب خوان های الکترونیکی با استفاده از مجموعه کارهای مشابه و پرسشنامه های به کار گرفته شده در مرحله نخست در مورد فناوری های انطباقی مورد آزمون قرار خواهد گرفت.

ص: 175

از این معیارها یا طرح ها، بدون پنهان کردن گذشته و یا محدودیت ها طرحی کلی ارائه خواهد شد.

شرایط در سال جاری بدتر شده و ممکن است این وضعیت چندین سال ادامه یابد. گرچه بودجه ی مناسبی به مرمت صحافی و دیگر موارد مهم در حفاظت فیزیکی اختصاص یافته است، اما تاثیرات آن برای مردم محسوس نیست بنابراین فعالیت های کمی در حوزه حفاظت فیزیکی صورت گرفته .است به عنوان مثال بین سال های 2008-2012 تعداد مدارکی که صحافی شده اند، از رقم 46000 به 23000 کاهش یافته است.

مشکلات مالی که کاهش کارکنان بخش حفاظت فیزیکی را به همراه داشته، بیشتر در کارگاه های سنتی (مرمت و میکروفیلم) قابل مشاهده است در این کارگاه ها با بازنشستگی افراد نیروی جوان جایگزین آن نمی شود چون اکثر کارکنان بخش حفاظت در برنامه های رقومی سازی به خدمت گرفته می شوند، از این رو مدیریت بخش مجموعه سازی (انتخاب و دسته بندی مدارک برای رقومی سازی براساس معیارهای فیزیکی) بسیار دشوار می شود.

کاهش بودجه در حوزه های دیگر مثل نگهداری ساختمان تهویه هوای مطبوع، نظافت، امنیت، کامپیوترها (که تضمین کننده محیط سالم و مدیریت مناسب هستند) بر حفاظت فیزیکی و رقومی سازی تأثیر بسزایی گذاشته است.

بخش حفاظت (دی اس سی) تصمیم گرفته است با همکاری بخش مجموعه سازی دی سی اُ) (1) که مسئول انتخاب و بررسی اسناد است افزایش بودجه و فعالیت در بخش رقومی سازی را به عنوان هدف اصلی خود در دستور کار قرار دهد راهبرد این است که علاوه بر اولویت دادن به رقومی ،سازی طوری برنامه ریزی کرد که تا حد امکان کاهش فعالیت های مربوط به حفاظت فیزیکی جبران شود. به عبارت دیگر استفاده از روش های حفاظت فیزیکی، رقومی سازی منابع آسیب دیده یا آسیب پذیر را آسان و ممکن می سازد.

در کتابخانه ملی فرانسه این اتفاق افتاده است اسناد انتخاب شده برای رقومی سازی پس از تبدیل به صورت الکترونیکی برای اطمینان از این که ارزش اسنادی و میراث فرهنگی آن ها حفظ شده باشد بررسی می شوند. بجز در موارد استثنائی (اقلامی که فقط برای رقومی سازی خریداری شده اند)، مجموعه ها باید برای مدت طولانی نگهداری شوند اگر از نسخه چاپی اولیه کتاب نسخه های دیگری موجود باشد، تمام این نسخه ها به عنوان میراث ارزشمند در نظر گرفته می شوند.

بنابراین کتابخانه ملی فرانسه، از زمان شروع برنامه های رقومی سازی، به طور شفاف بیان کرد که حفاظت مجموعه ها در اولویت است و نمی بایست تحت الشعاع رقومی سازی قرار گیرد تصاویری که با مستندسازی آسیب می بینند مشمول رقومی سازی نمی شوند حساسیت در حفاظت، حتی در برنامه هایی با سطحی وسیع تر، همیشه مهمتر از میزان تولید است. این قوانین به طور واضح در قراردادهای منعقد شده توسط کتابخانه ملی فرانسه ذکر شده است.

احتیاط ها زمانی ضروری تر می شود که رقومی سازی اسناد میراثی، به ویژه اسناد قدیمی آسیب پذیر و اسناد چند جلدی و بزرگ مطرح می شود. علی رغم پیشرفت فنی در صورتی که انواع مدل های اسکنر موجود به طور مناسب استفاده نشوند (به خاطر کمبود کارشناس، کمبود توجه به اسناد یا سرعت اسکن بیش از حد) یا نوع اسنادی که باید رقومی شوند با پویشگرها تناسب نداشته باشد ممکن است برای مجموعه ها خطرناک باشند. در حال حاضر اسکنری متناسب با انواع سند هنوز موجود نیست اگر می خواهیم برنامه ای موفق شود، باید از قبل تبادل نظر و مشورت بین تمام بخش های درگیر (سرپرست کتابخانه (1)، مرمتگر (2) و به ویژه عکاس) صورت گیرد تا روش های مدیریت و عکاسی و تجهیزاتی که باید استفاده شوند (پویشگرها، کلاف های ویژه کتاب) (3) و همچنین شرایط فیزیکی مجموعه ها بررسی شوند.

از سه قرارداد رقومی سازی به صورت گسترده که در سال 2007 موفق اجرا شد، این گونه برداشت می شود که بخش حفاظت به عنوان مسئول مدیریت قراردادها باید آگاه باشد که اگر برنامه ها به طور مناسب و با دقت تهیه نشده باشد (به این معنی که از قبل بین تمامی سهامداران مطلع باشد)، تطبیق ملزومات رقومی سازی به صورت گسترده با حفاظت منابع مشکل می شود. بعضی از دشواری ها که کتابخانه ملی فرانسه در طول نخستین قراردادهای رقومی سازی با آن مواجه شده بود به ما نشان داد که تا چه اندازه همخوانی حفاظت با نوع مجموعه ها ضروری است اگر سرپرستان، مسئول مجموعه های برگشتی آسیب دیده باشند بعد از رقومی سازی و مشکلاتی که بین بخش های مختلف ایجاد شده است،

ص: 180

آن ها به فراهم آورندگان خدمات رقومی سازی اعتماد نمی کنند و خود نیز نسبت به رقومی سازی رغبتی ندارند. آن ها اسنادی را انتخاب می کنند که شرایط مطلوب برای رقومی سازی داشته باشند. این نکته سلسله مراتب قانونی برنامه را مشکل می سازد سرپرستان فراهم آورندگان خدمات خصوصی را مسؤول آسیب هایی می دانند که متوجه کتاب ها بعد از رقومی سازی شده است.

برای این که اسناد اصلی مورد بی توجهی قرار نگیرند و در زمان و بودجه صرفه جویی شود کتابخانه از میکروفیلم هایی که در دهه گذشته تهیه کرده بود استفاده کرد و قراردادهایی را برای رقومی سازی میکروفیلم ها و همچنین منابع اصلی خود تنظیم کرد اما نتایج همیشه در مورد میکروفیلم های قدیمی و اسناد رنگی، از کیفیت بالایی برخوردار نبوده است و به نظر می رسد در سال های اخیر به دلیل ملزومات فنی، شرایط نامناسب تر شده است در موارد زیادی، اسنادی رقومی می شوند که یا از قبل میکروفیلم شده باشند یا در شرایط ظاهری خوبی باشند. گاهی اوقات پیش می آید که این اسناد برای دومین بار رقومی می شوند که خوشبختانه این اتفاق کمتر پیش می آید

بنابراین بخش حفاظت با همکاری بخش مجموعه ها در تلاش است که با سازماندهی فعالیت های رقومی ،سازی صدمات وارد شده به مجموعه ها را کاهش دهد و حتی از این فعالیت ها در جهت حفاظت از آن ها استفاده کند.

کتابخانه ملی فرانسه برمبنای تجارب ده ساله اش در اعتماد به شرکت های خصوصی حاضر در برنامه های رقومی سازی، قوانینی وضع نموده است که کارکنانش و فراهم آورندگان خدمات، بتوانند بر اساس آن به اهداف خود برسند.

ابتدا لازم است به اقلام آسیب دیده، آسیب پذیر یا مدارک مرتبط با آن ها توجه بیشتری شود. عدم توجه به این مسئله در دهه گذشته منجر به تولید دوباره میکروفیلم ها و میکروفیش ها گردیده است. وقتی در صدد ایجاد مجموعه رقومی هستید لازم است به سرپرستان کتابخانه اطمینان داده شود که در این برنامه آسیبی به مدارک آن ها وارد نمی شود اکنون کارکنان کتابخانه ملی فرانسه به ملزومات حفاظت توجه دارند و می توانند ارزیابی های مرتبط با مرمت را در صورت لزوم انجام دهند. آسیب پذیرترین و با ارزش ترین اسناد (به ویژه اسناد کاغذی اسیدی) به آن ها واگذار می شود. در واقع بخش مجموعه سازی به کارگاه های رقومی سازی خود اعتماد می کند زیرا آن ها در گذشته امتحان خود را به خوبی پس داده اند و به این فرایند آشناتر هستند. بنابراین منابع آسیب دیده یا آسیب پذیر کنار گذاشته نمی شوند برای این که ظرفیت رقومی سازی بالاتر رود و دست نوشته ها و کتاب های چاپی با ارزش (1) هم

ص: 181

در این برنامه قرار گیرند، قوانینی تنظیم کرده است این قوانین فراهم آورندگان خدمات رقومی سازی را مجبور می کند فرایند رقومی سازی منابع را در سایت کتابخانه بارگذاری نمایند تا سرپرستان کتابخانه بتواند از نزدیک، فعالیت آن ها را ببینند.

کارگاه های داخلی و قراردادهای تنظیم شده، فقط بخش کوچکی از فعالیت های رقومی سازی کتابخانه ملی فرانسه را در مورد مجموعه های خاص نشان می دهد اکنون هدف اصلی گنجاندن اسناد آسیب دیده و آسیب پذیر در برنامه رقومی سازی به صورت گسترده است، اسنادی که قبلا از مجموعه کنار گذاشته شده بودند.

امروز قراردادها شرکت های رقومی سازی را متعهد می کند که رقومی سازی منابع را با دقت انجام دهند در این قراردادها پیش نویس جریمه ها (1) در صورت آسیب دیدن منابع بسته به نوع و میزان آسیب در نظر گرفته شده است. قبل از فرستادن یک منبع برای رقومی سازی، شرایط ظاهری آن توسط کارمند بخش مجموعه سازی و حفاظت و فراهم کننده خدمات به طور مشترک بررسی و ثبت می شود. سپس مرمتگر فایل رایانه ای ایجاد شده را با منبع چاپی مربوط به آن مقایسه می کند تا بعد از برگشت منابع از رقومی سازی، اگر آسیبی مشاهده شد ثبت شود. اگر آسیب در اثر رقومی سازی ایجاد شده بود صورت حسابی با جزئیات کامل برای فراهم کننده خدمات رقومی فرستاده می شود در انتهای نخستین دوره رقومی سازی به صورت گسترده در مورد کتاب های چاپی 2010 میزان جریمه های بدست آمده این امکان را فراهم کرد که به مدت یک سال صدها منبع آسیب دیده توسط مرمتگر متخصص مرمت .شود این مسأله در قراردادهای جاری در نظر گرفته شده است.

آموزش آگاهانه می تواند به عنوان سیاست بازدارنده مکمل خوبی برای جریمه ها باشد در ابتدای برنامه های رقومی سازی، به طور گسترده به تعدادی از مرمتگرها و کارشناسان صحافی اداره حفاظت کتابخانه ملی فرانسه آموزش ویژه (2) داده شد تا از آسیب رسانی به منابع جلوگیری شود و رقومی سازی نیز سریعتر انجام شود هدف این بود که با فراهم آوری ابزارهای لازم به فراهم آوران خدمات رقومی نیز در تصمیم گیری کمک شود تا با توجه به خصوصیات ظاهری ،مدرک از انواع تجهیزات (پویشگر) (3) استفاده کنند این آموزش به طور منظم به کارکنان کتابخانه ملی فرانسه و فراهم آوران خدمات رقومی که در انتخاب و مدیریت و بررسی شرایط ظاهری و رقومی سازی مدارک نقش دارند داده می شود.

آموزش به ظاهر ساده باعث تبادل اطلاعات بین کارکنان کتابخانه ملی فرانسه و فراهم آوران

ص: 182

خدمات رقومی می شود. بنابراین زمانی که آنان از سلامت اسناد اطمینان یابند ارتباط بین آن ها بهبود می یابد. از آن جا که اغلب به کمیت توجه می شود تا قانون های مدیریتی، لازم است آموزش ارائه گردد.

بررسی شرایط فیزیکی اسناد قبل و بعد از رقومی سازی و فعالیت های آموزشی توسط مرمتگران ماهر انجام می شود این امر در اطمینان بخشیدن به مدیران مجموعه ها و ایجاد ارتباط بین رقومی سازی و حفاظت فیزیکی، کمک شایانی می کند.

بنابراین کارکنان کتابخانه ملی فرانسه توجه بیشتری به اسناد آسیب پذیر می کنند و این نکته را مد نظر دارند که درجه اسکن، از یک کتاب به کتاب دیگر متفاوت است شرایط رقومی سازی به شرح زیر مورد توجه است درجه پایین برای اسکن نسخه ها (120/110 و حتی 80 درجه) مورد نیاز است و اکثر کتاب های مجموعه با 180 درجه رقومی نمی شوند بنابراین فراهم آوران خدمات رقومی سازی مجبورند کلاف های ویژه کتاب را خریداری کنند. البته امروزه از نظر هنری، رقومی سازی با اسکن زاویه جزئی آهسته تر و گران تر از رقومی سازی با اسکن 180 درجه است بنابراین خروجی با حجم زیاد امکان ندارد.

برای تشخیص رقومی سازی واقعی، مجبور به رعایت و توجه به ملزومات فنی هستیم زیرا رقومی سازی فایل ها باید تا حد ممکن معتبر باشد تا بتوان به بالاترین درجه ارزیابی دست یافت. بنابراین کارکنان، باید کیفیت خروجی فایل های رقومی را کنترل کنند.

افرادی از بخش حفاظت خدمات رقومی نیز که آموزش های ویژه دیده اند به طور مرتب بر کار شرکت های خصوصی نظارت می کنند. آن ها سیاهه ارزیابی دارند که براساس آن جزئیات را بررسی می کنند. زمانی که فایل های الکترونی تولید شده به کتابخانه ملی فرانسه ارسال شده و به طور خودکار از لحاظ تصویری بررسی می شوند آخرین نظارت توسط سرپرست مجموعه و تیم مخصوص از دی اس سی انجام می شود.

نکته آخر این که برای کاهش خطر از دست دادن منابع برنامه های خاصی با بالاترین سطح نظارت در مورد مخزن رقومی کتابخانه ملی فرانسه در نظر گرفته می شود تا از فایل های منابع رقومی شده حفاظت به عمل آید از این رو به دنبال طراحی برنامه هایی برای مخزن رقومی هستیم که به آسیب پذیری و بقای اسناد در آن توجه شده باشد.

رقومی سازی را آسانتر و کم خطرتر سازد و تعداد اسنادی که به دلیل شرایط ظاهری نامناسب نمی توانند دوباره تولید شوند، کاهش یابد. حفاظت فیزیکی که به طور مداوم در ارتباط با رقومی سازی صورت می گیرد، حفظ مجموعه را تضمین می کند. بنابراین جریان یکپارچه ای از حفاظت فیزیکی و رقومی به طور مستقل و با توجه به شرایط ،یکدیگر فراهم گردیده است.

اسناد قبل از برگشت به ،انبار در کارگاه های داخلی یا شرکت های خصوصی - که همچنان در حال افزایش اند - رقومی می شوند. آن گاه اگرچه نه به طور منظم، اما بلافاصله بعد از بازتولید در جعبه ها یا قفسه ها گذاشته می شوند. این محفظه ها برای حفاظت از اسناد است و از طریق مُهر یا علامتی خاص به روی آن، به عنوان نسخه رقومی، به عموم آگاهی رسانی می شود

در اکثر اوقات، اسنادی که به مرمت نیاز دارند (بویژه مواردی که قبل از مرمت از دیگر اسناد جدا می شوند) قبل از نمایش، رقومی می شوند، رقومی سازی به طور منظم برای حفظ امنیت - بویژه در مواردی که اسناد را برای نمایشگاه امانت می دهند - انجام می شود.

در مقابل به دلیل کمبود بودجه و نیروی انسانی از رقومی سازی به طور روزافزونی به منزله شیوه حفاظت جایگزین استفاده می شود این امر منجر به صرفه جویی در زمان و حفاظت های فیزیکی با هزینه های سنگین می گردد. بعد از رقومی سازی، اسناد دیگر مرمت نمی شوند، به جز مواردی که چندان ارزشمند نیستند و یا اسنادی که فراهم کنندگان خدمات خصوصی به آن ها آسیب زده اند امروزه اقلام آسیب دیده را فقط در جعبه های خاصی می گذارند.

نتیجه گیری این روند و تحول آن است که با دسترسی به نسخه رقومی اسناد، رجوع به نسخه اصلی - حتی اگر در وضعیت ظاهری مناسبی نیز باشد - صورت نخواهد پذیرفت در مواردی استثنائی رجوع به اصل سند امکان پذیر خواهد شد و این تصمیم، آسیب های احتمالی به اسناد را - که عموما توسط افراد و کارکنان صورت می گیرد - کاهش خواهد داد.

در شمار مهمترین گام هایی که در دو سه سال اخیر برداشته شده و روند رقومی سازی را در برنامه های داخلی و خارجی آسان می کند، اقدامات زیر است:

یک برای کاهش میزان آسیب ها در برنامه رقومی سازی گسترده، کتاب های چاپی و همچنین اسنادی که به دلیل آسیب پذیری یا وضعیت نامناسب نمی توانند گزینش شوند، اداره حفاظت کارگاه ویژه ای (1) را ایجاد کرده است که دو نفر از کارکنان نیمه وقت (یک مرمتگر ماهر و معاون کتابخانه که با صحافی آشنایی دارد) آن را مدیریت می کنند. آن ها مرمت نمی کنند بلکه تعمیرات سریع برای انواعی

ص: 184

از کتاب ها انجام می شود تا برای اسکن کردن آماده گردند، کتاب ها یا نسخه های صحافی نشده مستحکم شده بروشورها دوخت و منگنه می شود و پارگی ها و بخش های آسیب دیده اصلاح می شود سال گذشته علاوه بر اسنادی که در کارگاه های کتابخانه ملی فرانسه ترمیم جزئی گردیده بودند بیش از دو هزار سند (تقریبا 5 درصد از کل اسناد رقومی شده) در این کارگاه فرمت یا آماده شدند.

دو. برای حفاظت روزنامه ها، شرایط مطلوب فیزیکی مجموعه ها قبل از رقومی سازی به تنهایی مفید نیست، اما ضروری است اکثر روزنامه ها که طی جمهوری سوم فرانسه (1870 - 1940) ، عصر طلایی (1) انتشارات فرانسه چاپ شدند در شرایط بسیار نامطلوبی می باشند (کاغذهای اسیدی و آسیب پذیر، برگه های تاشده به دلیل کمبود فضا در انبار). بنابراین باید ترمیم شوند تا شرایط رقومی سازی آن ها فراهم شود. امروزه دیگر مرمت نمی کنیم بلکه تعمیری جزئی انجام می شود تا رقومی سازی آسان تر و با کیفیت بالا امکان پذیر گردد با توجه به اصل یکپارچگی اسناد، نحوه ی ترمیم به این صورت است که برگه های روزنامه ها با فشار گرمای بالای اتوهای برقی صاف می شود. در مورد صفحات آسیب پذیر صاف کردن با استفاده از کاغذ فیلموپلَست (2) به آسانی صورت می گیرد فیلموپلست کاغذی کنفی ده گرمی و چسبناک است که با گرم شدن، منجر به حفاظت طولانی مدت مدرک می شود و به آسانی نیز برداشته نمی شود. هر زمان امکان پذیر باشد این نوع ترمیم در مورد قسمت هایی از اسناد که آسیب بیشتری دیده اند (قسمت هایی که سند تا خورده حاشیه ها و قسمت هایی که سند را حفظ می کند) با نوار باریک فیلموپلست انجام می شود. گاهی لازم است که یک طرف کاغذ، با استفاده از مسطره بندی (خط گذاری) با فشار گرم و رول های باریکی از فیلم وپلست مستحکم شود تخمین زده می شود که حدود 20 درصد روزنامه ها به ترمیم جزئی (علاوه بر صاف کردن) و 5 درصد به خط گذاری کامل صفحات نیاز دارند وقتی روزنامه ای صحافی می شود، باز کردن صحافی جلدها (برداشتن جلد و چسب عطف) برای رقومی سازی و اسکن 180 درجه ضروری است تمامی این امور، زمان بر است (از چندین ثانیه تا 4 دقیقه برای هر صفحه و بیش از 2 ساعت برای برداشتن جلد) و استحکام بخشیدن نیز هزینه بر است در سطح جهانی هزینه تمام شده رقومی سازی نشریات حدود سی درصد افزایش یافته است؛ با وجود این که توسط مرمت کاران ماهر نیز انجام نمی شود بلکه توسط معاونان کتابخانه که آموزش دیده اند صورت می پذیرد. کتابخانه ملی فرانسه کارگاهی چهار نفره (که سه نفر تمام وقت دارند) ایجاد کرده است که حدود 112000 برگه روزنامه را در سال 2012 مرمت کرده اند اما برای این که برنامه رقومی سازی گسترده برای مجموعه روزنامه ها انجام شود، ناچاریم بیش از 20 نیرو به خدمت گیریم.

ص: 185

بسیاری از فعالیت هایی که تاکنون ارائه گردیده است، توسط مرمت کاران ماهر یا کارکنانی که در مرمت اسناد صلاحیت لازم دارند انجام شده است با گسترش برنامه های رقومی سازی مختلف و گسترده واضح است که وجود کارگاهای مرمت در کنار آزمایشگاههای رقومی مفید و حتی ضروری است. در واقع ضمن ارج نهادن به حفاظت کتاب ها توسط کارکنان و ارائه فعالیت آموزشی و توصیه های مفید ،آن ها کارگاه ها سهم بسیاری در موارد زیر ایفا می کنند

- اجرای موفق برنامه ها

- تسهیل رقومی ،سازی

- ساده نمودن گزینش اسناد و کاهش تعداد اقلامی که نمی تواند رقومی شود به منظور اطمینان بخشیدن به سرپرستان کتابخانه،

- ایجاد رابطه بهتر بین گروه های مختلفی که اجرای برنامه ها را به عهده دارند

- کاهش آسیب های وارد شده به واسطه رقومی سازی

و مدیریت لازم

امروزه همزمان با شروع برنامه رقومی سازی، از یک مرمت کار استفاده می شود تا تمام افراد درگیر در حفاظت را آموزش دهد و کارگاهای آماده سازی را مدیریت کند برای کنترل و بررسی شرایط فیزیکی اسناد، تعیین میزان آسیب وارده و اطمینان از کاربردی بودن دستورالعمل ها مشاوره به عکاس ها و همکارانی که اسناد را گزینش می کند.

تصمیم گرفته شد در سال های آینده برای دو کارگاه مرمت، از نیروی انسانی بیشتری بهره گرفته شود. علاوه بر دو کارگاه اختصاص داده شده که توضیح آن پیشتر ارائه گردید به طور تقریبی تمام کارگاه های مرمت اکنون بخش مهمی از وقت خود را به اسنادی اختصاص داده اند که برای رقومی سازی انتخاب شده اند یا رقومی شده اند.

بنابراین رقومی سازی، حفاظت فیزیکی کاملی را به همراه ندارد ورود کتابخانه ملی فرانسه به عصر رقومی سازی، فرصت ها و دورنماهایی جدید و گاهی متناقض برای کارگاه های مرمت فراهم می کند.

* تصمیماتی که پیشتر توضیح داده شد یا اکنون اتخاذ می شود یا در مرحله برنامه ریزی است. این برنامه ها تغییر خاصی در اجرای اهداف برنامه ها - که در واقع برجسته کردن و گستراندن مجموعه ها است - ایجاد نمی کند. در اکثر موارد بویژه زمانی که تأکید بر حفاظت منابع است اقلامی که باز تولید می شوند (تک نگاشت های قدیمی و مجموعه های خاص) موارد انتخابی نیستند، زیرا به مجموعه مواد آسیب دیده در مجموعه کتابخانه ملی فرانسه تعلق ندارند بر عکس از آن جا که امروزه حامیان ما به نشر علاقه ای ،ندارند ما نیز برنامه های عمده رقومی سازی روزنامه هایی را که هنوز آسیب پذیرترین و پر تقاضاترین بخش مجموعه ها هستند مدیریت نمی کنیم از این رو تا کنون فقط 5 درصد مجموعه ی آسیب پذیر کتابخانه ملی فرانسه رقومی شده است

* اولویت ها و تعداد زیاد برنامه های رقومی سازی و کاهش فوق العاده کارکنان سبب شد تا افراد زیادی که قبلا مسؤلیت حفاظت فیزیکی را به عهده داشتند برای انجام امور مربوط به رقومی سازی به کار گرفته شوند (حتی بخشی از وقت آن ها) که این روند فعالیت های مربوط به حفاظت فیزیکی را کندتر می کند. اغلب اتفاق می افتد که به دلیل کمبود افراد، برای گزینش مدارکی که نیاز به حفاظت دارند، بودجه ای صرف نمی شود بنابراین اگرچه رقومی سازی نقش مهمی در حفاظت مجموعه ها ایفا می کند اما حفاظت فیزیکی در دسترسی کارکنان به منابع، مشکل جدی ایجاد می کند.

* على رغم تاثیرات مثبت برنامه های رقومی سازی و حتی برنامه های اصلی نمی تواند مانع بدتر شدن وضعیت مجموعه های فیزیکی شود که در اثر کاهش بیش از حد بودجه، مختص حفاظت فیزیکی ایجاد شده است برعکس، این وضعیت نامطلوب مدیریت برنامه ها را سخت تر و پرهزینه تر می سازد.

* از دوام یا حداقل توسعه کامل گنجینه رقومی (اِسپار) که ضمانت طولانی مدت فایل های رقومی را امکان پذیر می سازد مطمئن نیستیم زیرا اسپار با کاهش بودجه کتابخانه ملی فرانسه مواجه گردیده است در سال جاری نخستین بار است که این مسئله دامن گنجینه رقومی (اسپار) را نیز گرفته است.

* این وضعیت ممکن است مشکلاتی در مدیریت و روحیه کارکنان ایجاد کند گرچه تعداد زیادی از کارکنان به تغیرات و فناوری های جدید علاقه دارند اما با تمرکز صرف بر رقومی سازی نیز موافق نیستند برخی معتقدند که در آینده، فرهنگ توجه به اسناد فیزیکی کمرنگ خواهد شد و از این ،پس کسی نخواهد توانست آن ها را مدیریت کند. مرمتگران به طور خاص فرایند رقومی سازی را باور ندارند زیرا به اموری که به آماده سازی یا تعمیرات فیزیکی طی فرایند رقومی سازی می پردازد،

ص: 187

بی علاقه اند. از طرفی صرف انرژی و تجربه بر کاری سطحی را ضروری نمی دانند همچنین ترس از این دارند که توجه به مرمت دقیق و موشکافانه مورد بی مهری قرار گیرد و موقعیت حرفه به خطر افتد در مرحله حساس و بحرانی، برای مدیران کتابخانه ملی فرانسه سخت خواهد بود که هم زمان مدیریت هر دو گروه را بر عهده گیرند و در عین حال درگیر طرح ها و برنامه های رقومی سازی نیز باشند. بعلاوه گروه ها نسبت به این روند تمایل ندارند و خود را قربانی این تصمیمات می دانند.

این تردیدها به دلیل ابهام برخی از گفتگوهای رسمی ادامه دارد افراد دریافتند که افزایش رقومی سازی و اسناد رقومی، می تواند کمبود ابزارهای مختص حفاظت فیزیکی را جبران کند.

• اگر کاهش بودجه ظرف چندین سال ادامه یابد ترس از این هست که با کاهش نیروی انسانی و بودجه مواجه شویم و این احتمال هست که هماهنگی بین دو فعالیت، با تهدید جدی روبه رو شود. بنابراین به نظر می رسد به رقومی سازی بیش از اندازه بها داده شده که ممکن است منجر به تیرگی روابط گردد به این دلیل که مردم چندان با این موضوع موافق نیستند که اهمیت حفاظت فیزیکی تا حد یک فعالیت جانبی کاهش یابد و تبدیل به یک مکمل صرف رقومی سازی شود.

حفاظت پایدار و طولانی مدت اسناد تضمین گردد بی تردید آسیب های وارده ناشی از دسترسی عموم به اسناد، با ایجاد نسخه رقومی و استفاده از آن کاهش خواهد یافت

به طور خلاصه می توان گفت که رقومی سازی نقش بسیار مهمی در حفاظت مجموعه ایفا می کند و محافظت فیزیکی با هدف تسهیل رقومی سازی و حفاظت از اسناد در دستور کار قرار دارد البته هنوز گامی جدی برای یکپارچه کردن موارد آسیب دیده در فرایند رقومی سازی و ایجاد جایگاهی برای محافظت از این نوع اسناد در برنامه های رقومی سازی برداشته نشده است (بویژه برای روزنامه ها و نشریات ادواری) اما مسلما یکپارچگی بین حفاظت فیزیکی و رقومی سازی می توانست به واسطه کاهش روز افزون و گسترده منابع مورد نیاز برای حفاظت، به مخاطره افتد و این امر تهدیدی برای تداوم رقومی سازی مجموعه های فرهنگی به شمار می رود

ص: 189

این مقاله سعی دارد طرحی باشد که به این گونه پرسش ها پاسخ می دهد.

ما در لاتینا آموزش الکترونیکی را به عنوان فرایندی بررسی می کنیم که فناوری ها، روش ها و مفاهیم جدید تدریس و آموزش را در همه زمان ها می پژوهد.

ما با دانش آموزان معلمان و سازمان هایی که می خواهند خودشان را با شیوه های جدید قریب الوقوع وب منطبق کنند تعامل داریم، تغییر سازمانی بخش اصلی این فرایند است. لاتینا عهده دار یادگیری و تدریس (1) در دنیای رقومی است. ما آموزش این دوره را از سال 2008 شروع و در اسلو پایه ریزی کرده ایم اما با گروه های بین المللی مربی و دانش آموزان خودمان در انگلستان کار می کنیم پیوند با آفریقا از همان آغاز شروع شد سه شرکت کننده در دوره اول از دانشگاه نیل اولیا (2) در مالاکای سودان جنوبی (3) آمدند.

ما امسال در حال انجام دو دوره تابستانی یکی در اسلو و یکی در کامپالا (4) در کتابخانه دانشگاه ماکر را هستیم در دوره ای که در کامپالا برگزار می شود، از شش کشور شرق آفریقا شرکت خواهند کرد. ما همچنین با کمک مولیب (5) كتابخانه دانشگاه ماكررا یک واحد آموزش رقومی در این دانشگاه راه اندازی خواهیم کرد. هدف اصلی این ،طرح توانمند کردن کتابخانه و شرکت کنندگان آفریقایی برای ارائه انواع مشابهی از آموزش است که در آینده در موسسات مربوط به خود خواهند داشت. در این مقاله به طور خلاصه می کوشیم آن چه را که از لاتینا در مورد کتابخانه ها - به عنوان مراکز آموزش الکترونیکی با تمرکز بر اوگاندا و شرق آفریقا - آموخته ایم بیان کنیم.

گام دوم جدا سازی (1) است: اتاق های ویژه به نام آزمایشگاه رایانه راه اندازی شده است دوره های جداگانه برای فعالیت های رقومی در برنامه کلاس ها گنجانده شده است. افرادی برای تدریس موضوعات مرتبط با اطلاعات (مدرسان داده ها و معلمان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات/ آی سی تی) (2) استخدام شده اند. بخش های جداگانه ای برای خدمات شبکه های رقومی (بخش رایانه، فناوری اطلاعات و ارتباطات کارکنان) تاسیس شده اند. به عبارت دیگر، محیط تدریس و یادگیری از هم منفک شده اند. در مکان های سنتی آموزش و یادگیری مانند گذشته ادامه دارد در مکان های رقومی روش های جدید کار آزمایش و اجرا می شوند روش های قدیمی و جدید در کنار هم در اتاقهای جداگانه به کار می روند. مرزهای سازمانی از نظر ذهنی و فیزیکی آموزش و فناوری را از هم جدا کرده است.

گام سوم ادغام (3) است در این مرحله دستگاه های قابل حمل مانند لپ تاپ ها، تبلت ها و گوشی های هوشمند معرفی شدند.

همه معلمان و دانش آموزان رایانه های شخصی دارند دسترسی به اینترنت در همه جا و در هر زمان امکان پذیر شده .است وب طیف گسترده ای از آموزش را جهت ارائه مواد آموزشی برای مطالعه آزمایش و گذر در حوزه های مجازی ارائه می دهد در این نقطه روش های آموزش شروع به تغییر کرده است. رسانه های رقومی جایگزین رسانه های کاغذی می شوند. معلمان و دانش آموزان فرم های رقومی را به کار می گیرند تغییر و تحول اغلب باعث آشفتگی می شود اقتصاددانان و مورخان در مورد فناوری های مخرب (4) سخن می گویند. اسلحه گرم نقش شوالیه ها را نابود کرد مطبوعات چاپی نخستین رسانه های جمعی- کتاب ها و جزوه ها - موقعیت روشن نسخه های خطی را تضعیف کرد. کشتی بخار، اسب های بادپا را از بین برد. سوییچ های بزرگ ،برق زندگی را در خانه و کار تغییر داده است. آی سی تی به همان اندازه می تواند زندگی را مختل .کند فرایند واقعی از این تغییر می تواند کاملا دردآور به نظر برسد. معرفی روش های آموزشی جدید در آموزش عالی یک فرایند پیچیده و دشوار است. اما ما از روی تجربه معتقدیم که کتابخانه ها آزادی عمل بیشتری برای آزمایش نسبت به برنامه های عادی یافتند.

مرکز آموزش است که علاقه شان به فرایند آموزشی را نشان می دهد چهار سال پیش کالج نخستین مدرسه تابستانی را تشکیل داد. یک برنامه سه هفته ای برای دانش آموزان بین المللی مشخص شد. ماهیت تجربی مدرسه این فرصت را به ما داد که رویکرد جدیدی به تدریس و آموزش داشته باشیم. سه نفر از ما با مشارکت هم و با همه توان دوره آموزشی رقومی فشرده و تولید محوری را برای افرادی که می خواهند امکانات آموزشی وب را بررسی و شناسایی کنند طراحی کردند ما در این تابستان نخستین دوره لاتینا را با شرکت کنندگان چینی اروپایی و افریقایی برگزار کردیم.

از سال 2008 که ما آغاز به کار کردیم، آزمایشگاه تجارب گسترده ای برای آموزش الکترونیکی کتابخانه ای کسب نموده است ما دوره هایی از یک هفته تا یک ترم در کلاس های بین المللی به کتابداران، دانشجویان کتابداری و اساتید دانشگاه در اسلو فنلاند چین و فلسطین ارائه نموده ایم.

دومین پیوند با آفریقا در سال 2009 برقرار شد هنگامی که مدیر کتابخانه دانشگاه ماکررا دکتر ماريا موسوک (1) از اسلو و آزمایشگاه لاتینا بازدید کرد او تصمیم گرفت که یکی از کتابداران ارشد خود را به دوره تابستانی بفرستد. به دنبال آن سه دوره دیگر در سال 2010 برگزار شد آموزش ها مورد قدردانی قرار گرفت (ناماگاندا (2) و همکاران، 2011). کتابداران مولیب در دوره های فناوری اطلاعات شبیه دوره لاتینا، در اسلو حضور داشتند و این دوره ها در کسب مهارت های مناسب فعالیت کتابخانه ایشان مؤثر بوده است. برای مثال کتابداران در بخش افریقانا، آلبوم مولیب در پیکاسا، اسلایدهای روز آمد شده کاربران، ویدئو آموزشی درباره اوپک (3) در یوتیوب (4) را که به طور مرتب روزآمد می شد ایجاد کردند جالب ترین کار، تهیه داستانی مصور از تصاویر واحدهای کتابخانه ها بود که بر روی یوتیوب بارگذاری کرده بودند.

البته دوره لاتینا در اوگاندا بخشی از یک فرایند بسیار گسترده تر را تشکیل می دهد کتابخانه ها و دانشگاه ها در سراسر جهان در حال تغییر هستند و شیوه های جدیدی از طریق کانال های مختلف در حال گسترش می باشند و ما داریم به یک دریا آب اضافه می کنیم در لاتینا ما به همکاری نزدیک و عملی تأکید داریم. چهار مربی از اسلو و چهار نفر از کارمندان مولیب هستند که در دوره ای که در اسلو از 2009 تا 2010 برگزار شد شرکت داشتند.

افراد دیگر از کامپالا به تیم ملحق خواهند شد نسبت بالای مربیان (10 نفر) به شاگردان (30 نفر) عمق فرایند یادگیری را بیشتر می نماید انتقال دانش در گروه کارکنان نیز حیاتی است.

ص: 194

لاتینا کتابخانه ها و آموزش الکترونیکی را یکپارچه کرده است تیم پشت پرده لاتینا شامل هلیه هیوک (1)، لارس ایگلن (2) و نویسنده (ترد هُیوک) را شامل می شود.

هلیه کسی که اتفاقی برادر من است- و تجربه تدریس روش های رقومی را از اوایل دهه نود با او دارم من گفتم: تجربه کرده ام به دلیل این که موسسه ای این چنین، آموزش الکترونیکی را با مطالعات و برنامه های خود یکپارچه نکرده است. ما هر دو به عنوان مدرّس کتابخانه، توسعه دهنده و جستجوگر سال های زیادی کار کرده ایم. همکار ،ما لارس ایگلن - که مدیر کتابخانه دانشگاه است - می خواست یک مرکز آموزشی بر مبنای راهبرد گسترده را ایجاد کند.

ظرفیت توسعه، برای انجام دوره های آموزش الکترونیکی توسط کتابخانه امیدوار کننده به نظر می رسید روش لاتینا مبتنی بر سخنرانی نیست بلکه دانش آموزان بر فعالیت های گروهی و تولیدی تمرکز دارند آزمایشگاه دوره های فشرده تدریس و روش های ویژه یادگیری را بر پایه وضعیت فعلی - و روند در حال ظهور- و فناوری و ارتباطات کاربرگرای توسعه نمایش و فراهم می کند. ما بر کار گروهی بین معلمان و دانش آموزان تأکید داریم و بطور کلی از نرم افزارهای رایگان که کاربرد گسترده دارند، استفاده می کنیم اصول کار ما بر اساس وب، [فناوری] ابر و چند رسانه ای گرا (رسانه ای محور) است. ما منابع را به وسیله انواع دستگاه ها مانند رایانه های قابل حمل، تبلت های لمسی و گوشی های همراه، دسترس پذیر تولید، ویرایش و اصلاح می کنیم.

موادی را که قبلا و در طول دوره ها توسعه داده ایم، به طور معمول با مجوز سی سی (3) بر روی وب منتشر شده اند و با اطمینان کامل در کتابخانه های دانشگاهی مستقر کرده ایم.

اما برای پنج سال آینده ما نیاز به رویکردی داریم که به ما این اجازه را بدهد که از منابع فوق العاده تحت وب در حداقل شرایط ایده آل استفاده کنیم دوره کامپالا بر این اساس تأسیس خواهد شد که ما آن را بسته لاتینا می نامیم

این بدان معنی است که ما همه منابع دوره را به صورت برنامه های وبلاگ چند کاربره (ورد پرس) (1)

در یک سرور کوچک قابل حمل ذخیره می کنیم. ما هات- اسپات (2) محلی را راه اندازی کردیم و روتر (3) (بی سیم) در بالای جعبه قرار دادیم، تا دانش آموزان و معلمان بتوانند منابع روی سِرور را با ابزارهای رقومی معمولی (مانند رایانه شخصی قابل حمل (4)، تبلت ها و گوشی هوشمند) (5) استفاده کنند. از آن جا که دسترسی به وب، گاه و بی گاه امکان پذیر خواهد شد ما از وب جدا نخواهیم شد و می توانیم در هر زمان، بارگیری (6) و یا بارگذاری (7) انجام دهیم. یعنی این که می توانیم فعالیت های تحت وب را در کامپالا، اوگاندا و بیشتر آفریقا ادامه بدهیم.

بخشی از توسعه فعالیت های ما طراحی منابع آموزشی مانند متن، تصویر ویدیو است که با ابزارهای متعدد دسترس پذیر خواهند بود یادگیرنده ها دانش آموزان و کارکنان (دست اندرکاران دسترسی به اطلاعات) در همه حوزه های کاریشان - چه در محیط دانشگاه چه خارج از آن - به این امکانات دسترسی خواهند داشت. این امکان به طور تلویحی می تواند برای کتابداران مدارس معلمان ،روستایی کارگران و پرستاران محلی نیز قابل تصور باشد. در چند سال گذشته قیمت های تجهیزات به سرعت کاهش یافته لذا این رویکرد از رایانه ها و سرورهای قدیمی گران تر نخواهد شد (کازومونی، 2011). (8)

می توان گفت که این منابع متعلق به کهکشان گوتنبرگ (1) یا دورهای چاپی است. منابع آموزشی و یادگیری براساس منابع چاپی و کاغذی طی پانصد سال گذشته گسترش بسیار یافته است آن ها همچنین سطح وسیعی از آفریقا را به همان کیفیت اروپا در بر می گیرد.

امروزه ما نیز به محیط های رسانه ای مختلف دسترسی داریم وب جهان گستر که تنها بیست سال از عمر آن می گذرد همیشه در منابع یادگیری و آموزشی غنی بوده .است اما این منابع رقومی اغلب کمتر توسعه یافته و رسمی بوده و نسبت به مواد چاپی که ما به آن عادت کرده ایم، ثبات کمتری داشته است. محیط های جدید سیال ترند و کمتر از محیط های قدیمی ثبات شناخته شده اند. افراد جوان هرگز دنیای بدون وب را تجربه نکرده اند آن ها فرهنگ و خدمات وب را به صورت رایگان می پذیرند با این حال، بسیاری از معلمان احساس راحتی بیشتری با دوره چاپ (کهکشان گوتنبرگ) دارند، جهانی که در آن رشد کرده اند و جهانی که ما در آن به مرحله مهارت رسیده ایم.

امروز یا در آینده ای نزدیک وب در هر جا که باشیم ما را احاطه خواهد کرد. دسترسی به وب قسمتی از سبک زندگی ما خواهد بود در آفریقا گرایش زیادی برای ارتباط از طریق تلفن همراه و مودم های مبتنی بر خط تلفن همراه (به جای اتصال با کابل)، وجود دارد در مناطق شهری دسترسی عمومی از طریق کافی نت ها و کتابخانه ها ممکن است. آن ها به طور حتم نقش بزرگی نسبت به آن چه در غرب است بازی می کنند. ما الگوهای مشابهی در بخش های بیشتری از آفریقا و آمریکای لاتین می بینیم. شبکه های بیسیم با سرعتی بیشتر از کابل ها در حال گسترش هستند در همایش کشور ،بنین آموزش توسط تلفن همراه یک موضوع اصلی بود. پهنای باند عموما در جنوب کمتر از غرب است. البته سرعت دسترسی در حال افزایش است اما در جنوب احتمالا با تاخیر حدود 5 تا 10 سال عقب تر از غرب روبرو .هستیم وقتی ما برنامه ریزی برای آموزش الکترونیکی در آفریقا را داریم ، برای حفظ آن باید این منابع و شرایط اجتماعی را در نظر داشته باشیم.

دارد. هر کس می تواند از هر مکان و هر زمان آن را منتشر کند. فناوری جدید، ساختار ارتباطی را تغییر شکل داده است.

در کهکشان گوتنبرگ یا دوره چاپ، گرایش به ارتباطات از بالا به پایین وجود دارد یعنی مرکز صحبت کرده و گروه های مخاطب گوش می دهند اما در وب ارتباطات افقی هست و گاهی گروه های مخاطب سخن می گویند مقامات - اگر بخواهند در قدرت باقی بمانند - بهتر گوش خواهند داد.

در دنیای آموزش و پرورش این مطلب بدان معنی است که بین معلمان و دانش آموزان فاصله کمتر شده است با فناوری های جدید - شامل رایانش ابری (1) و دسترسی به تلفن همراه و رسانه های اجتماعی انجام امور مولد در کنارهم (آموزش افقی) (2) می تواند مؤثرتر از انتقال اطلاعات (آموزش عمودی) (3) باشد.

وجود معلم هنوز اساس آموزش است. او فرد یا تیمی است که با مهارت های حرفه ای اش در نخستین گام، شروع به سازماندهی برانگیختن انگیزه حمایت و راهنمایی فرایندهای آموزشی برای دانش آموزان می کند (هالو، 2011). (4) اما سبک افقی آموزش که در کهکشان گوتنبرگ امکان پذیر بود برای آموزش عمودی آسان تر بود این شیوه در دنیای رقومی، برعکس کاربرد دارد ابزارهای رقومی با رویکرد افقی بهترین عملکرد را دارند.

هر کس با یک پیوند وبی، مناسب و معقول - چه ثابت باشد یا با تلفن همراه - اکنون می تواند:

1- یک مقاله منتخب مناسب از مقالات دانشگاهی (5) را در مجلات دسترسی باز و مخازن بخواند.

2- پاسخ به پرسش های عملی خود را پیدا کند. (6)

3- طیف گسترده ای از کتاب ها را با نسخه رقومی بخواند.

4- محاسبات (7) را در تلفن همراه خود انجام دهد.

5- مقالات و جزوات دانشجویی خود را در همه موضوعات متداول منتشر کند.

6- به واقعیات اصلی جهان از لحاظ فیزیکی و اجتماعی نگاه کند (وُلفرام آلفا). (8)

7- مقدمه کوتاهی درباره هر موضوع زیر نور آفتاب بخواند (ویکی پدیا) (9)

ص: 198

8- فیلم سخنرانی های کوتاه را در همان حوزه موضوعی خود بیابد.

9- جزئیات نقشه ها را دقیق از هر منطقه بر روی زمین بیابد (گوگل مَپ) (1)

10- اشیای دو بعدی و سه بعدی را طراحی کند.

11- دیدگاه های کلی موضوعات علمی را بخواند

12- شرکت هایی را که در حوزه مقالات، فروش پایان نامه های سفارشی در موضوعات علوم اجتماعی و انسانی فعالیت دارند پیدا کند.

13- عکس ها و تصاویر را پیدا کند مانند فلیکر، پیکاسا، گوگل ایمیج (2)

14- اسلایدهای نمایشی را با هر موضوع دانشگاهی کسب و کار یا عملی را بر روی وب قرار دهد (اسلاید شِر) (3)

15- ترجمه نه چندان بد به زبان های مختلف انجام دهد (گوگل ترنسلیت) (4)

16- فیلم های ویدئویی کوتاه در هر موضوع قابل تصور را بر روی وب قرار دهد (يوتيوب، ويميو) (5)

منابع چاپی از بین نخواهند رفت وب، سطح بالایی از گوتنبرگ (دوره چاپ) را ارائه کرده است کسانی که در حوزه آموزش و تدریس فعالیت دارند باید با هر دو (هم چاپی و هم رقومی) کار کنند. اما وقتي ما فرایندهای یادگیری را برای آینده طراحی می کنیم باید به جای مقابله با محیط های جدید با آن ها کار کنیم. تلاش در نگهداری وب و منابع موجود در آن دور از کلاس درس کاری بیهوده است مراقبت مختصر از وب امکان پذیر هست، اما راهبردهای اصلی باید رقومی سازی باشد. در مقایسه با ابداعات دیگر، مطبوعات چاپی گسترش بیشتری در اروپا یافته اند اما لازمه ی رفتارهای خواندن ترکیبی از سواد و مواد خواندنی ارزان قیمت بود که آن هم در قرن نوزدهم بنا شده بود.

وب، بطور روزافزون در حال گسترش است به قدری سریع که مؤسسات باید برای همراه شدن با این تغییرات بکوشند. کتابفروشی ها و ناشران با وجود صفحات وب و کتاب های الکترونیکی ذخیره شده در آن تهدید شدند بسیاری از روزنامه فروشی ها و فروشگاه های موسیقی در حال مبارزه با این پدیده هستند. مدارس و دانشگاه ها زمان انطباق کمی برای سازش دارند. اما فشار برای تغییر رو به افزایش است. بحث های عمومی درباره شکل و ارزش آموزش سطح بالا تحت وضعیت های فناوری جدید در آمریکا داغ است آن ها این بحث ها را نیز به ظاهر در اروپا شروع کرده اندچین، آموزش رقومی در آینده

ص: 199

را درصدر دستور کار مذاکرات سیاسی قرار داده است این بحث ها یقیناً در آفریقا هم ادامه خواهد داشت. نیروی انسانی واجد شرایط کلیدی برای رشد اقتصادی در اقتصاد رقابتی جهانی نیاز است. اما مهارت های سطح بالا، افزون بر آن به یک پایگاه قوی برای بسترسازی اصلی در جامعه به عنوان یک کل در قالبی از آموزش پایه نیاز دارد سلامت عموم جامعه و یکپارچه شدن کشور از طریق ارتباطات خوب امکان پذیر است در غرب اقتصاد دانش بنیان جدید طی دو قرن توسعه صنعتی حمایت شده است.

در چین و حتی بیشتر در آفریقا پایه های صنعت و اقتصاد پسا صنعتی باید همزمان گسترش یابد؛ بدان معنی که راهی که آفریقا و چین پیموده اند، با روشی که در اروپا و ایالات متحده در پیش گرفته شده، متفاوت خواهد بود (هاگارد، 2012) (1) رقومی کردن با سرعت بیشتر و افراطی تر در کشورهایی با بخش های وسیع روستایی نسبت به توسعه کامل محیط های ،صنعتی اتفاق خواهد افتاد.

اجازه دهید برخی از تجربیات شخصی خودم را وقتی که در سال 2010 از کامپالا بازدید کردم بیان کنم. اینترنت کافی نتها نسبتا خوب ولی به آرامی کار می کرد. در مهمانخانه ماکررا، می توانستیم رایانه ای که دسترسی مناسب به ما می دهد اجاره کنیم اما سرعت وب به دفعات در ساعت های متمادی کند می شد دفاتر دانشگاهی اغلب دسترسی داشتند که آن هم بطور مداوم نبود در بهار امسال (2012) ما کوشیدیم از وب برای ارتباط با همکارانمان در مولیب استفاده کنیم

نتیجه گیری کلی باید این باشد که بعضی وقت ها کار می کند اما اغلب کار نمی کرد اتصالات وب نامنظم و خاموشی موقتی شهر نیز رخ می داد (قطع برق). بهترین و پایدارترین اتصالات رقومی در داخل اوگاندا با استفاده از شبکه تلفن بود. آسان تر از اسلو به همتایان خود، از طریق تلفن های همراه متصل می شدیم با استفاده از اسکایپ (1) هزینه ها در سطح پایین و مقرون به صرفه بود. تأخیر و خاموشی شهرها مشکلات موقتی .هستند شبکه های رقومی به سرعت در حال گسترش هستند و ارتباطات بین قاره ای جدید در راه است اما ما می خواهیم در این زمان آموزش رقومی معنی داری را ارائه کنیم به این دلیل قصد داریم که یک هات اسپات محلی را روی یک سرور قابل حمل راه اندازی کنیم نهاد و یا دانشگاهی که می خواهد به اجرای لاتینا بپردازد به طور کلی در سطح نظام های آموزش الکترونیکی باید قادر به ارائه خدمات زیر باشد:

• یک سرور برای اجرای شبکه های بیسیم محلی (کانون)

• حداقل یک کلاس درس با سیستم ارائه مطالب رایانه ثابت یا لپتاپ (متصل به سرور)،

• یک پروژکتور و یک صفحه نمایش با اندازه بزرگ رایانه باید به کارت صدا و مجموعه مناسبی از بلندگوها مجهز باشد.

• شرایط فیزیکی نیز اهمیت دارد در این اتاق، یادگیرندگان باید قادر به دیدن صفحه نمایش با (وضوح بالا) و شنیدن صدای معلم بدون مزاحمت باشند.

• سیستم های امنیتی عملکرد- محافظت در برابر سرقت و آسیب های فیزیکی (باران، گرد و غبار، حرارت، حشرات) - ضروری است.

• امکانات تهیه نسخه پشتیبان

• تأمین مداوم برق

• کارشناسان فنی دائمی - حداقل دو و ترجیحا سه نفر قادر به نگهداری و خدمات نرم افزاری و برای نگهداری شبکه های محلی با رایانه های همراه چاپگر و غیره در حال اجرا

ص: 201

اگر این امور طبق برنامه انجام شود مولیب تجهیزات را دریافت می کند و کارکنان واجد شرایط را برای آموزش های فنی راه اندازی سرور به کار خواهد گرفت.

بر روی سرور محلی ذخیره شوند هر چه ارتباطات بهتر و ارزان تر شود، منابع آموزشی بیشتر می توانند در محیط رایانش ابری ذخیره شوند که در واقع به معنی سرور جایگزین در هر مکانی است برای ارائه آموزش الکترونیکی استفاده از رایانه ها ، نخستین گام و لاتینا گام دوم را ارائه می کند.

لپ تاپ ها و گوشی های هوشمند جایگزین متون درسی سنتی شده اند. آموزش و یادگیری تغییر می کند. پنج نفر از شرکت کنندگان در سال جاری، از کتابداران جنوب سودان هستند.

به عنوان یک منبع به جای یک مانع انجام می دهیم به عنوان مثال:

1- پیوند به مقالات مرتبط ویکی پدیا در زبان های دیگر غیر از زبان انگلیسی

2- استفاده از ترجمه گوگل به صورت مطمئن، اما قابل فهم نسخه هایی از مواد در زبان هایی مانند عربی و چینی.

3- از شرکت کنندگان می خواهیم و بلاگ نویسی را با زبان اصلی خودشان انجام دهند.

4- از شرکت کنندگان می خواهیم در برخی از مواد به زبان خود در کلاس سخنرانی کنند.

به عنوان نمونه از وبلاگ نویسی می توان به کلارا اسکوبار (1) اشاره کرد که دو وبلاگ لاتینا را در بهار سال 2009 نوشت، یکی به زبان اسپانیایی (2) و یکی به زبان انگلیسی. (3) در سال 2010 یک آزمایش بین فرهنگی براساس زبان اول برگزار کردیم.

ما از هر دانش آموز خواستیم تا یک کلمه فرهنگی خاص از زبان مادری خود را انتخاب کند آن ها کلمه را در یک ورق کاغذ با حروف بزرگ نوشتند و وقتی نوبتشان شد معنی واژه را به دیگران ارائه کردند. دانش آموزان نیز این کلمات را در وبلاگ خود مورد بحث قرار دادند. در این جا دو نمونه از آفریقا ارائه می دهیم:

بامبی (4) یک کلمه رایج در میان سوگاه (5) ها و قبایل گاندایی (6) در اوگاندا است. این کلمه با توجه به لحن مورد استفاده در هنگام استفاده از آن معانی مختلف دارد اگر آن را با یک تن زیر ادا کنیم، به معنای احساس تأسف برای دیگری است برای مثال (با پایم ضربه به سنگ بزنم) (اگر من بدگویی پشت سر دوستم بکنم) دوست من میگه بامبی همچنین می تواند در هنگام شفاعت به نفع شخص دیگری مورد استفاده قرار گیرد یا برای گفتن "لطفا" که در این صورت باید شمرده تر ادا شود بی. ای. ام. بی. آی. (7) برای مثال به منظور گرفتن تخفیف قیمت از فروشنده برای خریدن چیزی و یا در هنگام درخواست کمک از دوستم می توانم بگویم بامبی... یعنی لطفا.

نمونه دیگر، کلمۀ میکاما (8) است، به معنای رئیس یا استاد بسیاری از پادشاهان را به عنوان میکاما می شناسند. آن ها به عنوان رئیس قلمرو خود هستند. بسیاری از مردم این واژه را به کار می گیرند و به معنای واقعی کلمه، احترام را حتی برای مردم عادی می رساند. برای مثال اگر کسی چیزی را به

ص: 204

اصرار از شما بخواهد او به شما میکاما می گوید و برعکس اگر شما هم از او چیزی بخواهید همین طور است. زیرا آن ها خدا را نیز میکاما می نامند و بسیاری از والدین نام فرزندان خود را میکاما می گذارند بدان امید که در آینده رهبر شوند.

در سال 2010 دوره تابستان لاتینا از هفت کشور تشکیل شد چین اوگاندا، فلسطین، لهستان، لیتوانی، زامبیا و نپال تنوع زبانی خیلی زیاد بود نه زبان برای نخستین بار در کلاس ارائه شده بود عربی، بمبا، (1) لیتوانیایی، (2) لوگاندا، (3) لوگبارا، (4) ماندارین، (5) نواری، (6) لهستانی و تبتی. اکثر کشورها برخی از زبانی های اقلیت هایشان را داشتند، مانند مردم سامی در نروژ. اما چین، نپال، اوگاندا و زامبیا بسیار متنوع بودند فهرستی از بیش از چهل زبان در اوگاندا و زامبیا وجود دارد در ویکی پدیا لیست بیش از نود زبان در چین و نپال وجود دارد.

تابستان امسال سی شرکت کننده از شش کشور آفریقایی کنیا، تانزانیا، رواندا، (7) سودان جنوبی، تانزانیا و اوگاندا شرکت کرده اند این بدان معناست که شرکت کنندگان به سه زبان زنده دنیا یعنی زبان انگلیسی، فرانسه و عربی، یک زبان منطقه ای- سواحلی (8) و بسیاری از زبان های مختلف محلی دیگر سخن می گویند.

نزدیک به سیصد نسخه زبان از ویکی پدیا، دانشنامه آزاد، وجود دارد. اما بسیاری از آن ها محدود هستند.

با این حال، نسخه اصلی آن بسیار بزرگ است نسخه انگلیسی نزدیک به چهار میلیون و نسخه فرانسه بیش از یک میلیون ورودی دارند (ویکی پدیا: ویکی پدیا). البته جزئیات نسخه انگلیسی بسیار بزرگ تر و بیشتر از زبان عربی است، اما ویکی پدیای عربی هنوز هم می تواند به ارائه موضوعات مرتبط بپردازد. در سال 2008 گروهی از سودان جنوبی یک طرح کلاس در رابطه با مالاریا داشتند، و ما از آن ها خواستیم که مدخل های مالاریا در دو زبان را مقایسه کنند این تمرین مفیدی بود و یکی پدیای عربی نزدیک به 200000 مدخل ..دارد نسخه سواحلی بسیار بسیار کوچک تر است. نسخه دیگری در زبان های آفریقایی وجود دارد اما در بهترین حالت خیلی ابتدائی است. و یکی پدیا همچنین یک نسخه ساده انگلیسی دارد که برای افرادی که با زبان انگلیسی مشکل دارند بسیار مفید است.

ص: 205

اجازه دهید ما چند سطر اول از مقاله مالاریا را در دو نسخه مقایسه کنیم:

نسخه معمولی:

مالاریا یک بیماری قابل انتقال و عفونی است که پشه هایی به انسان و حیوانات که توسط تک یاخته ای از جنس ژنوم پلاسمودیوم است سرایت می دهند. نتایج بیماری حاصل از وجود انگل پلاسمودیوم در سلول های قرمز خون، باعث بروز علائمی هم چون تب و سردرد و در موارد شدید و پیشرفته، حالت کما و حتی مرگ بشود.

نسخه اصلی:

مالاریا یک بیماری عفونی است که انگل ها ایجاد می کنند. افراد از زمانی که انگل وارد خونشان می شود، به بیماری مالاریا مبتلا می شوند. انگل باعث عفونتی کشنده می شود که هر ساله بسیاری از مردم را از بین می برد انگل ایجاد کننده مالاریا تک یاخته ای به نام پلاسمودیوم (1) است تک یاختگان موجودات زنده تک سلولی هستند، اما آن ها باکتری نیستند باکتری ها کوچک تر و ساده تر از تک یاخته ها هستند.

ویکی پدیا در حال حاضر به عنوان منبع عمده آموزش چند زبانه بکار می رود. بسیاری از طرح های آموزشی مانند و یکی بووک (2) و ویکیورسیتی (3) در محیط ویکی پدیاروی می دهد. شاید بیشترین اهمیت را ترجمه ماشینی دارد ترجمه چشمگیر موتور ،گوگل در حال حاضر حاصل ترجمه بین بیش از شصت زبان، از جمله عربی، فرانسوی، پرتغالی، اسپانیایی، سواحیلی و آفریقائی است. نتایج هنوز هم ناجور است اما ترجمه اجازه می دهد تا شما درکی از نکات اصلی متن را داشته باشید. افرادی که ترجیح می دهند با این زبان ها کار کنند، در زمان مطالعه متون انگلیسی می توانند از ترجمه گوگل به عنوان

یک سرقت ادبی استفاده کنند به عنوان مثال، من نسخه معمولی مالاریا از زبان انگلیسی را به عربی ترجمه کردم و پس از آن دوباره از عربی به انگلیسی برگرداندم. نتیجه چنین شد که کاملا قابل درک است:

انگلیسی به عربی و عربی به انگلیسی مالاریا را پشه از انسان های مبتلا و سایر حیوانات توسط پروتوزوییدهای یوکاریوتی از جنس پلاسمودیوم منتقل می کند. بیماری حاصل گسترش انگل پلاسمودیوم در داخل سلول های قرمز خون است که به طور معمول باعث تب سردرد و در موارد شدید و پیشرفته، کما یا مرگ می شود.

ص: 206

می آوریم دوباره به یک مبتدی تبدیل می شویم ما باید روش های جدید کار با دانش آموزانمان و همچنین روش های جدید برگزاری جلساتمان را فرا گیریم ما در مؤسسات کار می کنیم و نیاز به حمایت از همکاران و رهبرانمان داریم پس باید تغییرات جمعی را مانند تغییرات فردی ترویج کنیم ابزارهای رقومی برای آموزش الکترونیکی ضرورت دارند اما فعالیت های آموزش الکترونیکی که به جای تمرینات بر ابزار تمرکز دارند موفق نخواهند بود (هالو، 2011). طرح معروف "هر کودک یک لپتاپ" به میلیون ها کودک مدرسه ای امکان تجربه کار با کامپیوتر را داده است. این طرح همچنین نشان می دهد که کامپیوترهای مفید می توانند بسیار ارزان تولید شوند. اما من با نکته ای که در مقاله ویکی پدیا به آن اشاره شده است موافقم.

لپ تاپ خودش به تنهایی نمی تواند نیاز دانش آموزان محروم کشور را برآورد فقدان ارتباط مستقیم با آموزش مورد نیاز در بافت محلی برای این که واقعا موثر باشد، وجود دارد مردم سطوح پایین اجتماعی و اقتصادی تمایل دارند که به طور موثر از لپتاپ برای اهداف آموزشی خودشان استفاده کنند اما با مشاوره معلمان، این دستگاه می تواند مفیدتر باشد این رویکرد نیاز به جامعیت بیشتر تلفیق فناوری با تلاشی جمعی و دنباله دار آموزش معلمان تلاش های آموزشی محلی و بینش دارد.

ما با مشکلات مشابهی در آموزش عالی مواجه شدیم کار کردن با افراد درگیر ضروری است. فناوری هیچ علاقه ای به دفاع ندارد کامپیوترها اعتراض نمی کنند فقط افراد هستند که این کار را انجام می دهند طرح ها در صورتی منجر به تغییر می شوند که سازمان و محیطشان از آن ها به طور کافی حمایت کنند این حمایت باید هم عملی و هم سیاسی .باشد آموزگاران سنتی می توانند با ابزارهای ابتدایی مثل صندلی میز، تخته سیاه و گچ مدیریت کنند، معلمان رقومی باید دسترسی دائم به برخی از تجهیزات الکترونیکی داشته باشند امتحانات باید تغییر کند وب سایت ها اطلاعات را فوری فراهم می کند. یادگیری تدریس و ارزیابی از همین جا می تواند شروع شود رایانه ها برای آموزش فعال و تولیدگرا مناسب هستنند. اگر قرار است دانش آموزان، مطالب بسیاری را به خاطر بسپارند آن ها باید به خوبی کتاب بخوانند.

بودن گرایش دارد، ما می پذیریم که اهداف یادگیری صریح در بسیاری از زمینه ها لازم و مفید هستند.

پس از دوره لاتینا، شرکت کنندگان باید توانایی استفاده از منابع موجود بر روی وب را برای بازیابی انتخاب و استفاده مجدد از اسناد تصاویر و فیلم ها را با درک اساسی از مسائل حق مولف داشته باشند.

- آن ها باید چگونگی تولید مواد آموزشی پایه، از جمله ارائه اسلاید، عکس ضبط ویرایش داستان های رقومی، فیلم کوتاه (ثبت /ویرایش) و کتاب های الکترونیکی (ای -پاب) (1) را بدانند.

- آن ها هم چنین باید قادر باشند به:

* برقراری ارتباط موثر با کاربران، دانش آموزان و همکاران از طریق ترکیبی از ایمیل (براساس جیمیل) وبلاگ ها (بر اساس وردپرس) و ابزارهای نوشتاری گروهی (مانند گوگل داک). (2)

* جمع آوری و سازماندهی کردن منابع جهت تدریس و یادگیری در محیط های چند زبانه با استفاده از گوگل مترجم و ویکی پدیا (به زبان های مختلف).

* شرکت در دوره های کوتاه مدت که موضوعات فوق را پوشش می دهد.

* توسعه و اجرا / هدایت ماژول های آموزشی مبتنی بر وب (یا تحت پوشش وب) (به مدت چند دقیقه تا یک ساعت) با استفاده از انواع فرمت های تدریس و یادگیری.

- پس از این دوره، آن ها هم چنین باید دانش پایه ای از وب را داشته باشند: تاریخچه آن، وضعیت کنونی و روندهای آینده اش و علاوه بر این درک خوبی از توسعه کنش ها و واکنش های بین کتابخانه ها آموزش و پرورش رسمی و غیررسمی و وب داشته باشند.

- بعلاوه، آن ها باید آمادگی حمایت و کار با فرآیندهای کاربر محور تغییر در کتابخانه ها، موسسات آموزشی و سازمان های اجتماعی را داشته باشند؛ و قادر به انطباق با رویکرد لاتینا (ابزارها و روش ها)، با شرایط محلی (فنی، اجتماعی) در کشورها و مناطق مختلف باشند.

ما در جای حساسی کار می کنیم. آزمایشگاه لاتینا / واحد توسعه نوآوری محوری به جای واحد تولیدی است که البته چنین نیز هست دوره های لاتینا به جای برنامه های آموزشی استاندارد شده شامل اکتشافات و آزمایش هایی در آموزش الکترونیکی است به عنوان طراحان و هدایت کنندگان دوره ما می کوشیم همراه با توسعه فناوری و آموزشی پیش رو باقی بمانیم.

نتیجه گیری در ادامه تلاش کرده ام که برخی از اصول اساسی را که کار ما را پشتیبانی می کند، تدوین نمایم. این بیانیه از اصول لاتینا، یک سند رسمی نیست بلکه نشان دهنده دیدگاههای شخصی من و نسخه ای از مفهوم .است با این حال همکاران ،لاتینای من نیز این متن را دیدند و مخالفتی

ص: 209

نکردند، بنابراین من احساس می کنم آن ها با محوریت اصلی آن موافق باشند. اما به عنوان یک بیانیه ایده ای شخصی است.

1- آموزش کاری دشوار است.

2- ابزارها برای کاربران در حال تغییر هستند.

3- دانش به عمل است.

4- لاتینا بخشی از اقتصاد جهانی است.

5- ما در وب زندگی می کنیم و دسترسی به وب را نوعی کمک و مزیت می دانیم.

6- با به اشتراک گذاری تولیدات مان ما می آموزیم.

7- آموزش عادی لذت بخش است و سهم ما را از دانش افزایش می دهد ما به آموزش عادی احترام می گذاریم.

8- یادگیری عمیق اثر گذار است و ما را متحول می کند. ما یادگیری عمیق را باور داریم.

9- دانش می خواهد که به اشتراک گذاشته شود ما نتایج را به اشتراک می گذاریم.

10- دانش را جوامع تولید می کنند جوامع با عمل ما ساخته می شود.

11- اعتماد به جای قدرت، استدلال می شود.

12- پرسش احمقانه وجود ندارد.

13- یافتن مشکلات دشوارتر از پیدا کردن پاسخ درست است.

14- تفریح اکیدا ممنوع است.

اگر ما به جهانمان از بالا بنگریم، شاهد چهار نظام عمده اجتماعی هستیم فناوری اقتصاد جامعه و فرهنگ. رقومی سازی تغییرات عمیق در تمام چهار نظام ایجاد می کند. فناوری رقومی فرآیندهای دستی نمادها را با فرایند خودکارسازی جایگزین می کند. نرم افزارهای پیشرفته جایگزین مهارت های انسانی و نیروی کار می شوند. تولید انبوه در صنعت و کشاورزی هم چنان ادامه دارد اما نقش موثر در اقتصاد به بخش های مبتنی بر دانش بر می گردد در حال حاضر آموزش و پرورش نوآوری و پژوهش صنایع سنگین جدید ما هستند

عرصه های اجتماعی که ما در آن فعالیت می کنیم شامل مناطقی چون (شرق آفریقا، اتحادیه اروپا، شرق میانه، ...) در حال جهانی شدن به جای پرداختن به حوزه های ملی هستند. فرهنگ - مجموعه ای از شیوه ها و ارزش هایی که به زندگی ما معنا و نظم می بخشند - هویت اعتبار و شخصیتش را از دست داده است به طور فزاینده ای، گروه ها و افراد، فرهنگ هایی را که به آن ها خو گرفته اند ایجاد می کنند.

بسیاری از گرایش ها و تحولات متناقض وجود دارد اما اعتراضات به جای پیشنهادهای متناوب

ص: 210

واقع بینانه، با ناراحتی پاسخ داده می شوند هیچ کس قادر به متوقف کردن اولین انقلاب صنعتی نبود. هیچ کس هم قادر به متوقف کردن این پدیده نیست.

کتابخانه و دانشگاه های شرق آفریقا با مشکلات بسیار سخت تر از موسسات همتر از خود در شمال اروپا روبرو خواهند شد اما فناوری رقومی تاثیر بزرگ خود را در همه جا خواهد داشت. رشد سریع شبکه های تری جی و فورجی (1) بدان معنی است که موانع بیشتری برای تغییر شامل فرهنگ آداب و رسوم و عادات شخصی در مقایسه با فناوری وجود دارد در کنفرانس بنین پرسیده شد که آیا همان مفاهیم آموزش الکترونیکی کشورهای توسعه یافته در کشورهای در حال توسعه اعمال می شود؟ پاسخ ما مثبت است.

آموزش لاتینا با دانشجویان بسیاری از کشورهای مختلف کار می کند. رویکرد اساسی ما همان است که در نروژ چین و فلسطین بوده است کتابخانه ها و کتابداران با سیستم های رقومی برای چندین دهه کار کرده اند پس به خوبی برای ترویج یادگیری الکترونیکی در جنوب به میزان شمال آمادگی دارند. ما امیدواریم دوره لاتینا در کامپالا در ماه ژوئن ظرفیت های بالقوه خود را نشان دهد.

and training in developing countries: developments and challenges with special reference to Southern Sudan and Uganda. Paper delivered at the Satellite Pre- Conference of SIG LIS

Education in Developing Countries, IFLA Puerto Rico, 11th-12th August 2011 LATINA Africa 2012. Home page.

List of ICT4D organizations. Information and communication technologies for development. Wikipedia.

Malaria. Wikipedia. English version.

Malaria. Wikipedia. Simple English version

Namaganda, Agnes et al. (2011). The changing role of librarians at Makerere University. LATINA in Africa (blog), January 14, 2011.

One Laptop per Child. Wikipedia

Wallace, Fiona. Caring through sharing: South Africa's sustainable model. eLearning Africa News Portal, April 25, 2012.. Interview

ص: 212

ص: 213

بدون هیچ گونه آگاهی از مفروضاتی (1) که این فعالیت های پژوهشی بر آن استوار است آن ها را از جایی به دست آورده است نوع دوم تجربی گرایی ،ضعیف به ساختارهای نظری یا انتزاع هایی متکی است که در یک نظام نظری بسط یافته قرار نگرفته اند (آنی ین، 1982 ص 32). چنین نظریه ای توضیحات کافی در مورد واقعیت اجتماعی در بر ندارد.

بحث هایی در این زمینه مطرح شده است که بسیاری از پژوهش های بین المللی و تطبیقی نیز ویژگی های تجربی گرایی ضعیف دارند در غالب موارد، گردآوری داده ها و مشاهده الگوها بدون قرار دادن آن ها در چارچوب نظری انجام می گیرد (مکچنی و پتیگرو، 2002)، (2) یا نظریه هایی ساخته می شوند که اساسا جنبه دایره ای دارند و تنها به ساختارهای نظری خود ارجاع می دهند و به نظریه روشنگر اجتماعی ارتباط نمی یابند. جای تأسف است زیرا حرفه ما می تواند از کتابداری بین المللی و تطبیقی، (3) بسیار بیاموزد به همین سبب من از برپایی این نشست خوشنودم، نشستی که توسط سه بخش حرفه ای ایفلا شامل بخش نظریه و پژوهش کتابداری، (4) بخش آموزش و کارآموزی، (5) و گروه توجه ویژه به آموزش کتابداری و اطلاع رسانی در کشورهای در حال توسعه، (6) به منظور توجه به ارتقاء آموزش و پژوهش مربوط معتبر و قابل اطمینان در کتابداری بین المللی و تطبیقی سازماندهی شده است. مقدمه ای که مطرح می کنم در جهت رسیدن به هدف فوق و افزایش آگاهی در زمینه تصمیمات و مفروضات مربوط به نظریه، فرانظریه، روش شناسی و روش هاست منظور من از اصطلاح کتابداری بین المللی و تطبیقی در سطح وسیع تر مطالعات بین المللی و تطبیقی در کتابداری و اطلاع رسانی است اصطلاح تطبیقی اشاره به مطالعات بین المللی بین ملی بین فرهنگی و بین اجتماعی در کتابداری و اطلاع رسانی دارد

رهنمودهای روش شناختی نیز ارائه شده بود (سیمسووا و مکی، 1970 و 1975 (1) کالینگز، 1971 (2)؛ دانتن، 1973 (3) و 1977؛ پارکر، 1974 (4)؛ هاروی، 1977 (5)؛ کریستزی، 1981) (6) این نویسندگان به یکدیگر استناد کرده و یا شرح هایی بر آثار یکدیگر نوشته اند و به این ترتیب در طول آن دوره زمانی، یک جبهه پژوهشی دست کم در کتابداری بین المللی به وجود آمد ادبیات کتابداری بین المللی و تطبیقی به عنوان یک زمینه مطالعاتی (جدا از کارهایی که در این دو رشته علمی انجام شده) با برخی استثنائات شاخص (مانند کریستزی،1981، کرزیس و لیتون، 1982 (7)؛ و بلیس، 1993) (8) در دهه 1980 از رونق افتاد.

منبع الهام اولیه برای کتابداری تطبیقی، از رشته های پابرجاتری مانند زبانشناسی تطبیقی، مذهب، حقوق، سیاست و آموزش و پرورش تطبیقی گرفته شده بود (دانتن 1973؛ فاسکت، 1976 و 1977) (9) از میان رشته های فوق آموزش و پرورش تطبیقی بیشتر از سایر رشته ها به عنوان الگوی کتابداری تطبیقی در نظر گرفته شده .است آموزش و پرورش تطبیقی و دیگر رشته های تطبیقی مبنای مفهومی و روش شناختی پژوهش تطبیقی را فراهم آوردند (برای مثال هانتریز، 2009 (10)؛ لندمن، 2008 (11)؛ پنینگز (12) و دیگران 2006)، و بحث های مفهومی و روش شناختی این زمینه را زنده نگهداشتند (برای مثال کاوئن، 2006 (13)؛ کراسلی، 2002 (14)؛ شِریوِر، 2006). (15) با این حال، این امر در کتابداری بین المللی و تطبیقی اتفاق نیفتاد و در این رشته بحث های روش شناختی تا اوایل دهه 1980 بسیار اندک بوده است.

مقالات، بخش های کتاب ها و برخی تک نگاشت ها در مورد جنبه هایی از کتابداری در کشورهای غیر از کشور نویسنده و مطالعات ناحیه ای و پیمایش های منطقه ای و بین المللی است. در این جا "بین المللی" غالباً به مفهوم آمریکایی "خارجی" به کار می رود. شمار زیادی از پیمایش های منطقه ای و بین المللی وجود دارد که بسیاری از آن ها مربوط به کشورهای در حال توسعه است در بیشتر این مطالعات عنصر تطبیقی یا وجود ندارد و یا بسیار ابتدایی است هر چند که بسیاری از این مطالعات، اطلاعات خوبی ارائه می دهند، ولی ادبیات منسجمی را تشکیل نمی دهند.

دومین بخش از کتابداری بین المللی جنبه مضمونی دارد و مربوط به موضوع های مختلف در مورد کتابداری و اطلاع رسانی در کشورها جوامع و فرهنگ های مختلف است. در شمار این موضوع ها است دامنه و اثرات اندیشه ها در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی مسائل مربوط به توسعه کتابداری و اطلاع رسانی و حمایت از آن، آموزش کتابداری و اطلاع رسانی بین المللی زیرساخت های فناوری

اطلاعات و ارتباطات، شکاف رقومی اقتصاد سیاسی تخصیص منابع و جریان اطلاعات میان کشورهای شمال و جنوب نقش سازمان های بین المللی

این فهرست به طور قطع یک سیاهه جامع نیست و هر چند در این زمینه تأملات نظری و زایندگی متقابل وجود دارد، هیچ نظریه ای در مورد کتابداری بین المللی (یا در زمینه موضوع های پیشگفته) ظهور نکرده است و متون و منابع مربوطه تنها به صورت ضعیفی از طریق استناد به هم پیوند خورده اند. استفاده از دیدگاه های نظری سایر رشته های علوم اجتماعی، مانند نظریه های مختلف در مورد انتشار نوآوری، دگرگونی فرهنگی، الهام گرفتن از سیاست ها توسعه و خودباوری اندک بوده است. مواردی نیز که نویسندگان به طور آشکار به نظریه پردازی برای تدوین چارچوب و طرح مطالعه و تفسیر یافته های خود بپردازند چندان مشاهده نمی شود (مکچنی و پتیگرو، 2002). (برای ملاحظه موارد استثنایی جالب به آثار آرک (1) و دیگران، 1992 و یو، 2008 (2) رجوع شود).

دوم این که بررسی مقاله هایی که در کتابداری تطبیقی قابل دسترس هستند نشان می دهند که در این مقالات، مضمون هسته ای قابل تشخیصی وجود ندارد نویسندگان به یکدیگر یا به مطالعات تطبیقی دیگر در کتابداری و اطلاع رسانی استناد نکرده اند.

سوم این که متون و منابع روش شناختی و به ویژه متون مربوط به روش شناسی تطبیقی به ندرت مورد استناد قرار گرفته اند و شواهد در زمینه آگاهی از موضوع های مربوط به فرانظریه بسیار اندک است؛ و بالآخره این که متون و منابع مربوطه عمدتاً عاری از نظریه بوده و از لحاظ نظری در خلاً به انجام رسیده اند. هیچ نظریه ای از کتابداری و اطلاع رسانی یا از زمینه های موضوعی دیگر در تکوین چارچوب مفهومی، فرضیه ها و طرح پژوهش آن ها و یا در تفسیر نتایج به کار گرفته نشده است. برخی استثناءات را می توان در ماک، 1985 (1)؛ کنوث، 1999 (2)؛ دالبلو، 2008 (3) و 2009؛ و استرتفیلد و مارکلس، 2011 (4) مشاهده کرد. بسیاری از مطالعات تطبیقی دیگر شامل نمونه ایی از کتاب های درسی با تجربی گرایی ضعیف هستند.

مانند مارکسیسم و نظریه انتخاب عقلانی را توضیح دهند (همیلتون، 2004 (1)، چاپ نشده). این نظریه ها قابل قبول هستند و پذیرش وسیعی یافته اند اما جنبه انتزاعی دارند، قابل مشاهده تجربی نیستند و کاربرد آن ها تنها در طرح ریزی مطالعات پژوهشی است؛ در عوض زمینه را برای تأمل و نظریه پردازی فراهم می کنند. کتابداری و اطلاع رسانی در عین حال که از نظریه های سایر رشته های علمی مانند روانشناسی، جامعه شناسی و مدیریت بهره برده نظریه های مهم بسیار اندکی تولید کرده است (هیورلند، 1998) از دیدگاه من، این امر در مورد کتابداری بین المللی و تطبیقی به صورت قوی تری صدق می کند.

در کتابداری و اطلاع رسانی تطبیقی شواهد اندکی از نظریه پردازی مشاهده می کنیم هر چند که نظریه وجود دارد اما به مواردی از کاربرد و توسعه آن از سوی پژوهشگران پیشین برخورد نمی کنیم برای مثال در مطالعات مربوط به توسعه کتابداری و اطلاع رسانی در مستعمرات سابق بریتانیا و فرانسه حجم زیادی از مواد اطلاعاتی مفید تولید شده .است همچنین برخی نظریه های ابتدایی نیز در زمینه توسعه کتابخانه ها اعم از تفاوت ها و مشابهت های بین راهبردهای مستعمرات بریتانیا، فرانسه و پرتغال در زمینه "تفرقه بینداز و حکومت کن"، (2) پدید آمده است. با این حال این اندیشه ها به صورت نظام مند کشف نشده اند و هنوز چارچوبی نظری برای چنین مطالعه ای بسط نیافته است. مطالعات انجام شده در مورد کتابداری بین المللی مواد خام چنین تحلیلی را فراهم می کنند اما در زمینه کتابداری تطبیقی به نظر می رسد که هر پژوهشگری کار را از ابتدا شروع کرده است از همین رو هر فرد نظریه ای ساخته که آزمون نشده است تا بتواند در وهله اول، در جهت تلاش برای توضیح آن چه تا به حال در متون و منابع گزارش شده و در مرحله بعد برای انتخاب موارد دیگری برای مطالعه استفاده شود.

باشند، از این رو تمایز میان فرانظریه، (1) روش شناسی (2) و روش ها (3) سودمند خواهد بود.

دروین (2003، ص. 136) (4) فرانظریه را چنین تعریف می کند:

.... پیش فرض هایی (5) که فراهم کننده دیدگاه های عمومی یا راه های نگریستن هستند و اساس آن ها مفروضاتی در مورد ماهیت واقعیت و انسان (هستی شناسی) (6)، ماهیتِ دانستن (معرفت شناسی)، (7) اهداف نظریه و پژوهش (غایت شناسی)، (8) ارزش ها و اخلاق (ارزش شناسی) (9)، و ماهیت قدرت (ایدئولوژی) (10) است.

گوبا و لینکلن (1994، ص. 105) (11) برای مفهوم فوق، اصطلاح پارادایم را به کار بردند با این تعریف "نظام اساسی باورها یا جهان بینی که محقق را، نه فقط در انتخاب روش ها بلکه در شیوه های بنیادی هستی شناختی و معرفت شناختی هدایت می کند." این پارادایم ها شامل اثبات گرایی (12)، فرا اثبات گرایی، (13) تفسیرگرایی (14) برساخت گرایی، (15) نظریه انتقادی، (16) و پارادایم های مشارکتی (17) و رهایی بخش (18) است (کریسول، 2009 (19)؛ مرتنس، 1998 (20)؛ گوبا و لینکلن، 1994 و 2005). نکته مهمی که بر آن تأکید شده این است که پارادایم ها باید پیش از تنظیم روش شناسی ها و روش ها مورد توجه قرار گیرند.

به دنبال دروین (2003) من نیز روش شناسی ها را به عنوان پلی در نظر می گیرم که فرانظریه را چنان که پیشتر تعریف شد به روش ها - یعنی رویه های عملی ویژه ای که به طور منطقی برای گردآوری تحلیل و تفسیر داده ها انتخاب می شوند - پیوند می دهد. برخلاف روش ها روش شناسی با تصمیمات سطح بالا در زمینه رویکردهای پژوهشی راهبرد و طرح پژوهش سروکار دارد سلسله مراتب فرانظریه روش شناسی و روش ها می تواند به یک کوه یخ تشبیه شود (شکل 1).

ص: 221

تصویر

شکل 1. استعاره کوه یخ تصمیمات و مفروضات پژوهش

به دلیل تفاوت چگالی یخ و آب دریا، تنها یک دهم کوه یخ شناور، بر روی سطح آب قرار دارد. از همین رو کوه یخ به عنوان استعاره ای برای ابعاد پژوهش به کار می رود که در این استعاره، تصمیمات آگاهانه ابعادی هستند که در سطح آب دیده می شوند و ابعاد زیرین - که غالباً مفروضات ضمنی و ناخودآگاه هستند - در زیر سطح قرار گرفته اند. فرا نظریه می تواند به عنوان بخشی از کوه یخ در نظر گرفته شود که در زیر آب قرار دارد. روش شناسی باید در سطح قرار گرفته باشد اما بررسی متون و منابع نشان می دهد که در کتابداری تطبیقی، تمامی تصمیمات روش شناختی بر اساس بازتاب آگاهانه نبوده اند و اگر نیز چنین بوده است، به روشنی توضیح داده نشده اند. روش ها که دیدنی ترین ابعاد هستند، نوک کوه یخ را تشکیل می دهند. اگر منطق روشنی ارائه شده باشد پژوهشگر عموماً شیوه ها و فنون ویژه ای را که کار برده است توضیح می دهد. در مطالعات تطبیقی می توان از شیوه ها و فنونی استفاده کرد که تشکیل دهنده بخشی از ابزارهای عمومی پژوهش کتابداری و اطلاع رسانی هستند اما این شیوه ها و فنون باید در پرتو تصمیمات روش شناختی انتخاب شوند این تصمیمات می تواند شامل تصمیمات مربوط به راهبرد مقایسه باشد و راهبردها نیز ممکن است نیاز به انطباق داشته باشند.

در بخش های بعدی من به جنبه هایی از مفروضات روش شناختی و تصمیمات مربوط به روش شناسی و روش ها در پژوهش کتابداری بین المللی به ویژه کتابداری تطبیقی خواهم پرداخت.

ص: 222

بعد جامعه شناختی، (1) پژوهشگر را در بافت و زمینه اجتماعی، فرهنگی، زبان شناختی و ملی در نظر می گیرد پرسش های زیر، برخی ملاحظات را در این زمینه منعکس می کند:

• آیا نویسندگان به طور آشکار با چالش های تفاهم بین فرهنگی، تبعیض های فرهنگی و نسبیت فرهنگی سرو کار دارند؟

• اگر مطالعه، تطبیقی است، آیا با استفاده از ابزارها و فنون لازم، در هر دو یا همه کشورهای مورد مقایسه (متقارن) (2) یا در یکی از کشورها (نامتقارن) (3) طراحی شده است؟

بُعد غایت شناختی با هدف یا غایت پژوهش سروکار دارد. پرسش های زیر برخی ملاحظات را در این زمنیه منعکس می کند:

• اصلی ترین هدف پژوهش چیست؟ بنیادی یا نظری است؟ یا با هدف کاربردهای عملی انجام می گیرد؟

• اگر کاربردی است، آیا هدف آن به کارگیری یافته ها در ارزیابی تغییر یا بهبود سازمان ها نظام ها فرآیندها یا محصولات از طریق رتبه بندی های مقایسه ای محک زنی انطباق، نوآوری و غیره است؟

سروکار بُعد هستی شناختی با ماهیت چیزی است که مورد تحقیق قرار دارد (هستی شناسی در مفهوم اصلی و فلسفی که نباید با کاربرد مدرن آن در زمینه سازماندهی دانش اشتباه گرفته شود، مطالعه بودن یا واقعیت است.) پرسش های زیر، برخی ملاحظات را در این زمینه منعکس می کند:

• آیا پدیده مورد مطالعه چیزی است که در جهان واقعی وجود دارد و قابل مشاهده است (واقع گرایی) (4)؟

• آیا پدیده در بافت و زمینه خود مورد بررسی قرار می گیرد؟ آیا رویکرد سیستمی ضمنی یا آشکار و یا استعاره زیست شناختی و تکوینی نهفته ای وجود دارد؟

• آیا ایالت های ملی به عنوان بخش هایی ضروری از تحلیل در نظر گرفته شده است (ملی گرایی روش شناختی) (5)؟

بُعد معرفت شناختی با چگونگی رسیدن به درک درست و معتبر از واقعیت اجتماعی سروکار دارد و اعتبار می تواند بسته به موضع فرانظریه ای که فرد اتخاذ می کند به صورت های مختلفی تفسیر شود. پرسش های زیر برخی ملاحظات را در این زمینه منعکس می کند:

ص: 224

• نویسنده رابطه خود را درباره پدیده مورد مطالعه چگونه در نظر می گیرد؟ کاملاً جدا و مستقل از آن (اثبات گرایی)، تاحدی جدا از آن اما در تلاش برای عینیت (فرا اثبات گرایی)، یا در تعامل آگاهانه با آن (تفسیرگرایی)؟

• عینیت تا چه حد اهمیت دارد و عناصر ذهنی تا چه حد قابل قبول هستند؟ ارزش ها چه نقشی در پژوهش ایفا می کنند؟ آیا کاملا کنار گذاشته شده اند یا به عنوان یک عنصر شکل دهنده در پژوهش لحاظ شده اند؟

سروکار بُعد اخلاقی با موضوع های مختلف اخلاقی است که در پژوهش های بین المللی و بین فرهنگی باید در نظر گرفته شوند از آن جا که امروزه در زمینه موضوع های اخلاقی در پژوهش های علوم اجتماعی آگاهی عمومی وجود دارد این بعد در بالای سطح آب در مدل کوه یخ تصویر شده است. پرسش های زیر، برخی ملاحظات را در این زمینه منعکس می کند:

• آیا نویسندگان از تفاوت های بالقوه ملی و فرهنگی در درک مفاهیمی مانند نیکی و محبت حریم خصوصی محرمانه بودن توافق آگاهانه حق کنار کشیدن از پژوهش و استفاده مجدد از داده ها آگاهی دارند؟

• در مواردی که پژوهش در کشورهای در حال توسعه انجام می شود آیا نویسندگان به عزت نفس و خودمختاری شرکت کنندگان پژوهش و اعضای تیم تحقیق که ممکن است ضعف هایی از نظر ،زبان سواد و فقر و غیره داشته باشند اهمیت می دهند؟

برخی پرسش های ارزیابانه را نیز می توان به فهرست پرسش های فوق اضافه کرد:

• آیا نویسندگان، پارادایمی را که در چارچوب آن کار می کنند مثلا شناختی، برساخت گرا، مارکسیست، فمینیست، فرا استعماری و غیره را به روشنی تشخیص می دهند؟

• در غیر این صورت، آیا در ،نویسندگان نشانه هایی از آگاهی از موضوع های فرانظریه ای وجود دارد؟

(اگر چنین نشانه هایی وجود نداشته باشد موضع آن ها احتمالاً تجربی گرایی ضعیف است.)

هر چند توجه به جنبه های روش شناختی کتابداری تطبیقی، اندک بوده است، در سایر حوزه های تطبیقی علوم اجتماعی بازاندیشی و بحث های زیادی صورت گرفته است از جمله : آموزش و پرورش تطبیقی (مانند کلی (1) و دیگران، 1982؛ رایوولا، 1986 (2)؛ کراسلی 2002؛ کاوئن، 2007)، حقوق تطبیقی (مانند توئینینگ، 2004) (3) و سیاست تطبیقی (مانند راجن، 1987 (4)؛ پنینگز و دیگران، 1999؛ لندمن، 2008).

گفته می شود که تنها تصمیم واقعی روش شناختی تصمیم در مورد انتخاب رویکردهای کمی و کیفی است (پیکارد، 2007). حال آن که در مطالعات تطبیقی، تصمیمات راهبردی در مورد تعداد موارد تحت مطالعه، و مطالعات متغیر مدار در مقابل مطالعات مورد مدار (راجن، 1987) و بعد تاریخی یا گاه شماری (سویتنگ، 2005 (5)؛ پنینگز و دیگران، 1999) باید به جای این که در قلمرو روش در نظر گرفته شوند، در قلمرو روش شناختی لحاظ شوند، در این مقاله به اقتباس از سطوح شناسایی شده توسط پیکارد (2007)، من سه سطح از تصمیمات روش شناختی را در مطالعات تطبیقی مطرح می کنم:

• روش شناسی کلی انتخاب بین روش شناسی های کمی، کیفی و ترکیبی

• راهبرد تطبیقی

• طرح پژوهش تطبیقی

این موارد در زیر توضیح داده شده اند. هر چند تمرکز مطلب بر پژوهش های تطبیقی کتابداری و اطلاع رسانی است بخش اعظم بحث در مورد کتابداری و اطلاع رسانی بین المللی نیز صدق می کند.

چندگانه یا روش های ترکیبی (1) که تلفیق روش های کمی و کیفی هستند رواج زیادی یافته است. اما در عین حال که روش های کمی و کیفی مکمل یکدیگر هستند و ترکیب آن ها دارای امتیازاتی است این خطر نیز وجود دارد که به دلیل عدم توافق میان مبانی جهان بینی،ها نتایج غیر قابل تلفیق باشند (گوبا و لینکلن، 2005) انتخاب رویکرد کمّی کیفی یا ترکیبی نباید بر اساس ملاک هایی مانند سهولت اجرا انجام بگیرد بلکه پژوهشگر کتابداری بین المللی و تطبیقی باید از مفروضات روش شناختی مستتر در این تصمیم به روشنی آگاه باشد.

بحث های زیادی در این مورد مطرح شده که آیا مطالعات تک کشوری (مطالعات موردی) می توانند

به عنوان مطالعات تطبیقی در نظر گرفته شوند؟ (برای مثال سارتوری، 1991 (1)؛ لندمن، 2008). این بحث ها در متون و منابع کتابداری تطبیقی نیز منعکس شده است (از جمله دانتون، 1973؛ کرزیس و لیتون، 1983؛ کالینگز، 1971 و سیمسووا و مکی، 1975) تصمیم کلیدی در مطالعات تک کشوری، انتخاب کشور مورد مطالعه است. غالبا کشورها صرفا بر این اساس انتخاب می شوند که پژوهشگران با آن ها آشنایی دارند یا به راحتی می توانند به آن ها دسترسی داشته باشند دلایل قانع کننده تری هم وجود دارد. برای مثال به این دلیل که این کشورها هنوز مطالعه نشده اند یا نسبت به سایر موارد و مطالعات مهم تلقی می شوند به این ترتیب کشورها ممکن است به این دلیل انتخاب شوند که نمونه ای از یک گروه یا دسته از کشورها هستند و یا ویژگی استثنائی یا وضعیتی خلاف واقع دارند (لندمن، 2008).

مقایسه کشورهای متعدد که با عنوان مطالعات پیمایشی، مطالعات میان بخشی، (2) پژوهش میان موردی (3) یا مطالعات دارای جامعه بزرگ (4) هم خوانده می شوند) معمولا از روش شناسی کمّی با تحلیل های چند متغیری استفاده می کنند. مفروضات هستی شناختی که مبنای مقایسه کشورهای متعدد قرار می گیرند چنین است:

یک. کشورها می توانند به عنوان واحدهایی در نظر گرفته شوند که جنبه های مورد مقایسه آن ها قابل اندازه گیری است.

دو. این جنبه ها به اندازه کافی مشابهت دارند.

سه. تنوع آن ها در یک کشور به میزان زیادی مستقل از تنوع همان جنبه ها در سایر کشورهاست. (استقلال واحدها) (لندمن، 2008) تفاوت های عمیق بین کشورها در این تصور که ویژگی های آن ها قابل مقایسه است تردید ایجاد می کند.

در هر صورت، در مقایسه کشورهای متعدد، امکان آزمون فرضیه ها وجود دارد. زمانی که فرضیه ها باید آزمون شوند، رابطه بین تعدادی از متغیرها و تعدادی از کشورها برقرار می شود. از آن جا که تعداد کشورهای مناسب برای یک مطالعه خاص، نسبتا اندک هستند مقایسه کنندگان معمولا کشورها را از طریق نمونه گیری انتخاب نمی کنند؛ بلکه تمام کشورهایی را در جامعه مورد مطالعه لحاظ می کنند که با معیار موردنظر مطابقت دارند و یا متعلق به نوع تعریف شده هستند و در مورد آن ها امکان دسترسی به داده های لازم وجود دارد.

ص: 228

از نظر تعداد موارد تحت مقایسه، مقایسه تعداد اندکی از کشورها در پیوستار مطالعات تطبیقی در بین مطالعات تک، کشوری و مقایسه کشورهای متعدد قرار می گیرد تعداد کشورها می تواند به دو کشور محدود شود سؤال کلیدی در مطالعه تعداد اندکی از کشورها مانند مطالعات تک کشوری این است که کدام کشورها برای مطالعه انتخاب شوند در مطالعه تعداد اندکی از کشورها انتخاب کشورهای مورد مطالعه از طریق نمونه گیری انجام نمی شود بلکه انتخاب کشورها به دقت و با توجه به هدف پژوهش انجام می گیرد. (راجن، 1987)

اصولی که در انتخاب کشورها برای مطالعات تک کشوری به کار می رود در این جا نیز کاربرد دارد، اما در مطالعه تعداد اندکی از کشورها عوامل دیگری نیز وارد کار می شوند به ویژه زمانی که این مطالعات در پی آشکار کردن روابط علّی یا شرایط همبستگی میان گذرگاه های توسعه ای خاصی است. به دلیل محدودیت حجم مقاله بحث در مورد راهبردهای اصلی انتخاب کشورها برای مقایسه مانند "طرح نظام ها با بیشترین مشابهت" (1)، مطابق با "روش تفاوت" (2) جان استوارت میل، (3) و "طرح نظام ها با بیشترین تفاوت" (4) مطابق با "روش توافق" (5) جان استوارت میل(پنینگز و دیگران، 1999؛ لندمن، 2008؛ هانتریز، 2009) امکان پذیر نیست. نکته این جاست که انتخاب کشورها برای مقایسه، تصمیم ساده ای نیست.

در مطالعات تطبیقی کتابداری و اطلاع رسانی، نویسندگان به ندرت دلایل انتخاب کشورهای مورد مقایسه را شرح داده اند و توضیحات درحد کلی بوده است مانند انتخاب یک کشور توسعه یافته یا در حال توسعه، یا یک کشور از اروپای غربی یا شرقی به نظر می رسد که انتخاب عمدتا بر اساس عوامل شخصی یا اتفاقی بوده است در بسیاری از این گونه ،مطالعات توجه به جنبه های نظری محدود است. بیشترین نقش نظریه در این مطالعات، زمانی است که کشورهای تحت مطالعه بر اساس ملاحظات نظری انتخاب شده باشند.

بخشی از ابزارهای (1) عمومی پژوهش کتابداری و اطلاع رسانی را تشکیل می دهند (گردآوری داده ها، نمونه گیری، پردازش داده ها و غیره) می تواند مورد استفاده قرار بگیرد اما این شیوه ها و فنون باید با توجه به تصمیمات روش شناختی شامل تصمیمات مربوط به راهبرد مقایسه، انتخاب شوند افزون بر این، باید به مسائل خاص روش های تطبیقی مانند انطباق با شیوه ها و فنون عمومی مورد نیاز یا لزوم تشخیص مخاطرات موجود، توجه شود در این جا به دو مورد از مسائل فوق با استفاده از مثال به طور مختصر اشاره می شود.

آیا مفاهیم قابل انتقال هستند؟ احتمالاً یکی از مسأله سازترین موضوع ها، به مفاهیم و به استفاده از زبان در مطالعاتی مربوط می شود که مستلزم استفاده از زبان خارجی، زبان های چندگانه یا حتی تنوع های ملی در زبان های بین المللی مانند انگلیسی است. مطالعات تطبیقی بین المللی به طور ضمنی انتقال مفاهیم را نیز دربردارند؛ مفاهیمی که بتوانند در سرتاسر مرزهای ملی فرهنگی و زبانی مورد استفاده قرار گیرند نمی توان فرض کرد که یک واژه در بافت های متفاوت ملی و فرهنگی، معنای یکسانی داشته باشد حتی کمتر می توان تصور کرد که واژه هایی که در واژه نامه های دوزبانه جستجو می کنیم معنای معادلی برای اهداف پژوهشی ما دارند.

تمرکز و بسط مفهوم نحوه تنظیم مفاهیم نیز اشارات ضمنی مهمی برای اعتبار درونی و بیرونی مطالعات تطبیقی دارد. چنان که "نردبان انتزاع " (2) سارتوری (1991) مطرح می کند رابطه معکوسی میان تمرکز بر یک مفهوم و بسط یک مفهوم وجود دارد به این ترتیب که بسط یا توسعه مفهوم کتابخانه عمومس- به نحوی که شامل سالن های مطالعه روستایی و مراکز راه دور نیز باشد - به ما امکان می دهد که کشورهای بیشتری را پوشش بدهیم، اما ممکن است نهادهای مورد مطالعه مشترکات اندکی داشته باشند بنابراین، تصمیم در مورد نحوه تعریف مفاهیم کلیدی تصمیم بسیار مهمی در روش تطبیقی است.

در زمینهٔ شیوه ها و فنون، نکات قابل توجه دیگری در مطالعات بین المللی و تطبیقی - به ویژه در مورد رعایت شرایط برابر در نمونه گیری بررسی و کدگذاری - در تمامی کشورهای تحت مطالعه وجود دارد. سؤالی که در این رابطه مطرح می شود این است که آیا پژوهشگران اطلاعات کافی در مورد این جنبه های روش های خود ارائه می دهند؟

ص: 230

این پژوهش های فراتحلیل، نظریه ای از حوزه کتابداری می تواند ارزیابی شود و یا نظریه ای از سایر رشته ها گرفته شده با این منابع انطباق یابد. این کار احتمالا به ما امکان خواهد داد به ساختن آن چه مِرتن (1968) (1) آن را نظریه های حدوسط می خواند نزدیک شویم.

(3) فرایند پژوهش: در درس های روش تحقیق، باید در مورد مفروضاتی که مبنای تصمیمات پژوهشی هستند، و توالی و ترتیبی که طی آن تصمیمات پژوهش باید اتخاذ شوند، آگاهی لازم ایجاد شود. پژوهشگران کتابداری و اطلاع رسانی پیش از آن که به روش شناسی و روش برسند، باید مفروضات فرانظریه ای خود (مانند مفروضات بیان نشده غایت شناختی، هستی شناختی و معرفت شناختی) را بررسی کنند. به این ترتیب تصمیمات مربوط به فرانظریه باید بر تصمیمات روش شناختی سبقت گیرد و تصمیمات مربوط به روش از این ها نشأت گیرد. (این البته بدان معنی نیست که ترتیب باید خطی ،باشد بلکه برخی تکرارها و بازگشت ها نیز محتمل است). انتقال این نکات به دانشجویان همواره دشوار بوده است و حال این دشواری، با وجود ابزارهای وسوسه انگیز برای پیمایش های کم هزینه و بی، حتی بیشتر شده است.

(4) فرانظریه: دروس روش تحقیق در کتابداری و اطلاع رسانی باید مطالب مقدماتی در مورد فرانظریه را نیز شامل شود. طرح این مبحث در دروس روش تحقیق کتابداری و اطلاع رسانی متداول نیست، اما باید از این امر، اطمینان پیدا کنیم که دانشجویان ما به صورت پیش فرض اثبات گرا بار نیایند و اگر قرار است اثبات گرا باشند آن نیز باید آگاهانه باشد.

(5) روش شناسی تطبیقی: در آمادگی برای مطالعه تطبیقی پژوهشگران باید زمانی را صرف آشنایی با روش شناسی تطبیقی کنند. دانشجویان دکتری که قصد انجام مطالعه بین المللی بین ملی یا بین فرهنگی را دارند باید قویا تشویق به گذراندن واحد درسی روش شناسی تطبیقی شوند. اگر دانشکده های کتابداری و اطلاع رسانی این را آموزش نمی دهند (و در واقع حتی اگر آموزش هم بدهند)، باید دانشجویان را به گذراندن این درس در یک رشته تطبیقی دیگر تشویق نمایند.

(6) روش ها: آگاهی بیشتری در زمینه پیچیدگی ها و مخاطرات زمینه های پژوهشی چند زبانی و چند فرهنگی لازم است.

ص: 232

of innovation in five European national libraries", Library Quarterly, Vol. 78, No. 4, pp. 355-395.

Dalbello, M. (2009), "Cultural dimensions of digital library development, Part II: The cultures of innovation in five European national libraries (narratives of development)", Library Quarterly, Vol. 79, No. 1, pp. 1-72.

Danton, J. P. (1973), The Dimensions of Comparative Librarianship, American Library Association, Chicago.

Danton, J. P. (1977), "Definitions of comparative and international library science", in Harvey, J.F. (Ed.), Comparative and International Library Science, Scarecrow Press, Metuchen, NJ, pp. 3-14.

Dervin, B. (2003), "Sense-making's journey from metatheory to methodology to method: an example using information seeking and use as research focus", in: Dervin, B., Foreman- Wernet, L., and Lauterbach, E. (Eds.), Sense-Making Methodology Reader: Selected Writings of Brenda Dervin, Hampton Press, Cresskill, NJ, pp. 133-163.

Foskett, D.J. (Ed.) (1976), Reader in Comparative Librarianship, Information Handling Services, Englewood, CO.

Foskett, D.J. (1977), "Recent comparative and international studies in non- library fields", in Harvey, J.F. (Ed.), Comparative and International Library Science, Scarecrow Press, Metuchen, NJ, pp. 15-30.

Guba, E. G. and Lincoln, Y. S. (1994), "Competing paradigms in qualitative research", in Denzin, N.K. and Lincoln, YS. (Eds.) Handbook of Qualitative Research, SAGE Publications, Thousand Oaks, CA, pp. 105-117.

Guba, E. G. and Lincoln, Y. S. (2005), "Paradigmatic controversies, contradictions, and emerging confluences", in Denzin, N.K. and Lincoln, YS.

(Eds.), The SAGE Handbook of Qualitative Research, 3rd ed., SAGE Publications, Thousand Oaks, CA, pp. 191-215. Hamilton, D. (2004), "Information systems theory as cultural capital", in

ص: 234

Information Systems Foundations; Papers Presented at the Information Systems Foundations: Constructing and Criticising Workshop, Canberra, 16-17 July 2004, n.p., available at http://epress.anu.edu.au/info_systems/mobile_devices/pr01.html (accessed 27 April 2012).

Hantrais, L. (2009), International Comparative Research: Theory, Methods and Practice, Palgrave Macmillan, Basingstoke, England.

Harvey, J. F. (Ed.) (1977), Comparative and International Library Science, Scarecrow Press, Metuchen, NJ.

Hjørland, B. (1998), “Theory and metatheory of information science: a new interpretation", Journal of Documentation, Vol. 54, No. 5, pp. 606-621.

Hjørland, B. (2000), "Library and information science: practice, theory, and philosophical basis", Information Processing and Management, Vol. 36, No. 3, pp. 501-531.

Kelly, G.P., Altbach, P.G. and Arnove, R.F. (1982), "Trends in comparative education: a critical analysis", in Altbach, P.G., Arnove, R.F. and Kelly, G.P (Eds.), Comparative Education, Macmillan, New York, pp. 505-535.

Keresztesi, M. (1981), "Prolegomena to the history of international librarianship", Journal of Library History, Vol. 16, No. 2, pp. 435-448.

Knuth, R. (1999), "On a spectrum: international models of school librarianship", Library Quarterly, Vol. 69, No. 1, pp. 33-56.

Krzys, R. and Litton, G. (1983), World Librarianship: a Comparative Study, Marcel Dekker, New York.

Landman, T. (2008), Issues and Methods in Comparative Politics: an Introduction, 3rd ed., Routledge, London.

Lor, P.J. (2010), "International and comparative librarianship", in Bates, M.J.

and Maack, M.N. (Eds.), Encyclopedia of library and information science, 3rd ed., Taylor and Francis, London, Vol. 4, pp. 2847-2855.

Lor, P.J. (In prep.), "Metatheoretical assumptions in international comparative

ص: 235

studies in library and information science".

Lor, P.J. and Britz, J.J. (2010), "Internationalization of LIS education: practical

partnerships and conceptual challenges", Paper presented at the IFLA-ALISE- EWUCLID Pre-conference on Cooperation and Collaboration in Teaching and Research: Trends in Library and Information Studies Education, Swedish School of Library and Information Science, Borås, Sweden, 8-9 August 2010, available at http://conf.euclidlis. eu/index.php/IFLA2010/IFLA2010/paper/view/1/6 (accessed on 3 May 2012). Lor, P.J. and Huang, C. (in prep.), "Naive empiricism in comparative LIS? Evaluation of some recent comparative studies."

Maack, M.N. (1985), "Comparative methodology as a means for assessing the impact of feminization and professionalization in librarianship", International Library Review, Vol. 17, No. 1, pp. 5-16.

McKechnie, L.E.F. and Pettigrew, K.E. (2002), "Surveying the use of theory in library and information science research: a disciplinary perspective", Library Trends, Vol. 50, No. 3, pp. 406-417.

Mertens, D.M. (1998), Research Methods in Education and Psychology: Integrating Diversity with Quantitative and Qualitative Approaches, Sage, Thousand Oaks, CA.

Merton, R.K. (1968), Social Theory and Social Structure, enlarged ed., Free Press, New York.

Mouton, J. and Marais, H.C. (1990), Basic Concepts in the Methodology of the Social Science, rev. ed., Human Sciences Research Council, Pretoria, South Africa.

Parker, J.S. (1974), "International librarianship - a reconnaissance", Journal of Librarianship, Vol. 6, No. 4, pp. 219-232.

Pennings, P., Keman, H. and Kleinnijenhuis, J. (2006), Doing Research in Political Science,, 2nd ed., Sage Publications, London and Thousand Oaks (CA).

Pickard, A.J. (2007), Research Methods in Information, Facet Publishing,

ص: 236

London.

Ragin, C.C. (1987), The Comparative Method: Moving Beyond Qualitative and Quantitative Strategies, University of California Press, Berkeley, CA.

Raivola, R. (1986), "What is comparison? Methodological and philosophical considerations", inAltbach, P.G. and Kelly, G.P. (Eds.), New Approaches to Comparative Education, University of Chicago Press, Chicago, pp. 261-273.

Sartori, G. (1991), "Comparing and miscomparing", Journal of Theoretical Politics, Vol. 3, No. 3, pp. 243-257.

Schriewer, J. (2006), "Comparative social science: characteristic problems and changing problem solutions", Comparative Education, Vol. 42, No. 3, pp. 299-336.

Simsova, S. and MacKee, M. (1970), A Handbook of Comparative Librarianship, Bingley, London.

Simsova, S. and MacKee, M. (1975), A Handbook of Comparative Librarianship, 2nd rev. ed., Bingley, London.

Streatfield, D. and Markless, S. (2011), "Impact evaluation, advocacy and ethical research: some issues for national strategy development?", Library Review, Vol. 60, No. 4, pp. 312-327.

Sweeting, A. (2005), "The historical dimension: a contribution to conversation

about theory and methods in comparative education", Comparative Education, Vol. 41, No. 1, pp. 25-44.

Twining, W. (2004), "Diffusion of law: a global perspective", Journal of Legal Pluralism, No. 49, pp. 1-45.

Yu, P.C. (2008), "History of modern librarianship in East Asia", Library History, Vol. 24, No. 1, pp. 64-77.

ص: 237

کور» (1) یا «مت سالتو» (2) است یا هیچ ابر داده ای استفاده نشده است. محتوای اطلاعاتی قومی، توسط روزنامه ها تحویل داده می شود یا کتابخانه ها گردآوری می کنند. «برنامه حفظ و نگهداری رویدادنامه ها» چالش های گردآوری و حفظ و نگهداری مجموعه های روزنامه های رقومی را بررسی می کند. این برنامه با پشتیبانی مالی «بنیاد ملی علوم انسانی» و مشارکت سه «سامانه توزیعی حفظ و نگهداری منابع رقومی» و هفت کتابخانه ایالات متحده قصد دارد مجموعه های روزنامه های رقومی را مدیریت کند.

سه سامانه ی توزیعی حفظ و نگهداری منابع رقومی عبارتند از: متاآر کایو، کرونوپلس و کودا دانشگاه تگزاس شمالی. این سامانه ها از طریق گردآوری ذخیره و اعتباریابی اشیاء رقومی در مکان های امن متعدد به حفظ و نگهداری بلندمدت آن ها کمک می کنند برای انجام این کار، می توان از فناوری های مختلف و متعددی استفاده کرد برای مثال در بین مشارکت کنندگان در برنامه «متاآرکایو» از فناوری (لوكس) (3) و «کرونوپلس» از فناوری آیرودز (4) و «کودا» از فناوری خاصی که دانشگاه تگزاس شمالی توسعه داده است بهره می گیرد با اجرای آزمایشی «برنامه حفظ و نگهداری رویدادنامه ها» این سه سامانه می توانند مزایا و معایب نسبی فناوری های مورد استفاده شان را از نظر نوع محتوا و چارچوب مخازن مقایسه کنند.

کتابخانه های «دانشگاه های تگزاس شمالی، پن استیت، ویرجینیاتک، اوتاه جورجیا تک، کالج بوستون و دانشگاه کلمسون» (5) با مجموعه های متنوعی از روزنامه های رقومی در این برنامه مشارکت دارند. برخی از این مجموعه ها در قالب بخشی از «برنامه ملی روزنامه های رقومی»(6) رقومی شده اند. «برنامه ملی روزنامه های رقومی» برنامه بسیار موفقی است که بنیاد ملی علوم انسانی و کتابخانه کنگره آن را اجرا می کنند و هدف آن رقومی سازی و گردآوری مجموعه های روزنامه ها و دسترس پذیر کردن آن ها با استفاده از مجموعه خاصی از استانداردها است. کتابخانه ها از این استانداردها علاوه بر «برنامه ملی روزنامه های رقومی» در برنامه های رقومی سازی دیگر نیز استفاده کرده اند. از طرف دیگر، تعدادی از کتابخانه ها رقومی سازی مجموعه هایشان را قبل از شروع «برنامه ملی روزنامه های رقومی» در سال 2003 آغاز کرده اند و امکان دستیابی به استانداردهای «برنامه ملی روزنامه های

ص: 240

رقومی» برایشان فراهم نبوده است. در مورد منابع اطلاعاتی ایجاد شده به صورت رقومی نیز کتابخانه ها مجموعه هایی دارند که دامنه آن ها از صفحه های وب اولیه تا صفحه های پی دی اف (1) متنوع است. بنابراین، این تنوع مجموعه می تواند به «برنامه حفظ و نگهداری رویدادنامه ها» کمک کند که دامنه گسترده ای از چالش های مربوط به حفظ و نگهداری منابع رقومی را بررسی کند.

«برنامه حفظ و نگهداری رویدادنامه ها» سه دستاورد دارد:

1- رهنمودهای حفظ و نگهداری منابع رقومی: این رهنمودها توصیه های کاربردی هستند به سازمان هایی که می خواهند روزنامه های رقومی را گردآوری و نگهداری کنند رهنمودها بر مبنای مصاحبه های انجام شده با دارندگان مجموعه های روزنامه های رقومی تجربه های بدست آمده در طول انجام برنامه حفظ و نگهداری منابع رقومی و یافته ها و توصیه های ارائه شده در گزارش ها و استانداردهایی مانند «برنامه ملی روزنامه های رقومی» مطرح شده است.

2- تحليل تطبیقی چارچوب های سامانه های توزیعی حفظ و نگهداری منابع رقومی سامانه های توزیعی حفظ و نگهداری منابع رقومی با بهره گیری از مجموعه مشترکی از سنجه های عینی و رویه های کاری، تجربه های خودشان را با آزمایش های انجام شده توسط «برنامه حفظ و نگهداری منابع رقومی» مقایسه می کنند. هدف تحلیل این است که مشخص کند هر سامانه توزیعی حفظ و نگهداری منابع رقومی و زیرساخت مربوط به آن، تا چه حدی می تواند مجموعه خاصی از محتوای اطلاعاتی را در سطوح مختلف حفظ و نگهداری کند.

3- ابزارهای میان کنش پذیری: «برنامه حفظ و نگهداری منابع رقومی» مجموعه ای از ابزارهای موجود گردآوری و حفظ و نگهداری منابع رقومی را ،آزمایش مستندسازی و بسته بندی می کند و بدین طریق، موجب تسهیل بیشتر درک و اجرای آن ها در دامنه وسیعی از محیط های فنی محلی می شود.

رهنمودهای حفظ و نگهداری روزنامه های رقومی را برای این گروه از مخاطبان منتشر می کند.

اطلاعات گردآمده در این رهنمود از منابع متعددی به دست آمده است با دست اندرکاران صنعت روزنامه، کتابخانه ها، گردآورندگان منابع رقومی مصاحبه هایی انجام شد کتابخانه های مشارکت کننده در برنامه نیز به صورت مورد پژوهی، نرم افزارهای مورد استفاده شان را از جنبه های خاصی بررسی کردند. استانداردهایی مانند اُ ای آی اس (1) و مِتس (2) و «برنامه ملی روزنامه های رقومی» مورد بررسی قرار گرفت. اکنون «برنامه حفظ و نگهداری منابع رقومی» متن پیش نویس این رهنمودها را جهت اظهار نظر در دسترس عموم قرار داده است. (3) هدف از این، کار این است که دارندگان مجموعه های روزنامه های رقومی، آن ها را ارزیابی کنند و اصلاح ها و حذف و اضافه های لازم را انجام دهند قبل از این که این رهنمودها به عنوان یک منبع رسمی در پایان سال منتشر شود بازخوردهای به دست آمده از جامعه در آن منعکس خواهد شد.

این رهنمودها شامل شش بخش اصلی است:

1- سیاهه برداری از روزنامه های رقومی که باید حفظ و نگهداری (4) شوند شامل چگونگی ثبت آن ها میزان محتواهایی که یک سازمان دارد و چگونگی ذخیره آن ها.

2- مدیریت قالب برای روزنامه های رقومی (5) شامل چگونگی شناسایی، اعتباریابی و تغییر قالب ها.

3- بسته بندی فراداده برای روزنامه های رقومی (6) شامل چگونگی انتخاب قالب فراداده انتقال فراداده از مخازن اطلاعاتی و مدیریت ذخیره فراداده.

4- مدیریت کنترل (7) برای روزنامه های رقومی، شامل چگونگی تولید و پایش اطلاعات ثبت شده.

5- سازماندهی روزنامه های رقومی (8) که باید حفظ و نگهداری شوند، شامل چگونگی ساختارمندی پوشه ها و نام ها.

6- بسته بندی روزنامه های رقومی (9) که باید حفظ و نگهداری شوند، شامل چگونگی سازماندهی مجموعه و وارد کردن آن به یک نظام حفظ و نگهداری منابع رقومی.

هر یک از بخش های بالا را می توان مستقل از بخش های دیگر، خواند و به کار گرفت. افزون بر

ص: 242

این بخش ها، شش بخش فرعی دیگر نیز وجود دارد مطالعه منابع و مآخذ ارائه شده می تواند برای بررسی عمیق تر موضوع هایی مانند فراهم آوری مجموعه و مدیریت تغییر، مفید باشد. ساختار رهنمودها به مدیران برنامه ها این امکان را می دهد که با توجه به علایق خاص ،خودشان فقط به بخش های مورد نیازشان رجوع کنند.

رهنمودها یک واقعیت مهم را درباره حفظ و نگهداری منابع رقومی مد نظر داشته است و آن این که هر سازمان از نظر مالی مهارتی ابزارها و غیره منابع متفاوتی در اختیار دارد سازمان های متفاوت نمی توانند فعالیت های مشابهی برای حفظ و نگهداری منابع رقومی داشته باشند بنابراین رهنمودها به صورت طیفی از اطلاعات ضروری تا اختیاری تنظیم شده است.

• فعالیت های ضروری حداقل عملیاتی هستند که برای حفظ و نگهداری یک شیء رقومی باید انجام شوند اجرای این فعالیت ها با منابع محدود نیز امکان پذیر است.

• فعالیت های اختیاری، عملیاتی هستند که با انجام آن ها به بهترین وجه ممکن شیء رقومی حفظ و نگهداری می شود. اجرای این فعالیت ها فقط با داشتن منابع زیاد امکان پذیر است.

برای توضیح بیشتر این رویکرد برای نمونه، مطالبی از بخش مربوط به سیاهه برداری روزنامه های رقومی که باید حفظ و نگهداری شوند در زیر ارائه می شود.

است ده ها هزار فایل رایانه ای را در بر گیرد بنابراین یک سیاهه ماشین خوان شامل یک متن استاندارد شده یک صفحه گسترده رایانه ای یا یک پایگاه داده نیز می تواند برای دسترسی مدیریت و تعامل بهتر با آن ها مفید باشد اطلاعات ارائه شده در سیاهه می تواند تعداد فایل ها حجم فایل ها سیاهه فایل ها مسیر فایل ها قالب ها، سیاهه های کنترل و شناسگرهای اشیاء رقومی را شامل شود. ابزارهای لازم برای ایجاد یک سیاهه به منابع قابل دسترس در سازمان بستگی دارد با استفاده از نرم افزارهای مدیریت فایل در سیستم های عامل مانند نوتیلوس در لینوکس، (1) فایندر در مک (2) و ویندوز اکسپلورر (3) می توان تعداد فایل ها حجم مجموعه و قالب های آن را شناسایی کرد آن گروه از مدیران برنامه که از رابطه ای کاربری خط فرمان در یونیکس بهره می برند، می توانند با استفاده از فرمان های «ال اس، یافتن، جایابی و فایل» (4) ساختار دایرکتوری مجموعه را صادر کنند ابزارهای ساخته شده برای حفظ و نگهداری منابع رقومی مانند «باگت» (5) ممکن است برای آموزش، مستندسازی و پشتیبانی به منابع بیشتری نیاز داشته باشند، اما این ابزارها نیز اطلاعات سازماندهی شده مناسبی ارائه می کنند. برای مثال، «باگت» مسیر فایل و سیاهه کنترل هر شیء رقومی را ثبت می کند

در سطح ضرورت، برای تهیه سیاهه فقط آشنایی با نرم افزار مدیریت فایل کافی است. با استفاده از این نرم افزار می توان اطلاعاتی مانند شناسایی مجموعه سیاهه عنوان های روزنامه های موجود تعداد فایل ها محل فیزیکی فایل ها سیاهه نامهای فایل ها و تاریخ سیاهه کردن را به دست آورد. این اطلاعات برای توصیف مجموعه کافی است و مدیر برنامه می تواند بر مبنای آن ها ویژگی های مجموعه را شناسایی کند و بر مبنای آن ها برنامه ریزیهای آینده را انجام دهد.

در سطح اختیاری، برای تهیه سیاهه به یک رایانه خاص نیاز است تا برای حفظ یکدستی کنترل های لازم انجام شود. علاوه بر اطلاعات به دست آمده برای تهیه سیاهه در سطح ضروری رایانه برنامه هایی دارد که با استفاده از آن ها می توان تغییرات فایل ها از جمله تغییر قالب را کنترل کرد، قالب های فایل و کاربردهای مربوط به آن را شناسایی کرد، سیاهه های کنترل را ایجاد کرد و شناسگرهای شیء رقومی را ثبت کرد برای تهیه سیاهه در سطح اختیاری، سازمان به این موارد نیاز دارد: نرم افزارهای پردازشگر مناسب افرادی ماهر که با ابزارهایی مانند «باگت»، «پرونوم» (6) و «جی

ص: 244

هُو» (1) و سیاهه های کنترل آشنایی داشته باشند و همچنین زمان کافی برای پردازش عمیق و تهیه سیاهه های مناسب برای هر مجموعه تامین این منابع در آغاز کار موجب تسهیل کارها در مراحل بعدی مانند بسته بندی فراداده و مدیریت کنترل خواهد شد.

رقومی» فراهم می کند تا چارچوب های سامانه های خودشان را ارزیابی کنند. نتیجه این ارزیابی به عنوان «تحلیل تطبیقی چارچوب های سامانه های توزیعی حفظ و نگهداری منابع رقومی» منتشر خواهد شد. ساختار این تحلیل در زیر بحث می شود.

سامانه های «متاآرکایو» «کرونوپلس» و «کودا دانشگاه تگزاس شمالی» از فناوری های متفاوتی برای حفظ و نگهداری توزیعی منابع رقومی استفاده می کنند. سامانه ی «متاآرکایو» با استفاده از نرم افزار «لوکس» (1) نسخه هایی از مجموعه را بر هفت رایانه خدمت دهنده توزیعی که از نظر جغرافیایی در سطح جهان پراکنده هستند ذخیره می کند. یکپارچگی مجموعه از طریق «کانسپکتوس» (2) پایش می شود و مجموعه ها به طور مکرر بازبینی می شوند تا اشیاء رقومی جدید یا تغییر یافته شناسایی شود رایانه های خدمت دهنده به طور منظم نسخه هایشان را با هم مقایسه می کنند و داده های خراب شده را شناسایی می کنند. سامانه ی «کرونوپلس» با استفاده از نرم افزار «آیرودز» داده ها را در سه مکان جغرافیایی پراکنده در ایالات متحده نگهداری می کند. اعتباریابی داده ها با نرم افزار «ای سی ایی» (3) پایش می شود. سامانه ی کودای دانشگاه تگزاس شمالی با استفاده از نرم افزار خاص خودش، نسخه برداری داده ها در سطح محلی، بررسی ثبات داده ها و عملیات های حفظ و نگهداری گزارش های رایانه ای را انجام می دهد.

هر «سامانه توزیعی حفظ و نگهداری منابع رقمی» برای حفظ و نگهداری مجموعه اش در شبکه رویه کاری خاصی دارد برای مثال چونکه فرایند مقایسه نسخه ها به رایانه های خدمت دهنده قوی نیاز دارد سامانه ی «متا آرکایو» حجم «واحدهای آرشیوی» (4) در سامانه اش را به 30 گیگابایت محدود کرده است. اما کتابخانه ها روزنامه های رقومی را در بسته هایی با حجم بیشتر از 200 گیگابایت ارائه می کنند. به همین دلیل، سامانه ی «متاآرکایو» بسته های حجیم را به صورت مجموعه ای از بسته های 30 گیگابایتی تفکیک می کند و بعدا بسته اصلی را باز تکثیر می کند. پس از انجام تبادل های آزمایشی، هر کتابخانه بسته های بازترکیب شده شان را اعتباریابی می.کند سامانه ی «کرونوپلس» برنامه ریزی می کند تا امکان دستکاری در بسته ها را به صورت منبع باز برای استفاده عموم فراهم کند.

می توانند با استفاده از آن ها عملیات ارائه شده در رهنمودها را اجرایی کنند. با وجود این که تعدادی از ابزارهای موجود حفظ و نگهداری منابع رقومی می توانند توصیه های ارائه شده در رهنمودها را اجرا کنند، اما به دلیل فقدان مستند شدن و تعمیم پذیری، برای حفظ و نگهداری منابع رقومی در سطوح گسترده تر مفید نیستند. هدف «برنامه حفظ و نگهداری رویدادنامه ها» از ارائه ابزارهای میان کنش پذیر تدوین منبع مهمی است که بر مبنای آن، میزان استفاده از برنامه افزایش می یابد. ابزارهای ارائه شده عبارتند از:

* «خدمت توصیفی دیتس»: (1) «مرکز خودکارسازی کتابخانه فلوریدا» (2) این برنامه را در سال 2009 ارائه کرد این خدمت برای شناسایی و اعتباریابی قالب ها از نرم افزار دروید (3) و جِی هُو استفاده می کند. نتایج بدست آمده برای هر فایل، به عنوان یک شیء رقومی ایکس ام ال در فراداده پریمس (4) ثبت می شود.

* «باگر»: (5) کتابخانه کنگره ابزار «باگر» را در سال 2012 ارائه کرد این ابزار یک نرم افزار «باگت» مبتنی بر زبان برنامه نویسی جاوا (6) است که دارای رابط کاربری گرافیکی (7) است و تقریبا بر روی هر رایانه ای قابل اجرا است و در مقایسه با «باگت» که یک نرم افزار مبتنی برخط فرمان است به آموزش بسیار کمتری نیاز دارد.

* «باگت پی وای» (8)؛ «اد سامرز» (9) کارمند کتابخانه کنگره «باگت. پی وای» را از سال 2010 ارائه کرده است. «باگت. پی وای» به عنوان یک ابزار مبتنی بر خط فرمان، به آسانی می تواند با نرم افزارهای دیگر از جمله «متا آرکایو» میان کنش پذیری داشته باشد افزون بر این ممکن است مدیران برنامه ها این ابزار را - به دلیل این که دارای رابط کاربری مبتنی بر خط فرمان است و استفاده از آن راحت تر است - ترجیح دهند.

* ابزار «پریمس رویدا یو ان تی»: (10) این ابزار به عنوان بخشی از نرم افزار کودای دانشگاه تگزاس شمالی، عملیات های انجام شده بر روی فایل های ذخیره شده در رایانه خدمت دهنده را پایش

ص: 247

می کند. وقتی که رایانه خدمت دهنده از یک فایل نسخه برداری می کند، چک سام هایش را بررسی می کند یا عملیات دیگری بر روی آن انجام می دهد ابزار «پریمس ایونت سرویس» گزارش عملیات انجام شده را در قالب یک شیء رقومی پریمس که با فایل پیوند خورده است، تهیه می کند.

«خدمت توصیفی دیتس»، «باگر» و «باگت» در قالب بخشی از برنامه های آمادگی برای حفظ و نگهداری منابع رقومی آزمایش شده اند. این ابزارها به تکمیل توصیه های ارائه شده در رهنمودها کمک می کند.

* سیاهه برداری- سطح ضرورت* نام ها و مکان های فایل ها

نرم افزار «باگت» مسیر کامل و نام فایل هر شی رقومی در هر بسته را در بر دارد

* مدیریت قالب- سطح ضرورت- شناسایی قالب های فایل

خدمت شناسایی قالب دِیتس قالب های فایل را در پیشینه پریمس ثبت می کند. با استفاده از این سیاهه مدیران برنامه می توانند درباره بهنجار سازی و تغییر قالب ها برنامه ریزی های لازم را انجام دهند

• مدیریت کنترل - سطح ضرورت- ایجاد سیاهه های کنترل

همه ابزارهای «باگت» سیاهه های کنترل را برای هر شیء رقومی و در پوشه داده خودش ایجاد می کند.

بسیاری از کارهای اجرائی ضروری می تواند به صورت دستی یا با ابزارهای ساده ای مانند شمارش فایل و سازماندهی دایرکتوری تکمیل شود اما برخی از این آن ها مانند ایجاد سیاهه های کنترل نیازمند امور اجرائی مکرر و پیچیده هستند مدیران برنامه ها می توانند با استفاده از ابزارها و خدمات ،خودکار اطلاعات مورد نیازشان را گردآورند و درباره مسائل مجموعه های بزرگ تر مانند سیاست های مربوط به قالب ها تصمیم بگیرند.

لازم به ذکر است که استفاده از نرم افزارهای منبع باز در مجموعه ابزارهای کاربردی اهمیت دارد مجوزهای داده شده به مرکز خودکارسازی کتابخانه فلوریدا برای استفاده از نرم افزارهای منبع باز جهت ساخت برنامه های وب برای دروید و پریمس و برای «برنامه حفظ و نگهداری رویدادنامه ها» نمونه ای از آن ها است. همچنین «برنامه حفظ و نگهداری رویدادنامه ها» توسعه هایی را برای نرم افزار «باگت پی وای» پیشنهاد کرده است که در کد منبع آن اعمال شده است. اخیرا «برنامه حفظ و نگهداری رویدادنامه ها» آزمایش ابزار «سرویس ایونت پریمس یو ان تی» و تولید آن با مجوزهای منبع باز را انجام داده است امید این است که مخازن دیگر از آن استفاده کنند و بهره گیری از این ابزار را گسترش بیشتری بدهند.

ص: 248

با توجه به منابع تاریخی، بخش زیادی از مهاجران کانادا که بیش از 70% از ورودی های جدید تا قبل از سال 1970 را شامل می شدند از کشورهای اروپایی بوده اند، در سال 1967، به منظور انتخاب مهاجران با توجه به پیشینه تحصیلی، مهارت های شغلی و دیگر معیارهای مرتبط با اقتصاد و موارد لازم جهت کار و فعالیت کانادا آغاز به اقتباس یک نظام امتیازدهی جهانی کرد. از سال 1971 تا 1980، درصد مهاجران غیر اروپایی به 64% رسیده که از مهاجران اروپایی پیشی گرفت. در 1976، قانون مهاجرت به منظور تقسیم بندی نمودن تجار در دو دسته مجزا آن ها را از مهاجران غیر تجاری جدا نمود. این دو دسته عبارت اند از: «کارآفرینان» و «کسانی که کار آزاد می کنند». برنامه مهاجرتی تجاری کانادا که در سال 1978 منتشر شد کارآفرینان را برای سرمایه گذاری در کانادا جذب کرد با توجه به را آمار سال های 1981 تا 1990 60% مهاجران وارد شده به کانادا از مهاجران آسیایی بودند که بزرگ ترین گروه ورودی های جدید را تشکیل می دادند (آمار کانادا، 2013 الف، ص 9). در سرشماری سال 2011، 6،3 میلیون نفر یا 19,1% از کل جمعیت خود را به عنوان عضوی از گروه های اقلیت نمایان معرفی کردند. بزرگ ترین گروه های اقلیت نمایان شامل آسیای جنوبی، چینی ها سیاه پوستان فیلیپینی ها آمریکای لاتین عرب ها ساکنان آسیای غربی کره ای ها و ژاپنی ها بودند. از دهه 1970 سیاست مهاجرت کانادا در جذب نژادهای متنوع بسیار موفق عمل کرد نظام امتیازدهی و برنامه مهاجرت تجار برای بسیاری از مهاجران حرفه ای یا کارآفرین غیر اروپایی فرصتی برای مهاجرت به کانادا فراهم نمود. با این وجود مشکلات و موانع بسیاری در زمینه اقامت مهاجران و ادغام و مشارکت آنان در جامعه مانند استخدام ،زبان فرهنگ و مذهب برای مهاجران غیر اروپایی وجود داشت.

با پیش بینی این مسائل، در سال 1971 پیر توردو (1) نخست وزیر وقت کانادا اقتباس سیاست چند فرهنگی را پیشنهاد داد وی در سخنرانی خود در مجلس جهت اعمال رسمی سیاست چند فرهنگی در کانادا، تاکید نمود که این سیاست به دنبال از بین بردن موانع مهاجران برای ادغام کامل در جامعه و حصول اطمینان از برقراری عدالت در سازمان های بزرگ است سیاست چند فرهنگی با پیشنهاد به رسمیت شناسی و حمایت گروه های اقلیت نژادی به عنوان نهادهای اجتماعی به تنهایی منجر به ساخت کشوری منسجم می گردد به شرط آنکه از سطح قابل قبولی از شمول اجتماعی و حضور مساوی همه اقلیت ها اطمینان حاصل گردد

با تصویب قانون چند فرهنگی، این سیاست در سال 1982 بخشی از قانون اساسی کانادا شد و در سال 1988 اجرایی گردید. سناتور ویوین پوی،(2) در کتاب خود به سمت سرزمین موعود: آوای مهاجران

ص: 252

زن چینی به کانادا» (1) به بهترین نحو ارتباط این قانون را با اقلیت های قومی نشان می دهد: این قانون با حضور مساوی افراد و جوامع از همه ملیت ها آزادی انتخاب را تصدیق کرده است و چند فرهنگی را ارتقا می دهد سیاست چند فرهنگی در حالی که به تنوع قومی و نژادی احترام می گذارد سبب برخورد عادلانه و محافظت از تمامی افراد جامعه می شود و تعاملات درون گروهی را ارتقا می بخشد؛ همچنین باعث شناخت و درک فرهنگ های مختلف کانادایی از یکدیگر می گردد. این سیاست در حالی که زبان رسمی کانادا را قدرت می بخشد زبان های غیر رسمی را نیز حفظ می نماید و گسترش می دهد.

سیاست چند فرهنگی نه تنها به عنوان یک سیاست در سطح فدرال، بلکه در سطوح ایالتی و شهری دولت نیز اقتباس می شود. این سیاست در بسیاری از نهادهای اجتماعی اقلیت ها و برنامه های مدارس به عنوان برنامه راهبردی و بیانیه گوناگونی ترجمه شده .است در بسیاری از سازمان های خصوصی و دولتی، ادارات و کمیته هایی تأسیس شدند تا موضوعاتی نظیر شمولیت قومی، تنوع و برابری را مورد توجه قرار دهند برای مثال، در اُنتاریو اداره «تنوع خدمات عمومی انتاریو» (2) اُ پی اس باهدف اطمینان از تجهیز این اداره به تنوع در سیاست ها برنامه ها و خدماتش راهبرد خاصی را توسعه داد. اهداف راهبردی برای این اداره به قرار زیر هستند:

1- ایجاد تنوع در تمامی سیاست ها و برنامه های اُ پی اِس

2- ساخت یک محل کار سالم و فارغ از آزار و تبعیض نژادی

3- پاسخ به نیازهای جمعیت متنوع نژادی

4- بازتاب تمامی اقشاری که در همه سطوح پی اس با آن ها سروکار داریم.

ابزارهایی مانند OPS Inclusion Lens به منظور ارائه توصیه هایی در شمولیت، تنوع و برابری ایجاد شده اند. شبکه های ارتباطی کارمندان سیاه پوست آسیای شرقی و آسیای جنوبی مورد حمایت قرار گرفتند تا محیطی را پرورش دهند که از استعدادها مهارت ها توانایی ها چشم اندازها و گونه های رهبری در انواع گروه های قومی استفاده نماید و آن ها را تشویق و همراهی کند همه این اقدامات نشان می دهند که دولت انتاریو در کنار سازمان های دیگر تنوع جمعیتی موجود در کشور را به رسمیت می شناسد و به شدت تلاش می کند تا دولتی با شمولیت قومی و نژادی داشته باشد. سیاست چند فرهنگی در میان گروه های مردمی بسیار گسترده و عمیق شده است. ناظر انتخابات کانادایی، مایکل آدامز (2007) (3) بیان می کند که پیاده سازی سیاست چند فرهنگی یک آزمایش و خطا نیست این یک

ص: 253

آرزوی ملی در صدر ایده آل های جامعه کانادا است. این رویای کانادایی است (نقل در ریتز (1) و دیگران، 2009، ص 6). با داشتن این رویا که به روشنی و وضوح در سیاست های شمولیت قومی و گوناگونی نشان داده شد اهداف و برنامه های کمیسیون برای مهاجران به واقعیت پیوست

جدول 1: پیوستن به کانادا یکپارچگی اقلیت های نمایان

تصویر

این موضوع هر از چند گاهی در سر تیتر خبرها قرار می گرفت در دهه 1970، برنامه تلویزیونی شبکه سیاتی وی کانادا سریالی را تحت عنوان «افشاگری های دانشگاه» منتشر نمود که در خصوص دانشگاه های کانادا سوءتفاهمی را در جدایی دانشجویان خارجی به خصوص شرقی ها از بومی ها نشان می دهد. این برنامه افراد چینی کانادایی و دیگر اقلیت های نمایان را به عنوان افراد خارجی نشان داده است که دانشجویان سفید و بومی را از منابع تحصیلات تکمیلی محروم می کنند؛ اما پس از اعتراضات صورت گرفته توسط جامعه چینی ها مورای چرکوور، (1) رئیس و مدیر عامل سی اتی وی در آن زمان، در 16 آوریل 1980 بیانیه عذرخواهی منتشر نمود. اخیراً، مجله مکلین (2) مقاله ای تحت عنوان «بیش از حد آسیایی: بعضی از دانشجویان جدیدالورود نمی خواهند در یک دانشگاه آسیایی تحصیل کنند» منتشر نمود که دانشجویان آسیایی را به عنوان افرادی سخت کوش و دارای مراتب بالای علمی نشان می دهد که تمایلی به ادغام با دانشجویان سفید پوست ندارند. پس از بحث ها و انتقادهای بسیار عنوان مقاله تغییر داده شد: «جنجال ثبت نام: نگرانی هایی در خصوص تلاش های صورت گرفته در آمریکا جهت محدود نمودن ثبت نام دانشجویان آسیایی در دانشگاه های معتبر که ممکن است منجر به مهاجرت به کانادا گردد». (3)

ارزیابی گوناگونی قومیتی در سال 2002 داده هایی فراهم نمود که نشان از نابرابری های نژادی و تبعیض برای اقلیت های نمایان دارد. اخیراً نسل های دوم و بعدی اقلیت های نمایان در مقایسه با گروه های نژادی اروپایی الاصل درآمد پایین تر فقر بیشتر و تجربه بیشتری از تبعیض و آسیب پذیری را گزارش داده.اند موانع موجود بر سر راه اشتغال ،مناسب قوانین ،حرفه ای زبان و تبعیض نژادی به نابرابری های اقتصادی دامن می زنند درآمد سالانه اقلیت های نمایان به طور متوسط 9600 دلار کمتر

ص: 255

از گروه های دیگر اقلیت است. نرخ فقر اقلیت های نمایان 13% بالاتر بوده و آن ها 25% گروه های دیگر تجربه تبعیض داشته اند آسیب پذیری این افراد به دلیل پیشینه قومیشان 21% بیشتر از افراد دیگر است.

جدول 2: نابرابری های قومی نژادی

تصویر

اجرای سیاست چند فرهنگی و راهبردهای گوناگونی قومی در سازمان های خصوصی و دولتی مد نظر قرار گرفت شناسایی و مرتفع ساختن موانع و نابرابری های اجتماعی اقلیت های نمایان مستلزم تعهد مستمر تمامی سطوح دولتی و خصوصی است.

- انجام برنامه هایی جهت تسهیل مشارکت و پیشرفت گروه های اقلیت.

- در نظر گیری مساعدت های مناسب و معقول برای تفاوت های موجود به افراد گروه های مذکور.

اداره منابع انسانی و برابری دانشگاه گزارش سالانه برابری شغلی ای تهیه می کند که نشان دهنده انجام تعهدات وی در خصوص برابری و گوناگونی است. در جدیدترین گزارشی که در سال 2012 منتشر شد دانشگاه تورنتو برای شش سال متوالی به عنوان یکی از بهترین مکان های دارای تنوع قومیتی انتخاب گردید جدول 3 خلاصه ای از اطلاعات گوناگونی قومی سال های 2010 تا 2012 را نشان می دهد.

جدول 3: خلاصه میزان بازنمایی اقلیت های نمایان 2010 تا 2012

تصویر

در 2 سال اخیر میزان بازنمایی همواره 25% بوده است که در سال جاری به 27% رسید. این نرخ حدود 20% پایین تر از نرخ اقلیت نمایان در تورنتو (47) حدوداً برابر نرخ ایالتی (25٫9%) و 6 تا 8% بیشتر از نرخ ملی (19,1%) است. به عنوان نهاد سطح ایالتی، این بازنمایی عادلانه ای است. با این اوصاف، جزئیات نمودارهای سال 2012 در مقوله کارمندان نشان می دهند که گروه های اقلیت نمایان به شیوه کارمندی اتحادیه ای (34 %) و غیر اتحادیه ای (27%) گرایش داشته اند. این در حالی است که نرخ های بازنمایی برای هیئت علمی دانشگاه (16%) و کتابداران (14%) و برای منشی ها و مدیران به ترتیب 10% و 12% کم تر از نرخ بازنمایی ایالتی است.

جدول 4 خلاصه نرخ های بازنمایی برای اقلیت های نمایان 2011 - 2012 در مقوله کارمندان

تصویر

ص: 257

ارزیابی 2011 کندیک دیدگاه كتابداران را در خصوص موانع استخدام اقلیت های نمایان جویا می شود. در کل تعداد 65 کتاب دار به این سؤال پاسخ داده اند و بیشتر آن ها (تعداد 33 نفر) بیان نمودند که مشکل اصلی در تحصیلات اندک متقاضیان واجد شرایط بوده است؛ پس از آن مکان قرارگیری موسسه (25 نفر) متقاضیانی که هویت خود را بازگو نکرده اند (22 نفر) و نهایتا عدم استخدام (16 نفر).

کند. بیشترین زبان های گروه های اقلیت عبارت اند از چینی، ژاپنی، عربی، کره ای، هندی، ترکی، اردو، بنگالی، فارسی، سانسکریت، مراتی، پنجابی و تمیل. بر اساس صحبت من با روسای دپارتمان ها حوزه مرجع. پردازش و توسعه مجموعه ها زبان هایی که کتابداران کتابخانه های دانشگاه تورنتو آن ها را در حد زبان بومی می دانند چهار زبان اول است چینی، ژاپنی، عربی و کره ای شکاف های به وجود آمده با مشارکت گروه های مختلف مانند کتابخانه کنگره و دانشگاه کلمبیا و اسپاری فهرست نویسی ها به اسی

ال سی و کمک های مالی گروه های اقلیت نمایان و مؤسسات خیریه برطرف گردید. با این اوصاف تمامی افرادی که با من کار می کنند علاقه خود را به داشتن یک تیم متنوع نژادی اعلام کردند که نیاز مجموعه ها و کاربران را هر زمان که یک فرصت استخدام جدید باشد پاسخ می گوید هنوز در دسترس بودن متقاضیان واجد شرایط دغدغه اصلی آن ها محسوب می شود.

University of Toronto. Quick Facts. URL: http://www.utoronto.ca/about-uoft/ [quickfacts.htm [Viewed on 8 May 2013].

ص: 262

ص: 263

کامل به صورت برخط (1) برگزار شوند.

مقاله های تحقیقاتی زیادی در زمینهٔ مزایای آموزش برخط نوشته شده است. دانشجویان اغلب به دلیل آنکه فرصت دارند در خانه درس بخوانند به جای این که مجبور شوند به مکان های مختلفی برای تحصیل نقل مکان ،کنند رضایت کامل دارند. آن ها اعتقاد به قدرت انتخاب بیشتر برای دوره هایی که می گذرانند ،دارند و درک مفیدی از دانش به دست آمده دارند؛ همچنین از قابلیت انتخاب زمان آموزش و پاسخ گویی به کارهای کلاسی که امکان می دهد هر فرد با سرعت و توان خود کار کند لذت می برند آن ها متوجه می شوند که این ،آموزش هم فعال و هم معتبر است و این نوع کلاس امکان بهبود دانش رایانه ای را نیز فراهم می آورد بسیاری می گویند قابلیت نامریی بودن (2) باعث می شود قضاوت در مورد ویژگی های آن ها نژاد، اندازه بدن، یا ناتوانی جسمانی برای همه به صورت یکسان باشد.

استادان نیز احساس می کنند این نوع تدریس، امکان پاسخگویی به همۀ دانشجویان کلاس را نسبت به آن دسته که در کلاس های رو در رو برای پاسخ داوطلب حاضر می شوند فراهم می آورد در حالی که هر نیم سال باید درس های گذشته را مرور کنند بسیاری از آن چه که برای کلاس آماده کرده اند در کلاس بعدی نیز ادامه می یابد.

یکی از معایب محیط برخط آن است که دانشجویان اساتید و همکلاسی های خود را نمی بینند تمامی تماس ها مستقیم است پست الکترونیکی پست به سیستم مدیر دوره و یا نظر سنجی الکترونیک انجام می شود. اغلب آنان تمایل زیادی برای آن که یک اجتماع باشند، ندارند و اگر داشته باشند باید یک اجتماع مجازی از طریق رسانه های اجتماعی ایجاد کنند. در بسیاری از موقعیت ها، دانشجویان ممکن است سخت افزار رایانه ای شخصی، یا نرم افزار مناسب و یا ارتباط سریع اینترنتی نداشته باشند علاوه بر آن اگر مهارت آن ها در امور رایانه کم ،باشد آموزش کافی برای انجام تکالیف خود نخواهند داشت.

برای مدل سازی راه حل های اطلاعاتی در رفع مشکلاتشان را آموخته اند". (1) او پیش بینی کرد که یک ششم جمعیت ایالات متحده هیچ اطلاعی از انفجار اطلاعاتی آتی .ندارند همچنین امکان دسترسی به اطلاعات و نحوه ای که این موضوع زندگی اقتصادی و اجتماعی آن ها را تحت تاثیر قرار خواهد داد ندارند.

بسیاری از سازمان ها و موسسه های آموزشی می کوشند به مشتریان خود سواد اطلاعاتی بدهند. آموزش مهارت های کتابخانه ای برای کتابداران دانشگاهی و آموزشگاهی تغییر یافته تا سواد اطلاعاتی را نیز در بر گیرد. در سال 1998 سواد اطلاعاتی بیشتر به عنوان سواد دیداری تعریف شد که شامل: تفکر، آموختن و بیان به صورت تصاویر برای خود بود. سواد رسانه ای به نحوی تدریس شد که دانشجویان فراتر از دسترسی توانایی تحلیل و در نهایت تولید اطلاعات برای ارایه نتایج جدید را دارا باشند در نهایت سواد رایانه ای به صورت توانایی ایجاد و ویرایش اسناد و مدارک و یا هرگونه کار با برنامه های واژه پرداز کار با صفحات گسترده دسترسی به پایگاه های داده و استفاده از طیف گسترده ای از دیگر نرم افزارهای موجود آغاز شد در حال حاضر، اصطلاح فراسوادی (2) توسط برخی، برای نشان دادن گسترش مهارت های مورد نیاز، برای مشارکت در دنیای فناوری امروز به کار رفته است. با ظهور وب جهان گستر، توانایی بازیابی، بررسی و مدیریت اطلاعات و استفاده از آن برای بهبود کلی کیفیت زندگی افراد باسواد ضرورت یافت.

کامل تر و پیچیده تر شد. این نظام های رایانه ای خانگی رقومی، درج متون، تکالیف و مباحث درسی مدرسان را تحقق بخشیده و وظایف مدیریتی، نظارت، ارزیابی و کنترل هر یک از دوره ها یا کلاس های درسی به صورت غیر همزمان را فراهم آوردند بنابراین یک جلسه کلاس درس یا یک دوره می تواند در دسترس هر دانشجو در سراسر دنیا باشد، که در هر زمانی از شبانه روز بتواند فعالیت متقابل داشته و کار کند اگر دانشجو بتواند در مهلت مقرر کار خود را ارائه دهد مکان و زمان عوامل بی اهمیتی می شوند. در این نوع تدریس، راحتی و آسودگی حاکم است و می تواند موفقیت آمیز باشد تا زمانی که دانشجو و استاد ارتباط خوبی با اینترنت و رایانه داشته باشند تمام اساتید برخط کارشناس ارشد رشته علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه ایالتی سن خوزه (1) از کتابخانه رقومی به عنوان گزینه ال ام اس استفاده می کنند و دانشکده در حال حاضر دانشجویانی از تمام 50 ایالات متحده آمریکا بیشتر استان های کانادا و بسیاری از کشورهای دیگر دارد.

در ال ام اس محیط اطلاع رسانی می تواند جامع بوده و یا مستلزم این باشد که دانشجو برای متون مورد نیاز دوره به اینترنت و یا کتابخانه رجوع کند به طور معمول معلم یا استاد می تواند هر آن چه را که دانشجو نیاز دارد در محتوای سخنرانی های برخط متون ،الکترونیک و دسترسی رقومی به مقاله های ادواری فراهم آورد؛ یا استاد می تواند طرح ساده ای از محتوا ترسیم کند و از دانشجویان بخواهد بیرون از ال ام اس اطلاعات مناسب را پیدا کنند در وهله اول در حالی که اندکی از مهارت های سواد اطلاعاتی تدریس می شود هرگونه آموزشی فراتر از آن مقدار کم، با افزایش دسترسی به اطلاعات بیرون امکان پذیر می.گردد در دانشگاه ایالتی سن خوزه پیوند به کتابخانه از کتابخانه مارتین لوترکینگ (2) اغلب تعبیه شده (3) و دسترسی، آموزش ها و برخی از مشاوره ها را به درخواست اساتید مختلف، فراهم می آورد. مفهوم جایگزینی کتابدار در یک دوره خاص به عنوان مرجعی در زمان واقعی در حالی امکان پذیر است که یک عمل عادی در روابط مشارکتی محسوب شود.

در برخی از ال ام اس ها، بخش فرآیند تحقیق سواد اطلاعاتی باید توسعه یافته و شامل مهارت های فناوری، فنونی برای گفتگوهای کیفی در تالارهای گفتگو و مهارت های تشریک مساعی گروهی شود؛

به خصوص هنگامی که گروه در سراسر جهان پخش شده باشند و باید تمام کارهای خود را از طریق رسانه های اجتماعی و یا اتاق های درون ال ام اس انجام دهند تولید محصولات مشترک نحوه ای که تولید شده اند و همچنین مثال هایی از نحوه اشتراک گذاری ،آن در میان سایر مهارت های نوین در

ص: 268

بسیاری از کلاس های درون ال ام اس، عادی و رایج شده است.

یکی از معایب ال ام اس، رفتار از بالا به پایین در روش تدریس است، با این روش فرض بر این است که مدرس، مسئولیت کامل دوره را به عهده دارد تکالیف را دیکته می کند سرفصل ها را ایجاد کرده در فواصل زمانی مختلف آزمون برگزار می کند و به طور کلی فرماندهی کل دوره تحصیلی را بر عهده دارد این ساختار، از لحظه ای که مدرس با نظام رو در رو می شود، با انتخاب آن چه باید در صفحه اول وبگاه نشان داد، مشخص می شود. بنابراین در حالی که مزیت های اصلی مکان و زمان محو شده اند روش آموزش و تربیت سنتی در نظر گرفته شده است. اگر مدرس خلاق باشد امید است با روش سازنده تر به دانشجویان اجازه دهد تا دانش جدید را آزموده و به دست آورند بنابراین هر که با نظام کار کند لازم است طرح های آموزشی تجربی انجام دهد برای دانشجویان در محیط ال ام اس خودانگیزشی رفتاری کلیدی است دانشجویان معمولا ارتباط رو در رو در کلاس درس را با ساختار اجتماعی متفاوتی در فضای مجازی جایگزین می کنند. برخی آن را دوست دارند و برخی به خاطر راحتی با این محدودیت می سازند.

در دهه گذشته، محیط های آموزشی جدید همراه با چالش ها و فرصت هایی برای بهتر آموختن به وجود آمدند و محتوای دانش از طریق آموزش ها و کاربرد ابزارهای نوین میسر شده است. با نگاهی به گذشته دورانی که آموزش و آموختن فقط به صورت رودررو بود، مؤلفان این مقاله همانند بسیاری دیگر، در ارتقاء ابزارهای رقومی و آموزش مستقیم مشارکت کرده اند، مدل های سواد اطلاعاتی که در دهه های 80 و 90 میلادی (1) ظهور کردند در اشکال مختلفی به اجرا گذاشته شد جایی که توسعه در دنیای اطلاعات می تواند به ایجاد درک عمیق تر کمک کند، زیرا دانشجویان مهارت ها و فنون جدیدی را می آموزند همان گونه که زوکوفسکی پیش بینی کرده است این طیف گسترده از ابزارهای اطلاعاتی و کاربرد منابع اولیه به آنان کمک کرد تا راه حل های اطلاعاتی مناسبی برای مشکلاتشان طرح ریزی کنند. کلید اصلی استعداد موجب حرکت به سوی سازندگی شد.

آموزش مبتنی بر اجرای طرح گردید با استفاده از این راهبرد مدرسان بیشتر وظیفه هدایت دارند تا دیکته کردن آن چه باید انجام شود؛ دانشجویان برای مطالبی که باید بیاموزند در اختیار خود هستند تا این که تکالیف را که توسط مدرس طراحی شده است کامل کنند. دو راه حل در زمینه این مسیر آموزش و آموختن نوین توصیه شده است:

رویکرد اول استفاده از فناوری مثل "تخته سیاه همکار" (1)، "رفتن به جلسه " (2) یا "تماس ادوب" (3) است که برای برگزاری جلسه های همزمان و طرح کاری که توسط ال ام اس، ضمیمه (ساختار، نظارت و ارزیابی) شده و طرح هایی که توسط دانشجویان ایجاد می شود چنین آمیزه ای از فناوری امکان می دهد تا مدرسان و دانشجویان ساختار کلاس بالا به پایین را به نفع کارگاه های گروهی کوچک و بزرگ کنار گذارند؛ کارگاه هایی که در حال برنامه ریزی تولید گفتگو و مباحثه حل مسایل و ساخت هوش مشارکتی در زمان واقعی هستند، در حالی که از لحاظ جغرافیایی بسیار پراکنده اند. ساختار آموزش گزینه های مختلفی را ارائه می دهد که حل مشکلات خاص یا طرحی را که باید انجام شود تسهیل می کند. عیب اصلی برنامه زمانی عدم انعطاف پذیری آن است هنگامی که دانشجویان شرکت کننده از اروپا، آمریکای شمالی و کشورهای آسیایی باشند، برگزاری کلاس در ساعت 6 بعد از ظهر به وقت اقیانوس آرام در ایالات متحده امکان برگزاری جلسات در زمان مناسبی در سراسر آمریکای شمالی و ساعات صبحگاهی در آسیا فراهم می کند اما آن دسته که در اروپا هستند در صورتی که بخواهند در کلاس شرکت ،کنند رنج ساعت های غیر عادی درس در نیمه های شب را باید تحمل نمایند.

در تجربه ما، نخستین رویکرد ترکیبی، سهم یادگیری هر فرد یا کل گروه همکار را در یک ترم همسان سه ماهه افزایش می دهد هم زمان، سطح یادگیری نحوه" یادگیری مهارت ها" (4) با مواجهه دانشجویان با فنون جدید، مهارت های نوین همکاری گروهی، و امکان انجام طرح های مشارکتی پیچیده تر باید ارتقاء یابد آموزش مبتنی بر طرح به طور خودکار دانشجو را به سوی دنیای اطلاعات هدایت می کند به نحوی که مهارت های سواد اطلاعاتی مورد نیاز به صورت نمایی رشد می یابد.

در روش دوم رویکرد ترکیبی که استفاده کرده ایم، فناوری ال ام اس کنار گذاشته شده و به جای آن، ابزار مشارکتی وب 2 که رایگان است جایگزین می شود استفاده از ال ام اس ها گران قیمت است و این روش جایگزین، هزینه ها را قطع می کند. در این سناریو کارگاهی با استفاده از "ارتباط تخته

ص: 270

سیاه" (1) یا سایر فناوری ها برگزار می گردد که همراه با برخی از ابزارهای مورد استفاده برای ایجاد طرح مورد درخواست بوده، و دیگر مرکز و قلب دوره نمی باشد.

برای مثال، استفاده از مجموعه کامل ابزارها در "بخش آموزش گوگل" (2) در وبگاه گوگل یا ابزارهای سازنده وب که ساختار دوره و برنامه رتبه بندی رایگان از قبیل "اینگرید"، (3) جهت دسترسی به طرح های گوناگون که نیازهای دوره را تشکیل می دهد فراهم می آورد. دانشجویان در این محیط آموزشی استفاده از طیف گسترده ای از ارتباطات، همکاری سازندگی و مدیریت منابع را برای هدایت خود و هم کلاسی هایشان به سمت ایجاد تجربه شخصی و هوش مشارکتی می آموزند این جاست که دنیای سنتی اطلاعاتی به چالش کشیده می شود؛ ناگهان وفور ابزارهای فناوری برای محیط اطلاعاتی اینترنت جهان گستر در دسترس است که انجام موثر وظایف را مهیّا می سازد.

مثال 1:

امکان دارد محیط شبکه برخی از دانشجویان را وحشت زده کند، اما فرصت هایی برای رشد مهارت های یادگیری فراهم می آورد؛ همچنین درک محتوا به روش های از بالا به پایین در پیکره بندی ال ام اس های فعلی امکان پذیر نیست این موضوع در بخش بعدی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد لکن شاید این مثال ها دو احتمال را روشن سازد نخستین مثال در سطح کلاس های دانشگاه است محلی که دانشجویان در برنامه آموزشی به مدارس کتابداری می روند و روش های جدید آموزش را می آموزند. دومین مثال، کتابدار دانشگاهی را توصیف می کند که در کلاس درس انگلیسی دانشکده جای گرفته است.

در کلاس آموزش طراحی، گروه های دانشجویی آماده بررسی مطالعه وضعیت تحول از مقطع کودکستان، به واسطه تجربیات آموزش دبیرستانی، به طرح های در سطح عالی هستند که در آن مهارت های سواد اطلاعاتی برای قرن بیست و یک به نحوی جای گرفته که آموزش محتوا را عمیق تر

می سازد. این تحول های مربوط به واحدهای همکاری را معلم کلاس درس و معلم کتابدار طراحی کرده.اند یکی از نیازمندی های دانشجویان خبره، تشریک مساعی در طراحی ارزیابی است که به یادگیری محتوایی بپردازند همچنین مهارت های سواد اطلاعاتی تعیین شده قرن بیست و یک را ارزیابی می کنند. پس از آن که تمام واحدها تشکیل و رتبه بندی ،گردید کلیه کلاس ها با استفاده از کارگاه تخته سیاه همکار ، تمام ارزیابی های مربوط به یادگیری محتوایی را در ستونی از صفحه گوگل کپی

ص: 271

کردند، و تمام ارزیابی های مهارت های سواد اطلاعاتی را نیز در ستون دوم صفحه گوگل قرار دادند. روی هم رفته، کلاس، معیارهایی در زمینه مقیاس رتبه بندی برای ارزیابی عمق درک محتوا و فهرست معیارهای رتبه بندی دیگری برای تنوع و سطح پیچیدگی مهارت های سوادی که آموزش داده شده ایجاد کرد رتبه بندی برای تمام تغییر و تحول های مدارس ابتدایی راهنمایی و دبیرستان ارائه گشته و با آن معیارها دسته بندی شدند. سپس کلاس تجزیه و تحلیلی از تمام سه مورد انجام داد. خوشبختانه ارزیابیها در سطوح مختلف درک محتوا از مبتدی تا خبره را در بر می گرفت آن ها همچنین مهارت های جاسازی شده اطلاعاتی را از طرح سؤال تا تجزیه و تحلیل مهارت های سطح بالا پوشش می داد در پایه های مختلف الگوی جالبی از پیشرفت به سمت پیشرفت از سطح مبتدی در مدارس راهنمایی است اما به نظر می رسد که در ارزیابی دبیرستان تمایل بر این است که دوباره از پایه شروع شود و به سمت سطوح بالاتر و کامل تر پیش رود کاربرد صفحه گسترده امکان جمع آوری ارزیابی های مختلف تجارب یادگیری در زمان مناسب قضاوت هر ارزیابی براساس معیارها و در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها در زمان واقعی را فراهم می آورد چنین فعالیت واقعی، تأمل مربی و هر فردی در کلاس را بر می انگیزد. به عنوان یک گروه، متوجه می شوند که تغییر و تحول ها خصوصیات نمونه ای از یادگیری محتوا را منعکس می کند که توسط سواد اطلاعاتی "در زمان به موقع" (1) تقویت شده اند. واحدهایی همانند این طراحی شده اند تا تضمین کنند دانش آموزانی که در کلاس های ابتدایی و راهنمایی درس می خوانند مهارت های ضروری برای موفقیت در دانشکده و دوران بزرگسالی را کسب می کنند. (2)

مثال 2:

کتابدار دانشگاهی، مارشا هادلی (3) وظیفه کتابدار راهنما را در كتابخانه دانشگاه پذیرفته و به نحوه قراردادن خود در دانشکده های مختلف فکر می.کند در سالن کافه، تریا وی رئیس دانشکده زبان

انگلیسی را می بیند و از او درخواست نشستی با یک عضو هیات علمی دیگر مطرح می کند. در زمان صرف نهار، او متوجه شد که تمام دانشجویان تازه وارد زبان انگلیسی باید مقاله ای در زمینه موضوعی به دلخواه خود تهیه کنند هادلی تلاش های قبلی خود در زمینه آموزش و آشنایی دانشجویان تازه وارد با پایگاه های داده را بسیار زمان بر و بی فایده عنوان کرد وی علاقه مند بود که اگر ممکن است تلاش های خود را با مدرسانی که در مورد مقاله اختیاری دانشجویان فعالیت دارند هماهنگ کند رئیس گروه زبان انگلیسی از وی خواست طرحی را تهیه کند و برای هفته آینده همین موقع، زمان نهار ارائه دهد.

ص: 272

او نشان داد به دلیل تعداد زیاد دانشجویانی که زبان انگلیسی زبان مادری آن ها نیست نرخ مردودی در این درس بسیار بالاست.

طی بحث و بررسی های هفته بعد، تصمیم بر آن شد تا مطالعات تجربی در این زمینه انجام شده تا نتایج برای انتشار ارائه شوند (متصدی ترجمه و ارتقاء مؤسسه های ایالات متحده). چهل دانشجوی زبان انگلیسی تازه وارد به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند چهار مربی هر کدام با چهار بخش داوطلب قرار گرفتن در گروه تجربی شدند مارشا برای هر مربی یک مرکز تولید دانش (1) ایجاد کرد به جای آن که به همه دانشجویان اجازه داده شود موضوع های مختلفی را انتخاب کنند سه موضوع فراگیر اصلی که اغلب دانشجویان به آن علاقه مند هستند انتخاب شد هر کلاس، چه گروه تجربی و چه گروه کنترل، گروه هایی برای کار در هر یک از این سه موضوع تشکیل دادند.

مارشا موارد زیر را انجام داد او سه ویدیوی کوتاه در زمینه نحوه جست وجو در پایگاه های داده مختلف و اینترنت برای سه موضوع و ویدیوی آموزشی کوتاهی در زمینه شیوۀ قضاوت کیفیت مقاله های بازیابی شده در اینترنت توسط دانشجویان تهیه کرد مارشا این ویدیوها را در مراکز تولید دانش برای هر مربی قرار داد؛ و میز گفتگوی مستقیم برای پاسخ گویی به پرسش های مطرح شده توسط دانشجویان در زمان مناسب در ساعت هایی که امکان پاسخ گویی داشتند ایجاد نمود و این جلسه های کمکی هفت روز هفته و بیست و چهار ساعته به عنوان صفحه های راهنما (2) در دسترس قرار گرفت.

هر کلاس در بخش گروه تجربی به گروه های موضوعی تقسیم شد. در مرکز تولید دانش هر گروه پرسش هایی را مطرح کرد و سپس مخزنی از ده مقاله/ بلاگ یا ویدیو با استفاده از ویدئوهای کمکی و معیارهای کیفی مارشا تهیه کرد این مقاله ها در اسناد گوگل قرار گرفت تا این که هر عضو گروه بتواند نظرات، تعریف واژگان، ذکر مشکلات واقعی و هرگونه پیشنهاد دیگری را برای دیگر اعضای تیم خود اضافه کند. سپس با استفاده از "بانک داده" (3) هر دانشجو مقالهٔ خود را نگاشته و برای هر مقاله حداقل دو دانشجوی دیگر نظرات خود را افزودند. اعضای هیأت علمی و مارشا به صورت تصادفی برای مقاله های تعدادی از دانشجویان نظرات خود را ارائه کردند. سپس در زمان کلاس، هر گروه مقاله های فردی خود را با استفاده از مستندات سایت گوگل (4) به یک مقاله گروهی تبدیل کرد. در این شرایط مربی قادر است تهیه هر سه مقاله را مشاهده و دیدگاه ها و توصیه های خود را در زمینه مقاله در زمان

ص: 273

واقعی ارائه کند. مارشا ویدیوی دیگری در زمینهٔ روش استناد منابع مختلف مورد استفاده دانشجویان برای مقاله های فردی و گروهی تهیه کرد سپس مربیان به مقاله های گروهی، از نظر محتوا نمره دادند و مارشا ارزیابی تصادفی از نحوه استناد آن ها انجام داد.

سرانجام، مارشا و رئیس گروه به صورت تصادفی ده مقاله از گروه تجربی و ده مقاله از گروه کنترل برگزیدند. رئیس گروه یک ارزیاب بیرونی برای ارزیابی مقاله ها از لحاظ کیفیت، استدلال کاربرد زبان انگلیسی و استنادها به کار گرفت در جلسه بعدی هیات علمی گروه محقق نتایج آزمایش را ارائه کرد در این جا، شما خوانندگان باید پایان داستان را بازگو کنید: فکر می کنید چه اتفاقی ممکن است افتاده باشد؟ آیا فکر می کنید ممکن است این روند در نیم سال بعدی نیز تکرار شود؟ فکر می کنید دانشجویانی که زبان مادریشان انگلیسی نیست، چگونه واکنش نشان می دهند؟

بازتاب ها در زمینه اثرات فناوری بر آموزش محتوا و آموزش چگونه آموختن

در دنیای کنونی، ابزارهای رایگان وب 2 برای مربیان فرصت های زیادی برای انتقال تجربه های آموزشی، از بالا به پایین به صورت سطحی یا شبکه ای فراهم می آورد و نیز فرصت های سازندگی در مکانی که مفهوم توسعه یافته سواد اطلاعاتی قرار داده شده آموزش در سطح عالی را که در محتوای قبلی امکان پذیر نبوده مهیا می سازد. همان گونه که در شکل 1-1 می بینید در سمت چپ، مربی از بالا به پایین به عنوان طراح یا رهبر قرار دارد و در سمت راست فرصت های سازندگی نشان داده شده است.

تصویر

شکل 1. از محیط های آموزشی از بالا به پایین به محیط های آموزشی شبکه ای

ص: 274

فرصت های بی شماری وجود دارد لورتشا و کشلن (1) سه محیط برای استفاده در دنیای مجازی یا مادی برای آموزش عمومی و آموزش پایه - همان گونه که در شکل های 2-1 می بینید - تهیه کرده اند.

تصویر

شکل 2. محیط های عمومی آموزشی

همان گونه که در شکل فوق نشان داده شده است، در محیط های آموزش کوچک، مرکز تولید دانش که در بالا تعریف شده به عنوان و بگاهی به صورت محیط همکاری است.

در خصوص محیط بوک تی کلاود (2) متون پیچیده، ادبیات، هنر، یا اسناد در اتاق بازی قرارداده می شوند مکانی که دانشجویان توسط اساتید خود راهنمایی کتابداران و از طریق اینترنت، مطالبی را که نشانگر مفهوم موضوع مورد بررسی است می یابند. با استفاده از مهارت های سواد اطلاعاتی دانشجویان به عنوان تحقیقات خلاقانه درک عمیقی را ایجاد تسهیم و توسعه می دهند در محیط آموزشی شخصی (3) فراگیران می آموزند که از آموزش های خود فرمان گیرند ابتدا از طریق ساختن یک درگاه به اینترنت،

ص: 275

سپس ساختن شبکه آموزش شخصی خود و بالاخره ساختن سبد (1) شخصی و عمومی به عنوان نمایش اصلی از آن چه می دانند و آن چه به صورت مشارکتی با دیگران ساخته اند.

بر اساس یافته های لورتشا و کشلن، با توسعه محیط های آموزشی فوق، باید در زمینه "نحوه آموزش" و آموزش مهارت های مورد نیاز در مشارکت کامل در چنین محیط هایی تجدید نظر کرد. شکل 3- 1 دسته ای از مؤلفه ها را که بحرانی تشخیص داده شده نشان می دهد.

تصویر

شکل 3. نشان دادن مولفه های اصلی محیط های آموزشی

این محیط های جدید آموزشی در سراسر جهان به سرعت در حال رشد، اشتراک و توسعه هستند. یک مثال طرح (فِلَت كِلَس روم) (2) و کتابی که به تازگی در زمینه این طرح منتشر شده است. (3)

در مرکز این تجربه های آموزشی فناوری های نوین مشارکتی قرار دارد که موجب پیشرفت آموزش می شود به روش هایی که قبلاً در کلاس های درسی سنتی شناخته نشده بود. چند مثال می تواند آن چه را در مورد آن سخن می گوییم روشن سازد سند گوگل صفحهٔ سفیدی از "کاغذ" مجازی است که چند دانشجو همزمان می توانند به روی آن بنویسند صفحه گستردۀ گوگل را می توان به عنوان داده هایی در زمان واقعی یا ابزار گردآوری نظرات به نحوی که تحلیل نظرات و داده ها در زمان واقعی، هنگامی که همگی همزمان نگاه، کار و فکر می کنند و می سازند امکان پذیر است ارائه مطلب گوگل را می توان

ص: 276

به صورت مشارکتی توسط افراد مختلف تا هفت نفر در زمان واقعی تهیه کرد "مایند مایستر" (1) ابزار مشارکتی ساخت ذهنی نقشه است، "وال ويشر " (2) نیز ابزار مشارکتی برای توفان مغزی (3) است، و "گلوستر" (4) مثالی از ابزارهای مشارکتی برای پوسترها و تصاویر اطلاع رسانی (5) است.

هر ساله طیف گسترده ای از ابزارهای نوین به صورت جهانی در دسترس قرار می گیرند که رایگان و یا بسیار ارزان قیمت هستند بسیاری از سازمان های تخصصی یا تجاری، فهرست سالانه ای از انواع این ابزارها تهیه می کنند. این ثروت در محیط نوین خلاقیت همه را به چالش می کشد. محیط های آموزشی پیوسته در حال توسعه و رشد هستند و با هر فرصت نمایی جدید، آن چه کتابداران به عنوان سواد اطلاعاتی می شناسند گسترش می یابد نه تنها جوانان از مدارس گرفته تا دانشگاه و سپس به عنوان بزرگسال لازم است مهارت های تحقیقاتی خود را در مدل های رایج پرورش دهند بلکه لازم است سواد رسانه ای تفکر نقادانه (6) عادت های ذهنی، خلاقیت، سواد اطلاعاتی و ارتباطی ارتباطات و مهارت های مشارکتی را جهت رقابت با دانش اقتصاد در سراسر جهان، رشد و بهبود دهند.

پیتر اچ دیاموندز و استیون کاتلر (7) در کتابشان "وفور: آینده از آن چه تفکر می کنید" (8) بهتر است در زمینه استعداد آموزش شبکه ای بحث می کنند که می تواند مشکلات بزرگ جهانی را حل کند اگر تعداد کافی از مردم تخصص های خود را از طریق شبکه جهانی که اکنون به صورت نمایی در حال رشد هستند به اشتراک گذارند. برای درک احتمالات، سخنرانی های متعدد دایماندیس را در یوتیوب (9) را نگاه کنید.

به خاطر توسعه سریع اطلاعات و فناوری های نوین محیط های سنتی کلاس های درس تحت تهاجم و حمله هستند روش های مرسوم آموزش و متون از پیش تعیین شده؛ جای خود را به فناوری های نوین، از قبیل کلاس های تلنگر زننده (10) می دهند. بنابراین لازم است تمام کتابخانه ها روش های سنتی و از مد افتادۀ آموزش مهارت های سواد اطلاعاتی خود را - که به طور معمول نامرتبط، خسته کننده، و در این محیط های نوین آموزش مجازی بی فایده هستند - کنار گذارند.

ص: 277

در هیچ زمانی برای کتابداران، تمام انواع کتابخانه ها چنین چالش برانگیز نبوده است. آر دیوید لنکس (1) در اطلس کتابداران نوین انتشارات ام آی تی، 2011 (2) چنین عنوان می کند: "نقش کتابداران جديد خلق دانش است ." (3)

توجه کنید که نگفته ذخیره و بازیابی اطلاعات نقش اصلی را بر عهده دارد استادان علوم کتابداری و اطلاع رسانی امروزه با چالش آماده سازی دانشجویان دوره لیسانس، فوق لیسانس و حتی دکترا برای آینده ای که اساتیدشان هرگز در آن تحصیل نکرده اند مواجه هستند. کل این حرفه باید به سرعت حرکت کند، و گرنه به سرنوشت کالسکه های اسب کش که توسط وسائط نقلیه موتوری جایگزین و ناپدید شدند دچار خواهند شد اگر واکنشی از خود نشان ندهیم سایرین همانند فونیکس مرغ افسانه ای، در نقشی جدید برای عصر نوین به پا می خیزند. هر فرد در این حرفه باید بلافاصله تصمیم گیرد چگونه مرتبط باقی بماند همان گونه که وای ها رادا (4) گفته: "سفری است که ارزش رهبری دارد". (5)

Available from http://lmcsource.com

Zurkowski, Paul G. The Information Service Environment Relationships and Priorities. National Commission on Libraries and Information Science, 1974, p. 6.

ص: 279

می شود. کتابخانه ها می کوشند انطباق پذیر، انعطاف پذیر و پاسخگو باشند. اما به طور کلی آن ها ناچارند که با احتیاط و منطبق با رویکردهای تکامل تدریجی که حالت منقلب و متغیر دارند عمل کنند. جستجو و تحقیق در مفهوم مدیریت چالاکی، در تشخیص این که آیا این مفهوم مناسب است یا خیر، به ما کمک می کند.

موضوع دو کنگره ایفلا 2013 عمدتا حول محور مفهوم مدیریت چالاکی بوده است. موضوع «خدمات و دسترسی موثر به کاربران» (1) نشان می دهد که کتابخانه ها به تطابق با رویکرد پاسخ دهی نیاز دارند.

موضوع ایده ها، نوآوری ها پیش بینی و انتظارات جدید در دنیای تجارت، در تاثیر رقابت در تولید محصولات و خدمات جدید منعکس شده است زمانی که کتابخانه ها تاریخچه ی مفتخری از نوآوری دارند، آزمودن این که آیا رویکردهای چالاکی همانند انعطاف پذیری پاسخ دهی و سرعت را منعکس می کنند صحیح نیست. مقاله کوتاهی که اخیرا در نشریه مدیریت منتشر شده، پنج روش پیشنهاد می دهد برای این که تجارت چابک تر و نیرومندتر در مقابل چالش های اوضاع سخت و بد اقتصادی باشد (برکین شاو 2012):(2)

1. بکارگیری دیدگاه بیرونی (از خارج به مساله نگریستن). (3) سازمان ها باید به طور فعالی بر مبادلات و نوآوری ها نظارت کنند.

موضوع کنگره «پیش بینی (انتظارات) جدید» (4) به نظر می رسد که خیلی مناسب باشد برنامه ریزی ابزار مفیدی برای کمک به تشخیص و ارزیابی تغییرات صنعتی است.

2. تشویق یا پروراندن عقاید مخالف (انتقاد پذیری): (5) مشاوران یا راهنمایان سازمان ها زمانی موفق خواهند بود که مناظره و مباحثه را تشویق کنند و آمادگی پذیرش و باور چالش ها را داشته باشند. اگر سازمان ها مغرور و بی تفاوت نسبت به تغییرات ،شوند خطرناک خواهد بود.

3. تجربه: (6) بسیار پراهمیت است که سازمان ها فعالیت های جدید را امتحان کنند (آزمون یا تجربه کنند)، حتی اگر این امر متضمّن راهنمایی و بازنشانی مجدد منابع به فعالیت های موجود باشد (به عبارت دیگر، حتی اگر نتیجه کار تکراری بود، باز هم نیاز به تجربه هست)

ص: 282

4. سادگی و یکنواختی: (1) برکین شاو تلاش برای تصمیم گیری با هدف توانایی در پاسخگو بودن به مثابه رشد فرصت ها را در خط مشی اولیه توصیه و پیشنهاد می کند. او تاکید می کند که شرکت های چالاک از نوع بسیار ساده و یکنواخت با خط مشی های روشن و واضحی از وظایف هستند. او اشاره می کند که در این شرکت ها، اغلب کاربران اصلی خارج از منابع به آن ها اجازه می دهند که ظرفیت نیازشان را کاهش یا افزایش دهند.

5. عملکرد سریع: (2) برعکس، گاهی اوقات منتظر ماندن، آماده کردن و ذخیره منابع سخت تر است. بنابراین وقتی فرصتی به دست می آید سازمان می تواند به سرعت عمل کند.

پنج روش برکین شاو در مدیریت چالاکی، در حیطه ی اوضاع اقتصادی بازارهای رقابتی مطرح شده است این حیطه ی موضوعی، همچنین در کتابخانه های دانشگاهی - زمانی که با کمبود بودجه و یا سایر فشارهای اقتصادی همانند افزایش قیمت منابع اطلاعاتی مواجه می شوند - نیز به کار می رود.

عامل محیطی دیگر، تغییر سریع محیط اطلاعاتی محققانه است زمانی که کاربران ترجیح می دهند و انتظار دارند که به محتوای محققانه یا ابزار متحرک دسترسی داشته باشند. تغییرات اصلی باعث القای عدم اطمینان به نقش آفرینان صنعت اطلاعات - کتابخانه ها، تهیه کنندگان، فروشندگان نظام های کتابخانه ای، ناشران و غیره - می شود. عصر رقومی به سرعت فرارسیده و نیازمند پاسخ های چابکی بیشتری است آیا این اتفاق رخ داده است؟

به 23 میلیون نفر ارائه خدمات می کنند. این دانشگاه ها از طریق منابع دولتی و غیر دولتی تامین بودجه می.شوند به عبارت دیگر دولت 55٪ مخارج آن ها را می دهد و از طریق شهریه دانشجویان، 38 % آن را تامین می.کند رشد شهریه قابل ملاحظه است. رشد از 2.10 دلار در سال 1996 به 21. 5 دلار در سال 2010 که نشانگر رشد 211 درصدی است. هزینه کتابخانه های دانشگاهی نسبت به شهریه دانشگاه در این دوره از 3. 4% به 3% رسیده است.

زمانی که کتابخانه های دانشگاهی هزینه ها را کاهش دادند ثبت نام افزایش یافت بین سال های 2000 و 2010، ثبت نام از 695485 به 1111352 افزایش یافت که این افزایش نزدیک 60 درصد بود. واضح است که هزینه های کتابخانه برای هر عضو آن به طور چشمگیری کاهش یافته است. کتابخانه های دانشگاهی استرالیایی خود را در مواجهه با افزایش تقاضا برای خدمات و منابع دیدند در حالی که بودجه به تناسب آن افزایش نیافته بود.

کرده اند. کتابخانه های دانشگاهی استرالیایی از دیدن بررسی هایی که در پرسش های کاربران سایر ملیت ها انجام شده بود تعجب کردند که درجه ی رضایتمندی کاربران درباره نسخه های چاپی ادواری ها به نفع ویرایش های الکترونیکی کنار رفته است. در استرالیا بررسی این مساله دیگر غیر ضروری است که منابع چاپی به طور مداوم همراه کاهش قابل ملاحظه ی پرداخت حق اشتراک، در حال حذف شدن هستند. بین 2000 و 2001 در کتابخانه های دانشگاهی استرالیایی فضاهای مطالعه 26 درصد افزایش یافت یعنی از 60601 مکان مطالعه به 76551 مکان رسید این صرفا یک آمار است، و میزان خلاقیت، نوآوری و تجربه ای را که در فراهم ساختن مکان های مطالعه ی جدید بکار رفته است نشان نمی دهد.

این تغییر، صرفا در مورد افزودن اتاق های خصوصی برای مطالعه و یا افزودن ردیف های میز مطالعه نیست فضاهای جدید، شامل اتاق های مطالعه ،گروهی محیط های غیررسمی فناوری و انعطاف پذیری که تغییرات اساسی در تمرین های آموزش و یادگیری را حمایت می کند نیز تغییر می کند. این تغییرات منعکس کننده ی بعضی روش های مدیریت چالاکی است.

جذب سریع نشریات الکترونیکی و جایگزین شدن آن ها در طول 12 سال، مثال خوبی برای پیشی گرفتن نوآوری ها و بکارگیری خلاقیت است این انتقال در مواجهه با نظرات مخالف انجام شده است. درجه ای از تجربه در کار نیز این جا وجود دارد فرصت های ارائه شده بوسیله واگذار کردن فضا کتابخانه های دانشگاهی را در انجام سریعتر و بهبود تجربه ی دانشجو افزودن ارزش خدمات ارائه شده به کاربران قادر می سازد این نخستین اقدامی بود که در انتقال از کتابخانه های چاپی به رقومی انجام شد اقدام بعدی فرصت های جدیدی را به ارمغان آورد

ولز، برای طرح تامین بودجه و سرمایه گذاری شورای تحقیقاتی استرالیا (1) برای تکمیل و آزمایش نظام ان دی ال تی دی برنده شدند این یک مثال خوب برای تجربه از روش های دیگر مدیریت چالاکی است. طرح انجام شد و در سال 2000 وضعیت برنامه به صورت پایان نامه های رقومی استرالیایی (2) تبدیل شد که شورای کتابخانه های دانشگاهی مدیریت می کرد. این برنامه در این زمان به عنوان یک نوآوری مهم مورد توجه قرار گرفت (گنونی، 2003). (3)

برنامه پایان نامه های رقومی استرالیایی توسعه یافت به گونه ای که همه کتابخانه های دانشگاهی استرالیا و نیوزلند را در برگرفت و در این برنامه استفاده از نسخه های رقومی پایان نامه ها شرکت کردند پایان نامه های رقومی به شکل فعالیتی استاندارد درآمد و چندین دانشگاه هم اکنون در فرایند انجام و تکمیل پایان نامه های رقومی به عنوان نسخه های پیشینه هستند. انتقال از چاپی به رقومی برای برونداد (نتیجه ی) این تحقیق به خوبی در حال انجام است موفقیت برنامه پایان نامه های رقومی منجر به استفاده از دیدگاه بیرونی شد.

کتابخانه های دانشگاهی استرالیا به توسعه و پیشرفت در نرم افزار مخازن سازمانی آگاهی یافتند. واضح بود که پایان نامه های رقومی می توانند مخازن سازمانی را تامین کنند که شامل سایر بروندادهای تحقیقاتی به شکل های مختلف به طور گسترده هستند. بودجه دولت در منابع پیوسته تحقیقاتی استرالیایی در سطح جهانی (4) که از سال 2004 تا 2008 انجام گرفته بود، تجربه بیشتری داشت این طرح که توسط کتابخانه دانشگاه موناش (5) انجام شده بود هدف کلیدی آن شناسایی نرم افزارها و راه حل هایی برای بهترین تمرین برای مخازن سازمانی بود که بتوانند ذخیره ی بروندادهای تحقیقاتی را در هر شکلی انجام دهند (گروئن و گن 2008) (6) برنامه جهشی منابع پیوسته تحقیقاتی استرالیا یکی از تجاربی بود که منجر به استاندارد شدن فعالیت های مخازن سازمانی در کتابخانه های دانشگاهی استرالیا شد عواملی که انجام شد شامل تطبیق دانشگاه ها برای نایل شدن به دسترسی باز بود همانند دانشگاه فناوری کویینزلند. دولت تمرین های ارزیابی تحقیقاتی انجام داد (چارچوب تحقیق، عالی بودن در تحقیقات استرالیا) (7) که نیازمند بود دانشگاه ها مخازن خود را با آثاری که توسط محققان دانشگاه نوشته شده اشباع کنند.

ص: 286

این فعالیت ها ادامه یافت تا کتابخانه های دانشگاهی استرالیا مقابل نقش های جدید در حمایت تحقیق قرار گرفتند تکمیل و انجام تمرین های ارزیابی، تحقیق فرصت هایی را برای توسعه خدمات جدید در جهت تحت پوشش قرار دادن کتاب سنجی های دانشگاهی و اندازه گیری تحقیق بوجود آورد. بسیاری از کتابخانه ها خدمات مدیریتی داده های تحقیقاتی و سودیابی از فرصت هایی برای تجربه کردن توسط خدمات داده های ملی استرالیا (1) انجام گرفته است. توسعه مخازن خط مشی را برای توسعه خدمات جدید برای حمایت از تحقیقاتی که در حال انجام است فراهم ساخته است. روش های مدیریت چالاکی در این جا شامل دیدگاه بیرونی است که ناظر بر خلاقیت و تمایل و رضایتمندی تجربه انجام کار است زمانی که بودجه ی دولت برخی منابع را تامین می کند نیاز هست که کتابخانه ها منابع شان را به سمت حمایت از تجربه سوق دهند مشاوران و راهنمایان دریافتند که بودجه ی طرحی خارجی فقط مقداری از هزینه ها را می تواند تامین کند. باقی ماندهی (هزینه ها) ناچار از طریق منابع داخلی باید پرداخت شود این مثالی برای مدیریت چابکی است.

بکارگیری پنج روش برکین شاو، ویژگی های مدیریت چالاکی را در میان کتابخانه های دانشگاهی استرالیا شرح می دهد. مثال های دیگری نیز برای نوآوری و خلاقیت وجود دارد که شامل کیفیت برنامه ها توسعه کارمندان و حمایت از آموزش و یادگیری است. مطمئنا همه کتابخانه ها با خط مشی مشابه می توانند این موارد را انجام دهند به ،هر حال تغییر و تبدیل در همه کتابخانه ها در بیش از یک دهه مشخص است بنابراین آزمایش ملموس از یک کتابخانه ی دانشگاهی که ما انجام دادیم، در ادامه آمده است.

است. برخی درخواست های آگاهانه (و نه خیلی هوشیارانه) مدیریت چالاکی، اهمیت خدمات و منابع را موجب شده است به هر حال پیشنهادات و توصیه های برکین شاو مبنی بر فرهنگ و دستورالعمل ساده سازی و هم سطح سازی سازمانی بسیار مناسب است توانایی کتابخانه در پاسخ دهی و رشد چالاکی، از یک روند برای ساده ساختن ساختار آن است روند ساده سازی به سختی چالاک و چابک بوده است. تغییر ساختاری اساسی در سال 2005 برونداد و نتیجه ی فرایندی بود که در سال 2002 آغاز به کار کرده بود این شروع برنامه ریزی سناریویی بود که دیدگاهی را برای کتابخانه یو آن اس دبلیو در سال 2007 توسعه داد. این مساله یک روند آرام و با حالت مشاوره ای بالا بود فایده ی آن توافق ایجاد شده بود که کتابخانه نیازمند تغییر در مواجهه با تغییرات اساسی در محیط اطلاعاتی داشت دستورالعمل این کتابخانه به صورت یک کتابخانه ی نظم محور ویژه طراحی شده که زمانی که منابع چاپی در آن غالب بود ایجاد شده بود روند برنامه ریزی این طرح نیاز به انتقال را مشخص کرد از یک ساختار و دستورالعمل که برای حمایت خدمات چاپی طراحی شده بود که تاکید بر منابع فیزیکی در تقابل بین کاربران و کارمندان و منابع .بود این مدل خدمات در بین کتابخانه ها هزینه هایی برای محافظت در برداشت که محدود به توانایی کتابخانه بود در بکارگیری منابع در خلاقیت و کسب تجربه که برای انتقال به کتابخانه رقومی شدن لازم است نتیجه ی چنین کاری تغییر اساسی کتابخانه های تخصصی بود که با یک ساختار ساده جایگزین شده بود و تاکید می کرد کتابخانه ی یو ان اس دبلیو، یک کتابخانه است نه چندین کتابخانه مقدار منابع بکار گرفته شده در مدیریت خدمات رقومی به طور مداوم افزایش یافت. البته این یکی از سه بخشی بود که خدمات کتابخانه رقومی نامیده می شدند دو بخش دیگر خدمات اطلاعاتی هستند (حمایت کاربری و دانشگاهی) (1) و خدمات مرکزی (کتابخانه فیزیکی و خدمات تنالگانی). (2) این ساختار مربوط به کتابخانه ای نیست که عمده منابع اش چاپی هستند. در این جا تقسیم بندی به صورت اتاق جلویی/ اتاق پشتی و بخش خدمات فنی موجود نمی باشد. نزدیک به 95% از بودجه، برای منابع اطلاعاتی در منابع پیوسته استفاده می شود. ساختاری که با توجه به غالب بودن خدمات و اطلاعات رقومی ضروری می نماید تاکید بیشتر برای پیشبرد نیازهای ترکیب مختلفی از جمعیت باسواد فنی موجود است این ساده سازی ساختار کتابخانه را برای تغییرات سریع در ثبت نام با منابع کمتر و انجام رفتار و منش چابکی قادر می سازد

در این جا برخی مثال های قابل توجه را ذکر می نماییم:

عدم وجود میز در کتابخانه ما هیچ میزی وجود ندارد. به جای آن کاربران به نحو مناسبی

ص: 288

طبقه بندی شده اند. مدل منبع فرسوده بکار برده می شود. این یک مورد از بکارگیری روش دید بیرونی است.

الگوهای خدمات مشتری مدار در سایر محیط ها نظیر بانک ها و فرودگاه ها افکار ما را تحت تاثیر قرار می دهد این روش موفق عمل کرد کاربران (مراجعه کنندگان) و کارمندان در یک فضا و جو دوستانه تر با هم در برخورد و مراوده بودند این تغییر به سرعت انجام شد در یک دوره سه ماهه این مساله نیاز به ایده ها و مشاوره ی گسترده ای نداشت.

کمک به خود (خودیاری): (1) کتابخانه ناچار است مدل خدماتی را گسترش دهد که ثبت نام با یک بودجه ی نسبتا ثابت را افزایش دهد کمک به ،خود راهبردی هوشمندانه است که مناسب محیط های پیوسته است.

افراد با جستجو و انجام امور به شکل پیوسته (آن لاین) راحت تر شدند. بیش از 90% امانت ها توسط خود کاربران انجام می شود. تکمیل نرم افزار رایت ناو (2) دانش پایه ای را در پاسخگویی به نیازهای مراجعه کنندگان بوجود آورد این راهبرد کتابخانه را به سوی پیشبرد فهم و بازخورد خدمات برای محیط اطلاعاتی رقومی غالب، انتقال داد. در سال 2013 یو ان اس دبلیو تقریبا نزدیک به 50000 دانشجو داشت. این راهبرد به منظور هماهنگ کردن خدمات این کتابخانه متناسب با بودجه اش ضروری است:

توقف انجام کارها یا انجام آن ها به شیوه ای متفاوت: (3) کتابداران دریافتند که انجام کار مشکل است اما ارائه هر خدمتی نیازمند آزمون مداوم است عمل کلیدی و مهم این بود که کلاس های رودرروی سواد اطلاعاتی متوقف شده و به محیط آنلاین تبدیل شود که متناسب با کتابخانه ی رقومی باشد. سواد اطلاعاتی را نمی توان با مقیاسی اندازه گیری و درجه بندی کرد (تعداد دانشجویان زیاد است) به سواد فنی و فناوری دانشجویان و سبک های آموزشی که غالبا به کار می رود که کهنه شده و به روز نیستند نمی شود اکتفا کرد.

توقف انجام کارها به منظور اختصاص منابع برای فعالیت های جدید: (4) تغییر ساختار، ما را در خدمات مرجع و مدل سواد اطلاعاتی در بررسی مجدد منابع حرفه ای قابل ملاحظه کارمندان کمک کرد تا خدمات اطلاعاتی جدید کتابخانه را گسترش دهند که حمایت کننده و پشتیبان تحقیقات باشد همانند میزان تاثیر تحقیق و کتاب سنجی ها همچنین منابع برای تلاش بیشتر به منظور ارتباط با کارمندان دانشگاه مورد توجه مجدد قرار گرفت.

ص: 289

زمانی که مدیریت دانشگاه یو ان اس دبلیو به طور هوشمندانه عبارت مدیریت چالاکی را برای شرح رویکرد و خط مشی اش بکار نبرد بسیاری از روش های مدیریتی که توسط برکین شاو شرح داده شد از عهده ی چالش های تغییرات سریع برآمد.

ص: 291